«Ежелгі дәуір әдебиеті» «Алып Ер Тұңға» дастаны


Дамуы: Көксеректің ұяластарымен табысуы. Шиеленісуі



Pdf көрінісі
бет78/228
Дата05.03.2024
өлшемі3.69 Mb.
#494339
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   228
Әдебиет пәнінен барлық шығарма талдау 1 (2)

ДамуыКөксеректің ұяластарымен табысуы.
Шиеленісуі: Қарадыр еліндегі мазасыздық.
Шарықтау шегі: Құрмаштың қазасы.
Шешімі: Көксеректің жазасын тартуы. Аққасқа мен Көксерек арасындағы тар-
тыс.
« Кейіпкерлері:
Құрмаш - Көксеректі күшік кезінде ауылға әкеліп, бағып-қаққан.
Көксерек - күшік кезінде ауылға әкелінген. Көксерек ауыл иттерінен қорлық
көреді. Иттер оны дос көрмейді, маңына жақындатпайды, 
тамаққа өлгенше ашқа-
рақ еді. 
«Жетілмей келе жатқан тісі ғана. Көксерек арлан еді. Сондықтан бұ-
ның бойы биіктене берді. Әлі тұрқы шығып ұзарған жоқ. Барлық жүні қара
көк, жотасы күдірейіп, ауыз омыртқа мен құйрығына шейін тұп-тұтас болып,
күлдіреуіштей бүгіледі. Атылып келе жатқан садақ оғындай үңілген, сүйір-
ленген бір бітімі бар... Тайдың ізіндей...»
Қасен - белгілі аңшы,баяғыдан құс салып, ит жүгірткен. Осы маңайдың
ауқатты әділ жігіті, Қараадырдың мырзасымағы. Қалада қызметте тұратын
інісі бар. Құрмаштың әкесімен ағайындас.
Аққасқа - Қасеннің иті, Көксеректің баққасы. Барлық Қараадырға даңқы
шыққан қасқыр алатын ит. «Аққасқаның бойы қасқырдан кіші емес. Аяқта-
рының жуандық сомдығы да содан кем емес. Өзінің барлық тұлғасында
қасқырға ұқсайтын бітім бар. Түсі тазылар түсіндей емес, қасқыр түс. Дене
жүні ақ-сарылау келген де, маңдайы шаңқиған ақ маңғыл қасқа болатын. Екі
көзі шатынап шарасынан шығып тұрғандай үлкен. Үнемі от шашып тұратын
қып-қызыл көз. Ашу да, ерлік те бір өзінде. Екі шекесі "торсықтай" деп
жүретін аңыз қыларлық. Бұның да жотасы күлдіреуіштей. Құйрықтан ауыз
омыртқаға шейін дөң сияқтанып, күдірленіп, дүңкиіп тұрады. Оның үстіне,
шеке мен мойын тұп-тұтас болып келіп, шеңбер төске қосылған. Алдыңғы
жағы арыстан бейнесіне ұқсайды...»
Бейсембай жылқышы - Қолында шошайған сойылы бар, астында қатып
қалған ақ бедеуі бар, жылқы бағып жүретін адам.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   228




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет