15
мұндағы, E
P
I
- сұраныстың табыс
бойынша икемділігінің мәнін
көрсететін коэффициент; ΔQ – тауарға деген сұраныс көлемінің
салыстырмалы өзгеруі; ΔI – тұтынушы табысының салыстырмалы өзгеруі.
3.
Сұраныстың қиылысқан икемділігі -
бір тауардың
бағасының (Х) пайыздық өзгеруіне байланысты сол тауарды алмастыратын
немесе толықтыратын екінші бір тауарға (У) деген сұраныс көлемінің
пайыздық өзгеру дәрежесін көрсететін коэффициент. Бұл икемділіктің
коэффициенті мына формуламен беріледі:
E
D
xy
= ΔQу/ΔPх,
мұндағы, E
D
xy
– сұраныстың қиылысқан икемділігінің мәнін
көрсететін коэффициент; ΔQу – У тауарына деген сұраныс көлемінің
салыстырмалы өзгеруі; ΔPх - Х тауары бағасының салыстырмалы
өзгерісі.
Ұсынысқа әсер ететін
басты фактор баға болғандықтан, бұл жерде
ұсыныстың бағалық икемділігі деген түрі қарастырылады.
Ұсыныстың баға бойынша икемділігі – тауар бағасының бір
пайызға өзгеруіне байланысты ұсыныс көлемінің салыстырмалы түрде
қанша пайызға өзгеретінін және соған
орай сезімталдық реакциясын
көрсететін сандық коэффициент. Ұсыныстың бағаға икемділігінің
көрсеткіштік мәні мына формуламен беріледі:
E
S
P
= ΔQ/ΔP,
мұндағы, E
S
P
- ұсыныстың бағалық икемділігінің мәнін көрсететін
коэффициент; ΔQ - ұсыныс көлемінің салыстырмалы өзгеруі; ΔP
- тауар
бағасының салыстырмалы өзгеруі.
Ұсыныстың баға бойынша икемділігінің де сұраныстікіндей бес түрі
бар:
1. Егер
E
s
(p) >1, онда ұсыныс икемді, демек, бағаның өзгеруіне
қарағанда ұсыныс көлемінің көбірек өзгеруін көрсететін жағдай;
2. Егер
E
s
(p) < 1, онда ұсыныс икемсіз, демек, бағаның өзгеруіне
қарағанда ұсыныс көлемінің азырақ өзгеруін көрсететін жағдай.
3. Егер
E
s
(p)=1, онда бірлік икемділікті ұсыныс, демек,
бағаның бір
процентке өзгеруінен тауардың көлемі сол мәнге өзгеретіндігін көрсетеді.
4. Егер
E
s
(p)=0, бағаның өзгеруі ұсыныс көлемін мүлдем
өзгертпейтінін немесе салыстырмалы өте аз өзгеретінін көрсететін жағдай.
5. Егер
E
s
(p)=∞, шексіз икемділікті ұсыныс, бағаның өте аз немесе
мүлдем өзгермеуіне байланысты ұсыныс көлемінің шексіз өзгеруін
көрсететін жағдай.
Достарыңызбен бөлісу: