Джайшибеков Г. З., Майлыбаева Э. У., Айтбаева А. Ж

1. Астық массасының қандай физикалық қасиеттері бар?

2. Астық массасының сусымалылық қасиетін сипаттайтын қандай көрсеткіштер бар жəне олардың дақылдар түріне байланысты шамалары қандай?

3. Астықтың өздігінен сұрыпталуының қандай технологиялық маңызы бар?

4. Силостан астықты босату кезінде қандай ағымдардың түрлері болады?

5. Сусымалы материалдардың үйкелістік, күштік жəне құрылымдық-механикалық қасиеттері дегеніміз не?

6. Сусымалы материалдың физикалық моделі қандай постулаттан тұрады?
Практикалық сабақ №3. Қойма қабырғасындағы бидай қысымы
Тапсырма:Сусымалы материалдың қабырғаға қысымы

Қабырғасы АВ, ұзындығы 1м келетін ыдысты қарастырамыз, ол сусымалы материалды қоршап тұр.

Біз АВ қабырғасына dх-ке сəйкес аз жылжыту береміз. АВС көлемдегі сусымалы материалдың АС құлау (бұзылу) жазықтығымен белгілі бір қозғалысы болады.

Құлау жазықтығының орны сусымалы материалдың қабырғаға ең үлкен қысым жасау жағдайымен анықталынады.

АВС призмасын тепе-теңдік күйде түр деп санап, одан АВ жəне АС жазықтықтарына түсетін қысым күштерінің бағыттарын табамыз.

ВСD жазықтық бетпен қоршалған, АВ қабырғасымен ұсталып түрған сусымалы материалдың тепе-теңдік жағдайдағы күйін қарастырамыз.

А нүктесі арқылы ішкі бүрышымен АD нақ түзуін жүргіземіз. Сусымалы материалдың құлауы АС жазықтығымен болады, оның бұзылу бұрышы - Ө.

Призманың салмағын G деп белгілеп, мына математикалық өрнекті жазамыз:

G=плАВС х 1 х у ;
мұнда: у = у0q – сусымалы материалдың көлемдік салмағы.

Призманың салмағы қабырға жазықтығына түсетін Р қысыммен (реакция күшімен ) жəне бұзылу жазықтығына бағытталған R реакция күшімен теңдеседі. Ол күштердің бағыты сол жазықтыққа жүргізілген перпендикулярмен φ0 жəне φ бұрыштарының шамасымен анықталынады.

АВ қабырғасының жазықтықпен жасайтын бүрышы β белгілі болғанда оның тіп-тіке сызықпен жасайтын а бұрышының шамасын табуға болады.