Диплом жұмысының тақырыбы: «Балалар кітапханаларында оқырмандарға қызмет көрсетудегі қарым-қатынас аспектілері және оны шешу жолдары»

Кітапхана ісі мәдениет саласы ретінде ақпараттық, білім беру және мәдени-ағарту қызметінің негізі болып табылады.

Қазіргі кезде адамдардың өскелең ұрпақтардың талабын қанағаттандыру, рухани дүниетанымы кең, көзі ашық, көкірегі ояу ұрпақ бейімдеуде, мәдени құндылықтарды жаңғыртып, таратуда сипат беретін мәдени орыннның бірі балалар кітапханасының орны ерекше. Оқырман балалардың рухани байлығы мен жалпы қабілетін дамыту және жоғары эстетикалық талғамын қалыптастыру міндеттерін іске асыруда балалар кітапханасының маңызы зор.

Сондықтан кітапхана ағарту және ақпарат мекемесі, балалар кітапханалары мен баспа шығармаларын сақтайтын, оны насихаттау жөнінде қызмет атқаратын мәдениет ошағы қорыта айтатын болсам, жалпы балалар кітапханаларында оқырмандарға қызмет көрсетудегі қарым-қатынас аспектілері және оны шешу жолдарын айқындап талдадым. Кітапхашы мен окырман арасындағы өзара қарым-қатынас психологиясын талдап зерттедім. Сондай-ақ кітапханада ақпараттық процестерді компьютерлендіру мәселесіне басты назар аударылуда.

2000 жылдан Республикалық А.С. Бегалин атындағы кітапханаларындағы электронды каталог бойынша жұмыс жүргізілуде, сондай-ақ жаңа ақпаратты енгізумен бірге оқырман балаларға қызметін көрсетуде электронды поштаның иңтернет жазғы демалыс оқу интернеті жолға қойылған.

Біз балалар кітапханаларында оқырмандарға қызмет көрсетудегі қарым-қатынас аспектілері балалар кітапханаларындағы бұқаралық жұмыс түрлеріне карап шықтық. Дәлірек айтсақ, баланың оықрман болып қалыптасуы мәселелерін қарастырып оларды, шешу жолдарын атап өттік. Кітапхана оқыпмандарына кітапты дұрыс ұсына білсе, балалардың оқуға деген ынталығын және кітапты өз бетімен пайдалана білуге тәрбиелей алса онда кітапхана жұмысының дұрыс жолға қойылғандығы білінеді.

Кітапханаға жаңа келген балаларға кітапты мұқият біліп ұсыну керек, өйткені балалардың арасында көп оқыған талаптары күшті оқушылармен катар кейде аз оқыған балаларда кездеседі.

Ұсыныс әңгіме өткізудің әр түрі бар, кейде бұларға кітап ұсынғанда кітапханашы олардың ынтасын қайтарып тастауы мүмкін. Сондықтан окушыға мәдениетті жұмсақ түрмен ғана ғылымның әр саласынан оқуды және жеке жазушы шығармашылығының, немесе бір мәселе жайында түсіндіруі керек.

Балалар кітапханасының жұмыс негізгі бағыт мақсаты балаларға қызмет көрсету. Балалардың бос уақытын тиімді пайдалануға оны ұйымдастыруға және тәрбиесіне көмек көрсету, балалардың ақпаратқа қолы еркін жету құқығын қамтамасыз ету. Балаларға жан-жақты тәрбие беріп мінезі мен сезімінің, өмірге деген көз-қарасының қалыптасуына көңіл бөлу -әрбір кітапханашылардың міндеті.

Ғылым мен техниканың дамуы өрлей түскенімен кітап адамзат баласының рухани, жан дүниені кеңейтіп бірден бір қазына ретінде қолданыла беретіні сөзсіз.

1. Асылбекова, Ш. Жаңа кезең. // Кітапханасы элемі. - 2003. №3. Б. 36.

2. Әділбекова, М. Жастардың қазақ тілінде кітап оқуының жағдайы //

Мектептегі кітапхана. - 2004 №2. Б. 11-14.

3. Бегалинские чтения «Чтения детей проблемы поиски и решения».

- А: 2003. С. 2-130.

4. Бегалинские чтения. «Дети как читателей» после расписание детская

- библиотека им. С. Бегалина А: 2003. С. 8-22.

5. Бегалинские чтения: библиотека, книга и чтения и оброзования детей.

[Государственная Республиканская Детская Библиотека им. С.Бегалина ]. А: - 2004. Б.1-133. Бердіғалиева, Р. Жас ұрпақ және кітапхана // Қазақстан мұғалімі.- 1998.

№75. 11 желтоқсан. Б.10.

Бердіғалиева, Р. Кітапхана ісі туралы заң. // Егемен Қазақстан. - 2003. -25 қаңтар- Б 4.

6. Бақытқызы, Р.Ұлағат — ұлттық тәрбиеде. // Ұлағат —2003. №2. Б. 50-51.

7. Базыбаева, М. М.Жұмабаевтың психологиясының мұрасы. // Ұлағат

2003. №8. Б. 47-48.

8. Байсымбекова, Ж. Өркениеттегі кітапхана қандай болу керек? //

Қазақ әдебиетті - 2005. №6. Б. 11.

9. Ғисанов, Т. Жастар игілігі үшін еңбек етеміз. // Кітапхана элемі. -

2004. - №2-34-35 Б

Езова, Н. Взаимоотнашения библиотекаря и чтения. // Библиотечное дело. -2006. №1.Б. 40-43.

10. Есалы, А. Ең қүнды қазына: Қазақстан Ұлттық кітапханасының

- құрылғанына 90-жыл // Егемен Қазақстан - 2000 - 18 қараша.

11 .Есенқызы, П. Ауылдық кітапханаларда балалар мен жасөспірімдерді

-ақпарат пен дамыту мәселелері. // Кітапхана. - 2005 - №1 - 9 -11 Б

12.Жалғасбайұлы, А. Қазақстанда ақпаратты білім берудің мәселелері.

- Ұлағат -2003 №2-Б. 26-27.

13. Жасөспірімдер кітапханасының абономент бөлімі: Қазақстан Респ.

Жасөспірімдер кітапханасы. // Құраст К.К. Қалтаева - А. 1991- Б. 70

14. 3абирова, О. Вапросы детского библиографа.//Мир библиотеки-

2004 №2- С 25-27

15. Ибашов, С. Ж. Аймауытұлы еңбектеріндегі балалар психологиясы // - Ұлағат-2003.№2. Б. 6-7.

16. Иманасова, Ж. Адам қабілеті шексіз // Ақжелкен - 2000. №3. Б. 24-25.

17. Қожахметова, А. Бала тәрбиесі - баршаға ортақ // Ақжелкен - 2000.

№10. -Б4-9.

18. Кәрімова, М. Оқырмандардың кітап оқуға қызығушылығын арттыру

- мәселесі. // Ұлағат -2003. №2. Б. 48-49.

19. Лукзен, Л. Ата-аналарға арналған кеңес. // Ана тілі. 2004. №5. Б. 5.

20.Линкова, В.Н. Достучаться до сердца ребёнка // Нач школа- 2000.

№11. С. 26-30

21 .Муртазаева,С. Кітапхана және білім әдістемелік басылым // 2003ж

- (А.С. Пушкин атындағы Оңтүстік Қазақстан облыстық әдебиеті - ғылыми кітапханасы )Б. 1-19.

22. Мұсабекова, Г.К. Дәстүрден жаңашылдыққа // Кітапхана әлемі -

2005 -№1-25Б

23. Нұрбайұлы, Е. Кітапхана - оқырман ордасы. // Ақжелкен - 2000 №5-

Б.8-9

24. Нүсіпбаева, Г. Елдің елдігі - тілінде // Қазақстан мектебі - 2001 - №3

25.Оразымбетова, А. Өмірге даярлаудағы тәрбиенің рөлі//Ұлағат.-

2003.№2.Б. 26-27.

26. Оралғазина, А. Әлемге төнген сауатсыздық қаупі // Ақжелкен -

2003.№9. Б. 6-7.

27.Оралғазина, А. Әлемге төнген сауатсыздық қаупі. // Ақжелкен -

2000. №9. Б. 6-9.

28.Омарова, Г. Мектеп оқушыларын кітаппен жұмыс істеуге үйрету. // Бастауыш мектеп. - 2002 - №1- 35-37 Б

29. Раева, С.Қ. Кітапхана - оқырман ордасы // Ақжелкен-2000. №5. Б. 8.

30. Рыскелдіүлы, Т. Ұрпақ тәрбиесін ұмытпайтын ағайын. // Ақжелкен

2000. № 7-8. Б. 1-19. Рыскелдіүлы, Т. Ұрпақ тәрбиесін ұмытпайтын ағайын. // Ақжелкен 2000.

- №7-8.Б. 1-19.

31. Садырова, Ғ. Білім кілті кітапхана // Мектептегі кітапхана - 2004. №1.

Б. 22-23. 32.Сүндетова, А. К. Балаларды кітап оқуға тартудың қызықты түрлері. // Кітапхана, 2006-№і 1-27 Б

33. Сметанникова, Н.Н. Статегптельный подход к обучению чтению- М:

- 2005. С. 5-509.

34.Тоқпакпаев, С. Әскери өмірлер қазақ тілінде берілді. // Ана - тілі-

2001.№4. Б.5.

35. Тілдерді қолдану мен дамытудың 2001-2010 жылдарға арналған

бағдарламасы туралы. // Үкімет жарғысы — 2001-№2-Зб

36. Челышова, А. Влюбить ребят в литературу // Библиотека. - 2001.

№10.- С. 45-46.

37.Шукиев, Б.А. Балалар кітапханасындағы құқықтық тәрбие жұмысы //

Кітапхана әлемі.-2005. №4.- Б.20.

38. Юхотина, Л.Т. Психологические основы урока.- М,:Просвещение,-1996.СЛ02.

39.Ярослав, К.Д. Дети в Росси о себе и о своих правах // Библиотека. -