Дипломдық Жоба тақырыбы



жүктеу/скачать 22.53 Kb.
бет2/2
Дата14.05.2024
өлшемі22.53 Kb.
#501108
түріДиплом
1   2
НЕГІЗГІ МЕКТЕП ОҚУШЫЛАРЫНА ЕКІ АЙНЫМАЛЫСЫ БАР ТЕҢДЕУЛЕР, ТЕҢСІЗДІКТЕР ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ЖҮЙЕЛЕРІ ТАРАУЫНА БАЙЛАНЫСТЫ ЕСЕПТЕРДІ ШЕШУДІ ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ

Зерттеу әдістемесі: Зерттеу тақырыбы бойынша философиялық, психологиялық және педагогикалық әдебиеттерге талдау жасалуда.
Күтілетін нәтижелері: Тиімді білім беру әдістемелері: негізгі мектеп оқушыларында математикалық тұжырымдамаларды меңгеру тиімділігін арттыруға қабілетті оқытудың жаңа әдістемелері жасалынады.
Технологияларды білім беру процесіне кіріктіру: заманауи білім беру технологияларын енгізу интерактивті және инновациялық оқыту құралдары жасалынады.
Бағалау жүйесін жетілдіру: математикалық ұғымдарды түсіну деңгейін неғұрлым толық өлшеуге және оларды практикалық жағдайларда қолдануға мүмкіндік беретін бағалаудың жаңа әдістері әзірленеді.

1 Жалпы білім беретін мектеп курсында «Теңсіздіктер» тақырыбын оқытудың проблемалық жағдайы
«Теңсіздіктер» тарауының міндеттеріне теңсіздік және квадраттық теңсіздік ұғымдарына анықтама беру, теңсіздіктерді шешу алгоритмін айқындау, теңсіздіктерді графикалық, алгебралық, интервалдар әдістерін қолданып шешу жатады.
Қарапайым теңсіздіктермен жұмыс мектептің бастауыш сыныптарында арифметикалық тапсырмаларды орындауда басталады, оқушылар теңсіздіктерді оқуды, өрнектердің тең немесе тең еместігін анықтауды үйренеді.
М.И.Башмаков «Теңдеулер және теңсіздіктер» [11] кітабында күрделі теңсіздіктермен жұмыс істеу барысында ең маңызды мақсаттардың бірі – тапсырманы көрген кезде оқушының көзінде шешімді табуға көмектесетін тек маңызды бөлігі ғана көрінетіндей болуы қажет, шешім табуға әсер етпейтін басқа артық қасиеттерінің барлығы екінші орынға өтуі тиіс. Автор «теңсіздікті шешу» түсінігін нақты түсіну қажеттігін, оны орындауға керек қадамдардың реттілігін, өрнектердің түрлендірулерінің маңызын оқушы түсінуі қажет деп тұжырымдайды.
А.Д.Нахман «Теңсіздіктерді шешуге оқытудың технологиялық аспектілері» атты мақаласында «мектептің математика курсындағы теңсіздіктер тақырыптарының мазмұндық-әдістемелік желісі теңсіздіктерді шешу мен алгоритмдеудің теориялық-математикалық негіздерге сәйкес көңіл бөлуді талап етеді» деп жазады [12].
Теңсіздіктер, функцияларды зерттеу кезінде модульді өрнектер көп кездеседі. В.А.Далингер «Модульді тапсырмаларда геометриялық интерпретациялау» атты еңбегінде «модуль – қарапайым және түсінікті, өте әдемі көрінетін және қатты есте қалатын геометриялық образдардың әлемі. Мектеп оқытушылары модуль түсінігін осылай қалыптастыруы керек» [13] деп жазады.
В.Ф.Чаплыгиннің мақаласында «оқушылар модуль кездесетін тапсырмаларды шешуде қиналады, олар «модуль деген не?» деген сұраққа дұрыс жауап бере алмайды, тек қана «модуль оң сан» деп қана жауап береді деді. Дұрыс анықтама бере алатын оқушылар сирек, олардың ішінде де тапсырманы шешуде саналы түрде қолданатыны, геометриялық маңыздылығын түсіне алатындары аз» екенін атап өтті [14]. Мектеп бағдарламасында теңсіздіктер тарауында кей оқулықтарда модулі бар теңсіздіктерге тапсырмалар аз берілген, модулі бар теңсіздіктерді оқушылардың көп бөлігі түсінуге қиналады.
А.Б.Воробских «Мектеп математика курсының пәндік және метапәндік қиындықтары. Теңсіздік тақырыптары» атты мақаласында «мектеп оқушыларының тапсырмаларды орындау кезінде туындайтын негізгі қиындықтарының себептері математикалық обьектілер және олармен жұмыс істеу алгоритмдерінің анықталмаған түрде алмасуы және олардың әдістемелік құрал негізінде өңделмегені... Оқушылар теңсіздіктер тапсырмаларын орындау арнайы ұйымдастырылған лабиринт сияқты қарайды, қайда баруды және қалай шығуды білмейтін жол сияқты көрінеді, одан шығу үшін қандай да бір ерекше қабілет қажет болуы шарт...» [15] деп жазады.
В.А.Тестов «Теңсіздіктерді зерттеу кезіндегі қиындықтар» мақаласында соңғы жылдары мектеп математика курсында теңсіздіктерді зерттеу қолайсыз жағдайда қалып бара жатқанын атап өтті. В.А.Тестова мақалсында бұған бірнеше себеп бар екендігін көрсетеді, олар: нақты әрі түсінікті терминологияның жоқтығы; мектеп бағдарламасында әр жылы туындайтын өзгерістер нәтижесінде теңсіздіктер тақырыптарына баса назар аударылмайтыны; тақырыптың күрделілігі және оқыту кезінде практикалық мысалдар қолданылмағандықтан оқушылардың мотивациясының жоқтығы. Бұл мәселелерді шешу үшін оқушыларды оқытуда нақты белгіленген стратегиялық жоспарға сүйеніп жұмыс жасау маңыздылығы айтылады [16].
Н.Б.Карсакова мақаласында оқытушы «Теңсіздіктер» тақырыбын оқыту барысында өз алдына келесі мақсаттарды қоюы қажет деп жазады:

  • «Оқушыларды теңдеу мен теңсіздіктерді шешудің негізгі тәсілдерімен таныстыру;

  • Тапсырманы орындау барысында бірнеше әдістерді қолданып есептеу кезінде оқушыларда туындайтын психологиялық кедергілерді жоюға жұмыс жасау;

  • Логикалық ойлауды, графикалық бейнелеуді, өз бетінше талдау, жүйелеуді дамыту;

  • Оқушылардың жалпы ойлау қабілеттерін арттыру.

Негізгі әдістемелік жүйе – мұғалімнің негізгі ролін есепке ала отырып, оқушылардың өз бетінше оқуын ұйымдастыра алу болып табылады [17].»
А.В.Лоскутникованың «Оқушыларды модулі бар теңдеу және теңсіздіктерді шешу кезінде өз бетінше оқытуды ұйымдастыру» мақаласында егер оқушының қандай да бір тақырыпты зерттеу барысында қиындықтар туындайтын болса, онда оқушы қарастырылып отырған обьектінің қасиеттерін немесе формулаларын білмейді деп айтуға болмайды, оқушы формулаларды немесе қасиеттерін қолдана алмайды деп тұжырымдайды. Бұл мәселенің туындамауы үшін оқушының өз бетінше оқуын қамтамасыз ету керек, өз бетінше оқу кезінде әр оқушының жеке қабілеттері анықталады, тапсырмаларға талдау жасау қабілеттері артады. Мұндай әдісті қолдану өз бетінше ойлауға, қандай да бір тапсырманы шешу барысында өз ойларын ашық айтуға себепші болады, оқушылардың шығармашылық қабілеттерін арттырады. Өз бетінше жұмыс жасау мақсатты түрде орындалып отыруы тиіс.» Мақала авторы «өз бетінше жұмыс істеу әдісі тиімділігін көрсету үшін, ол оқу үдерісінің маңызды бөліктерінің бірі болуы тиіс деп санайды. Әр сабақ немесе қосымша сабақ сайын өз бетінше оқытуға арнайы уақыт бөлінуі қажет. Жүйелі және жоспарлы түрде жүзеге асырылса ғана нәтижеге қол жеткізуге болады» деп санайды [18].
А.Н.Санникова «Жоғары мектепте модуль таңбасымен берілген теңдеулер мен теңсіздіктерді шешуге оқытудың әдістемелік тәсілдері» атты мақаласында «теңдеулер мен теңсіздіктер тақырыбын қайталау сабақтарын ұйымдастыру барысында қолданылатын әдістемелік тәсілдердің бірі теңдеулер мен теңсіздіктердің берілу шартына әр түрлі қателер қосу болып табылады. Бұл әдіс тек қайталап қана қоймай, алған білімді толықтыруға да көмектеседі, өйткені оқыту барысында «жақсы оқитын» оқушылар жаңа білім үйренеді, «әлсіз» оқушылар түсінбеген сәттерін қайталап үйреніп, «мықтыларға» жетуге әрекет жасайды» деп жазады [19].
Тақырыпты қайталау сабағы барысында бұл әдістемелік тәсілді қолданудың өз артықшылықтары бар:

  • Дайындық деңгейіне қарамастан, барлық оқушылардың көрсетілген тақырыпқа қызығушылығын арттыру;

  • Оқушының өз ойын бақылауы және берілген тапсырмаға сыни ойлау дағдысы пайда болады;

  • Өз талдауларында кеткен қателіктерді іздеудің алгоритмі мен дағдыларын дамыту [19].

Теңсіздіктер тапсырмаларын шешу кезінде оқушылар санның теңсіздігі түсінігін нақты білуі қажет, «теңсіздікті шешу» не екенін, теңсіздіктің қасиеттерін білу және оны қолдана білуі керек.
«Теңсіздіктер» тарауын оқу барысында оқушылар келесі дағдыларды үйренеді:

  • Сандық теңсіздіктердің растығына көз жеткізуді;

  • Берілген сан қарастырылып отырған теңсіздіктің шешімі бола алады ма соны анықтауды;

  • Сандық түзу бойында теңсіздіктер шешімдерін бейнелеуді;

  • Тапсырмаларды шешу барысында теңсіздіктердің қасиеттерін қолдануды;

  • Сызықты теңсіздіктерді шешуді;

  • Квадраттық теңсіздіктерді шешуді;

  • Модуль таңбасымен берілген теңсіздіктерді шешуді;

  • Теңсіздіктер жүйелерін шешуді;

  • Мәтін есептер түрінде берілген тапсырмаларды теңсіздіктер арқылы шешуді;

  • Теңсіздіктерді өмірде кездесетін шынайы әрекеттерді зерттеу мен сипаттау барысында маңызды математикалық модель ретінде қарастыруды;

  • Басқа да пәнаралық курстар мен математиканың басқа тарауларының тапсырмаларын орындау кезінде теңсіздіктерді қолдануды.

Мектептің алгебра курсында «Теңсіздіктер» тарауын толық оқып аяқтаған кезде оқушылар төмендегі дағдыларға ие болуы керек:

  • Теңсіздіктерді дәлелдеу кезінде түрлі тәсілдерді қолдануды;

  • Теңсіздіктерді шешуге арналған арнайы әдістерді жақсы меңгереді;

  • Қарапайым өмірде кездесетін жайттарды тапсырма ретінде орындағанда, пәнаралық тапсырмаларды орындау кезінде теңсіздіктерді, олардың жүйелерін сенімді қолдана алады. .

жүктеу/скачать 22.53 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2



©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет