«Ежелгі дәуір әдебиеті» «Алып Ер Тұңға» дастаны



Pdf көрінісі
бет157/228
Дата05.03.2024
өлшемі3.69 Mb.
#494339
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   228
Әдебиет пәнінен барлық шығарма талдау 1 (2)

соғысып, ығыстырады.
Қазақ халқының басына түскен қауіптің бірі: Оңтүстік қазақтары тәуелді
болып, зорлық-зомбылық көріп келе жатқан Қоқан, Хиуа хандықтары. Ор-
та Азия хандарының қазақтармен одақтасуға құлқы жоқ. Керісінше, қазақ дала-
сын талан-таражға салатын оңтайлы сәтті күтіп отырғаны Ташкенттің құш-
бегісі (билеушісі) Бегдербекке көмек сұрап келген Есенкелді мен Саржан сұл-
тандардың қасындағы 18 нөкерімен қоса, ұйықтап жатқанда өлтірілуі арқылы
ақиқат ашыла түседі. Тек Ағыбай батыр мен Саржанның баласы Ержан
атқора жақта жүріп, тірі қалады. Бұларға сол жерде жұмыс істейтін бір құл
көмектесіп, қашырып жібереді.
Роман соңында Абылай сияқты көрген түсі дәл келіп, Кенесары Көкілтау
баурайында ажал табады.
Көрген ұзақ түсінің қысқаша мазмұны: «Қырғыз манаптарына «Ағайынды
екі жұрт бірігіп, Қоқанды жояйық. Жеке ел болайық» деп хат жазыппын.
...Келісім сұрап барған Саурық батырды олар өлтіріпті. ...Біз соғыспақ бо-
лып жатқанда Сыпатай батыр мен Рүстем төре біздерді тастап кетеді. Қалың
қол қоршауға түседі. Бір жағында патша солдаттары, бір жағында қоқандықтар,
бір жағында ала қалпақ манаптар. «Жекпе-жек» десем, манаптар күледі. Мен
бір-екеуі болса ғой деп арман еткен патша зеңбірегі патшаның 5000 адамына
бой бермеген әскерімді қырып барады. Бір уақытта Ақауыздың жалын
құшып, Наурызбай құлады. Мен Қарасу өзеніне секіріп, арғы бетке өтсем,
Төрегелді манап басқарған Қалиғұл жасағы тұр екен. Қалиғұл: «Иманыңды
айт, басыңды аламыз», – дейді. Мен басымнан өткен өмірімді, туған-туы-


сымды, қатын-баламды, үзеңгілес серіктерімді, туып-өскен Көкшенің
көгілдір тауларын, Сарыарқаның айдын шалқар көлдерін көз алдыма еле-
стетіп, ән салдым. Сондағы қоштасуымның екі ауызы қазір де есімде: «Қош,
аман бол, Сарыарқа, өскен жерім», – деп басталады. ...«Кенесары өлді» дегенді


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   228




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет