Әдебиеттер: ҚР «Білім туралы» заңы. Астана. 2007. Гсршунский Б. С. Философия образования для XXI века. М. 1998. Педагогика: Қазақша және орысша түсіндірме терминологиялық сөздік //Ғыл жетекш жасаған және жалпы ред
жүктеу/скачать 30.54 Kb.
|
| Жеке тұлға- индивидтің әлеуметтік маңызды сапалар жүйесі, оның әлеуметтік құндылықтарды менгеруі және сол құндылықтарды іске асыра алу қабілеттері. Жеке тұлға ретінде адам өзінің санасының даму деңгейімен, өз санасын қоғамдық санамен сәйкестендіруімен сипатталады. Жеке тұлғалық қаситтері арқылы адам қоғамдық қатынастарға қатысады. Психологиялық-педагогикалық әдебиеттерде жеке тұлға туралы тұрақты пікірлер қалыптасқан:
-әр адам жеке тұлға бола алады. -жеке тұлға адамды жануарлардан ажыратып тұрады, жануарларға қатысты жеке тұлға ұғымы қолданылмайды. -жеке тұлға- тарихи дамудың нәтижесі. -тұлғалық қасиеттер бір адамды екінші адамнан ерекшелендіріп тұрады. Жеке тұлғаның өзіндік сипаттамалары бар: - белсенділік (өзінің іс-әрекет саласын кеңейтуге құлшынысы); - бағыттылық (ынта, қызығушылықтар, қажеттіліктер, сенімдер жүйесі); - әлеуметтік топтардың, ұжымдардың өзара әрекеттестігі. Педагогикалық сөздіктерде жеке тұлға ұғымы- әлеуметтік қатынастардың және саналы іс-әрекеттің субъектісі ретінде қарастырылады. Жеке тұлға өзін мынандай үш бағытта көрсете алады: - іс-әрекетте; - басқалармен қарым-қатынаста; - өзіне деген қатынаста. Белгілі психолог К.К.Платонов жеке тұлғаның сапаларын жүйелеп, оның иерархиялық құрылымын қарастырған. Оның пайымдауынша жеке тұлғаның кез келген сапасында туа біткен (биологиялық, тұқым қуалаушылық) және жүре біткен (әлеуметтік) құрамды бөліктері болады. Солардың қатынастары бойынша жеке тұлғаның құрлымында сапалар 4 топқа немесе иерархиялық деңгейге бөлініп қарастырылады. 4-ші, төменгі биологиялық құрлымы, оған темперамент, адамның жас және жыныстық ерекшеліттері жатады, бұнда ешқандай әлеуметтік қасиеттері жоқ; 3-ші, құрлымдық деңгейде биологиялық нышандар негізінде жаттығулар арқылы қалыптасқан психологиялық процестер (сезімдер, қабылдау, қиял, зейін, есте сақтау, ойлау, ерік) ерекшеліктері жатады; 2-ші, тәжірибелік деңгейге тұлғаны оқыту арқылы қалыптасқан білім, білік, дағдылары, әдеттері жатады; 1-ші, жоғарғы деңгей, тәрбие арқылы қалыптасқан (сенімдері, дүниетанымы, көз қарастары, қызығушылықтары, тілектері, мақсаттары, әлеуметтік ұстанымдары, құндылық бағыттары, моральдық принциптері ) әлеуметтік бағыттылықтары жатады. Бұл бағыттылықтар адамның қоршаған әлемге қатынасын көрсетеді. жүктеу/скачать 30.54 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|