Дипломдық ЖҰмыс 5В071100 «Геодезия және картография» мамандығы Алматы 2022



Pdf көрінісі
бет6/15
Дата30.11.2022
өлшемі3.02 Mb.
#466088
түріДиплом
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
БАК2022 Бердәулет Аққайың

Арнайы бөлім 
 
2.1 
Геодезиядағы GPS өлшеулердің принципі 
 
Геодезиялық GPS өлшеулерін GPS қабылдағыштарымен төрт (одан да көп) 
жер серіктерін бір уақытта бақылау арқылы жүргізіледі. Екі қабылдағыштың 
бірі-базалық, ал екіншісі қабылдағыш-ровер болып келеді. 
Базалық қабылдағыш барлық өлшеу процесі бойы координаталары белгілі 
геодезиялык негіз пункттерінде орналасады. Ал, ровер координаталары 
анықталатын нүктелер бойынша жылжиды. Осы екі қабылдағыштар арқылы 
алынган деректердің нәтижесінде, база мен ровер аралығындагы кеңістіктік 
вектор анықталады. Бұл вектор базалық сызық деп аталады. 
Базадан есептегендегі ровердің орнын анықтау үшін әр түрлі өлшеу 
әдістері қолданылады. Бұл әдістер өлшеулерді жүргізудің үзақтығымен 
ерекшеленеді, яғни нақтылы уақытта өлшеулер жүргізу үшін радио модель 
қолданылады. Ол база деректерін роверге жіберіп отырады. 
Нәтижелер, яғни нүкте координаталары далалық жағдайда белгілі болады. 
Өлшеу нәтижелерін өндеу алғаш далалық деректерді жазып алып және кейін 
офистік компьютерлерде қайтадан өндеуді талап етеді. Өндеу әдістерін тандау 
келесі факторларға: қабылдағыштық түріне, қажетті дәлдікке, уақыттық 
тығыздығына және нәтижелерді алудың нақты уақытына байланысты болады. 
2.3 GPS өлшеу әдістері 
 
GPS өлшеулер кинематикалық, дефференциялдық және тез статика 
әдістері арқылы жүргізіледі. Кинематикалық және дифференциялдық әдістер тек 
нақтылы уақытта өлшеуге, ал тез статистика кейін өндеуге қолайлы. 
Кинематикада ровер мен базаға ортақ төрт немесе одан да көп жер серіктерімен 
фазалық өлшеулер жүргізіледі. 
Егер өлшеу уақытында жалпы жер серігінің саны төрттен кем болса, онда 
өлшеулер кейін жер серіктері төрт немесе одан да көп болған кезде қайталанады. 
Дифференциалдың өлшеу әдістерінде координаталарды анықтауды кодтық GPS-
өлшеулерді пайдаланады. Дифференциялдық өлшеулер үшін жер серіктерін 
үздіксіз бақылаудың қажеті жоқ. Нәтижелердің дәлдігі көбіне 1 м-лік болып 
келеді. Бұл өлшеу әдісінде біржиілік немесе екіжиілік қабылдағыштар 
қолданылады. Жедел статика өлшеудің кейін өндеу әдісі, ол 1см деңгейдегі 
дәлдікті қамтамасыз етеді. 
Базалық сызықты сегіз минутта өлшеу үшін бұл әдісте негізгі фазалық 
өлшеу пайдаланылады. Бұл әдіс қабылдағыштың түріне, базалық сызық 
үзындығына, көрінетін жер серіктерінің санына және жер серіктерінің 


геометриясына (жер серіктерінің аспанда орналасуына) байланысты болып 
келеді. Статика әдісі ең жоғарғы дәлдіктегі өлшеулерде қолданылады, стансада 
өлшеу уақыты шамамен бір сағат. Тез статика-геоинформациялық жүйенің 
аппараттық және бағдарламалық бөліктерінің ең алдыңғы қатарлары нәтижесі 
деп санауға болады. Тез статика әдісімен өлшеуде біржиілікті немесе екі жиілікті 
қабылдағыштар пайдаланылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет