5
АҢДАТПА
Бұл жұмыста қараңғыда Nostoc calsicola RI-3 цианобактерия штаммы, ал жарық
жағдайында Anabaena variabilis RI-5 штамын сутегі өндірудің жоғары қабілетіне ие
екендігі анықталды. Зерттеу барысында цианобактериялардың Nostoc calsicola RI-3
штаммының жасушаларының сутегінің максималды шығуы қараңғылық жағдайында
0,032 мкмоль H
2
/мг хл/сағ құрады, бұл Anabaena variabilis RI-5 штамымен
салыстырғанда 2,5 есеге жоғары болды.
Spirullina platensis түрімен сутегінің жоғары
өндірісі туралы әдебиеттерде мәліметтер бар. Бұл штамм жарықта және қараңғыда
анаэробты жағдайда, 25°C температурада сутекті қалыпты бөледі . Ал Synechococcus
түрі анаэробты жағдайда, қараңғы ортада сутегіні белсенді түрде шығаратындығы
туралы деректер зерттеу жұмыстарында келтірілген.
Біздің эксперименттік мәліметтерге сүйенсек, зерттелген жаңа штамдардың
сутектің өндірісі жарықтың болуына байланысты. Nostoc calsicola RI-3 және Anabaena
variabilis RI-5 жасушаларының сутегі бөлінуінің оңтайлы шарты жарықтандырудың
болмауында болды, жарықтандырудың болуы сутегі өндірісінің күрт төмендеуіне
әкелетіндігі анықталды. Бұл ФЖII-нің тым жоғары активтену себебінен болуы мүмкін.
ФЖII-нің активтенуі бағытталған фотосинтетикалық электрондардың әсерінен
протондардың молекулалық сутегіне дейін тотықсыздануын катализдейтін
гидрогеназа ферменттерінің инактивациясы салдарынан сутегі эволюциясы процесін
тежейтін оттегі концентрациясының пайда болуына ықпал етеді.