«Әлеуметтану» пәні «Әлеуметтік өзгерістер: жаңа әлеуметтанулық пікір-таластар»


Технология - құралдар жасау, яғни табиғи ресурстарды адамзат игілігіне пайдалану үшін адамның білімін пайдалану



бет4/7
Дата15.12.2023
өлшемі2.32 Mb.
#486584
1   2   3   4   5   6   7
жаңа әлеуметтанулық пікір-таластар»

Технология - құралдар жасау, яғни табиғи ресурстарды адамзат игілігіне пайдалану үшін адамның білімін пайдалану.

  • Технология - құралдар жасау, яғни табиғи ресурстарды адамзат игілігіне пайдалану үшін адамның білімін пайдалану.
  • Бұл термин тек қүралдардың (материалдық мәдениетке тән) өзіне ғана емес, сондай-ақ адамдардың осы құралдар турасындағы сеніміне, құндылықтары мен көзқарасына да (материалдық емес мәдениет аспектілеріне де) қатысты.
    • Әлеуметтік өзгерістер - әлеуметтік құрылымдардың немесе институттардың белгілі бір уақыттан кейінгі әрбір елеулі өзгерісі немесе трансформациясы.
    • Технология - әлеуметтік өзгерістердің маңызды бір түрі және себебі.
  • XIX ғасырдан бастап әлеуметтанушылар технология мен әлеуметтік өзгерістердің арасындағы байланысты зерттеді:
  • Қурылымдық-функциялық теория: технология және эволюциялық әлеуметтік өзгерістер
  • Конфликт теориясы: технология, билік және әлеуметтік өзгеріс

Құрылымдық-функциялық теория, ең алдымен, әлеуметтік құрылымның ұйымдасқан тәсілмен бір қалыпта сақталуын, қоғам мен мәдениеттің өзгеруін зерттейді;

  • Құрылымдық-функциялық теория, ең алдымен, әлеуметтік құрылымның ұйымдасқан тәсілмен бір қалыпта сақталуын, қоғам мен мәдениеттің өзгеруін зерттейді;
  • әлеуметтік өзгерістерді ретті және жалпылай келісім деп қарастырады.
  • Құрылымдық-функциялық теория бойынша өзгеріс эволюция арқылы жүзеге асады: әлеуметтік құрылымдар жаңа сұраныстар мен талаптарға кезең-кезеңімен бейімделеді, ал ескірген үлгілер, ойлар және құндылықтар біртіндеп жойылады, эволюцияға түрткі болатын жаңа сүраныстар мен талаптар технологиялық жетістіктер болып саналады.
  • Өзгерістер эволюциялық жолмен жүргенімен әрдайым біркелкі болмайды, себебі – мәдениеттер өзгерістерге бейім келеді, бірақ бейімделу белгілі бір уақытты қажет етеді, соның салдарынан қоғамдар «мәдени кешігуді» сезінеді.
  • Мысалы, 1870 жылы фабрикалардың көбеюі өндірістік апаттарды көбейтті, бірақ жүмысшылардың өндірістік жарақатына өтемақы төлеу туралы заңнамалар 1920 жылға дейін қабылданбады, яғни 50 жылға жуық мәдени кешігу байқалды.
  • Мәдени кешігу - әлеуметтік құрылым жаңа технологияларға бейімделіп жатқан кезде болатын уақытша кезең.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет