Әлемдік саясаттың жаһандануы. Халықаралық


Еуропа: шарықтау және құлдырау?



Pdf көрінісі
бет2/3
Дата04.11.2023
өлшемі0.83 Mb.
#482370
1   2   3
lemdk-sayasatty-zhaandanuy-halyaraly-atynasa-krspe 3 lecture

Еуропа: шарықтау және құлдырау?
Американдықтар АҚШ «суық соғысты» «жеңіп алды» деп есептесе де, Еуропа, әсіресе Германия, ең 
тікелей бенефициар болды. Біріншіден, құрлық пен бір кездері бөлінген ел біріктірілді. Екіншіден, Шығыс 
Еуропа мемлекеттері ең маңызды халықаралық құқықтардың бірі - өзін-өзі билеу құқығына қол жеткізді. 
Ақыр соңында, Еуропа үшін ықтимал жойқын салдары бар ауыр соғыс қаупі тұтастай жойылды. Әрине, 
бір тәртіптен екіншісіне көшу жанжалсыз өтпеді, бұрынғы Югославиядағы оқиғалар (1990 жылдардағы) 
өте қайғылы болды. Осыған қарамастан жаңа біріккен Еуропа өзінің ашық шекараларымен және 
демократиялық институттарымен көп нәрсені күткені айқын.
Жаңа азиялық ғасыр?
Суық соғыстың аяқталуы Азияға мүлде басқаша әсер етті, Азияның қазіргі гүлденуі мен келешек 
тұрақтылығының негізі оның жаңа экономикалық орталығы Қытайда болып жатқан жағдай болып 
табылды. Қазіргі кезде Қытайдың дамуы және оның жалпы бүкіл әлемге, атап айтқанда Азияға ықпалы 
туралы көп жазылған. 
Жаңа Жаһандық Оңтүстік
Азияның экономикалық табысы «суық соғыс» аяқталғаннан кейінгі дәуірде тұтастай алғанда неғұрлым 
аз дамыған елдердің тағдыры туралы үлкен мәселе туғызады. Жоғарыда айтылғандай, үшінші әлемдегі 
саяси күрестің суық соғысқа қатты әсер еткені сияқты суық соғыс үшінші әлемге үлкен әсерін тигізді. 
Азаттық қозғалыстары, әрине, әртүрлі идеялармен шабыттанды және өздерінің көптеген мақсаттарына 
қол жеткізу үшін мүлдем әртүрлі стратегияларды қолданды. Бірақ олардың барлығын кейбір ортақ 
мақсаттар біріктірді: бұрынғы отаршылдық қожайындарынан босауы, жылдам экономикалық даму және 
кедейлік, аштық пен сауатсыздық алыстағы естеліктер болып қалатын қоғамдарды тез құру. «Суық соғыс» 
аяқталғаннан кейін мемлекеттік дамудың кейбір формасы әлемдік нарыққа қарағанда жақсы жолды 


3
Кітап:
Дәріс:
Әлемдік саясаттың жаһандануы. Халықаралық қатынасқа кіріспе
Қазіргі заманғы халықаралық тәртіп 
ұсынады деген идея күйреді. 
Саяси жоба ретіндегі «үшінші әлемнің» күйреуі кейбір құрлықтарда (ең алдымен Сахарадан оңтүстікке 
қарай орналасқан Африка елдерінде) жалғасып жатқан азаматтық соғыстардан бастап басқа елдерде 
әлемдік экономикалық тәртіпке қосылу мүмкіндігіне дейін ауыр мұра қалдырды. Жаһандық Оңтүстік - 
Азия, Африка, Латын Америкасы және Кариб бассейні елдеріне қатысты термин, оларды Дүниежүзілік 
банк төмен және орта деңгейдегі табысы бар елдер деп санайды. Бұл елдер жаңа индустриялы немесе 
индустрияландыру процесіндегі елдер ретінде жиі сипатталады. Жаһандық Оңтүстік географиялық 
оңтүстікке міндетті түрде жатпайды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет