Тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласында

2. Осы Хаттамада қолданылатын ұғымдар мыналарды білдіреді:

«мүше мемлекеттің тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы заңнамасы» – мүше мемлекетте әрекет ететін және тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы қатынастарды реттейтін құқықтық нормалардың жиынтығы;

«дайындаушы» - меншік нысанына (түріне) қарамастан ұйым, сондай-ақ тұтынушыларға өткізу үшін тауарлар шығаратын жеке кәсіпкер ретінде тіркелген жеке тұлға;

«орындаушы» - меншік нысанына (түріне) қарамастан ұйым, сондай-ақ жұмыстар орындайтын немесе тұтынушыларға қызмет көрсететін жеке кәсiпкер ретінде тіркелген жеке тұлға;

«жосықсыз шаруашылық жүргізуші субъектілер» - өз қызметінде егер бұл бұзушылықтар тұтынушыларға және (немесе) қоршаған ортаға мүлiктiк немесе мүлiктiк емес нұқсан келтiруi мүмкiн болса немесе келтiрсе, мүше мемлекеттердің тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы заңнамасын, iскерлiк айналым дәстүрлерін бұзушылықтарға жол берген сатушылар, дайындаушылар, орындаушылар;

«тұтынушылардың қоғамдық бiрлестiктерi» - тұтынушылардың заңды құқықтары мен мүдделерiн қорғау мақсатында құрылған мүше мемлекеттердiң заңнамасына сәйкес тiркелген азаматтар және (немесе) заңды тұлғалардың коммерциялық емес бiрлестiктерi (ұйымдары), сондай-ақ барлық немесе бiрнеше мүше мемлекеттердiң аумақтарында әрекет ететін халықаралық үкiметтiк емес ұйымдар;

«тұтынушы» – кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыруға байланысты емес, тек жеке (тұрмыстық) қажеттіліктерге арналған тауарларға (жұмыстарға, көрсетілетін қызметтерге) тапсырыс беруге (сатып алуға) ниеті бар не тапсырыс берушi (сатып алушы, пайдаланушы) жеке тұлға;

«сатушы» – меншік нысанына (түріне) қарамастан ұйым, сондай-ақ тұтынушыларға тауарларды сату-сатып алу шарты бойынша өткiзетiн жеке кәсiпкер ретінде тіркелген жеке тұлға;

«тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органдар» – мүше мемлекеттердің заңнамасына, халықаралық шарттарға және Одақ құқығын жасайтын актілерге сәйкес тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласында бақылау (қадағалау) қызметін және (немесе) нормативтік-құқықтық реттеуді жүзеге асыратын мүше мемлекеттердің мемлекеттік органдары.

саясаттың негізгі бағыттарын іске асыру

1) тұтынушыларды, мемлекеттiк органдарды және тұтынушылардың қоғамдық бiрлестiктерiн тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер), дайындаушылар (сатушылар, орындаушылар) туралы жедел және дәйекті ақпаратпен қамтамасыз ету;

2) жосықсыз шаруашылық жүргiзушi субъектiлер қызметiнiң және мүше мемлекеттердiң аумақтарында сапасыз тауарлардың (көрсетілетін қызметтердің) сатылуының алдын алу жөнiнде шаралар қолдану;

3) тұтынушылар үшін тұтынушылардың құқықтық сауаттылығын және құқықтық санасын дамыту, әкімшілік және сот тәртібімен тұтынушылардың құқықтарын және заңмен қорғалатын мүдделерін қорғауды жүзеге асыру тәсілдері туралы оларды хабардар ету жолымен тұтынушылар үшін тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) еркін таңдауға ықпал ететін жағдайлар жасау, сондай-ақ мүше мемлекеттер тұтынушыларының заң қызметіне қол жеткізуі;

4) мүше мемлекеттердiң бiлiм беретiн жүйелерiнде азаматтарды оқытудың ажырамас бөлiгi ретiнде тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласында ағарту бағдарламаларын іске асыру;

5) тұтынушылардың құқықтарын қорғау мәселелерiн насихаттау мен жүйелi түрде жария етуге бұқаралық ақпарат құралдарын, оның iшiнде радио мен теледидарды тарту;

6) мүше мемлекеттердің тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы заңнамаларын жақындату.

IIІ. Тұтынушылардың қоғамдық

бірлестіктерімен өзара іс-қимыл жасау
4. Мүше мемлекеттер тұтынушылардың тәуелсiз қоғамдық бiрлестiктерiнiң қызметi үшiн жағдайлар жасауға, олардың тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы келісілген саясатты қалыптастыруға және іске асыруға, тұтынушылардың құқықтарын насихаттауға және түсіндіруге, сондай-ақ мүше мемлекеттер арасында тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласында ақпарат алмасу жүйесін құруға қатысуына жәрдемдеседі.
IV. Тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы

уәкілетті органдардың өзара іс-қимыл жасауы

1) мынадай:

мүше мемлекеттердің тұтынушылардың құқықтарын мемлекеттік және қоғамдық тұрғыда қорғау саласындағы тәжірибесі туралы;

мүше мемлекеттердің тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы заңнамасының сақталуын бақылау жүйесінің қолданылуын жетілдіру және қамтамасыз ету шаралары туралы;

мүше мемлекеттердің тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы заңнамасындағы өзгерістер туралы ақпаратпен алмасу;

2) ішкі нарықта анықталған, оның ішінде тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органдардың сұрау салуларының негізінде тұтынушылар құқықтарының бұзылғаны туралы ақпарат алмасуды қоса алғанда, резидент мүше мемлекеттердің тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы мүше мемлекеттердің заңнамасының бұзуының алдын алу, анықтау және жолын кесу жөнінде ынтымақтасу;

3) мүше мемлекеттердің тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы өзара мүдделерін қозғайтын мәселелер бойынша бірлескен талдамалық зерттеулер жүргізу;

4) жұмыс топтарын құруды, тәжірибе алмасуды және кадрларды оқытуды қоса алғанда, ынтымақтастық үдерісінде туындайтын мәселелер бойынша практикалық көмек көрсету;

5) тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органдар мен тұтынушылардың қоғамдық бірлестіктері қызметінің нәтижелері туралы статистикалық ақпарат алмасу;

6) тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласында өзге мәселелер бойынша ынтымақтасу жолымен жүзеге асырылады.

1) тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органдардың өзара іс-қимылының тиімділігін арттыруға бағытталған шараларды қолдану туралы ұсынымдар әзірлейді;

2) мүше мемлекеттер үшін осы Хаттамада көрсетілген ережелерді іске асыру тәртібі туралы ұсынымдар әзірлейді;

3) мүше мемлекеттер тұтынушыларының құқықтарын қорғау мәселелері бойынша консультативтік органдар құрады.

_______________

Еуразиялық экономикалық

одақ туралы шартқа

№ 14 ҚОСЫМША


Келісілген макроэкономикалық саясатты жүргізу туралы

ХАТТАМА

І. Жалпы ережелер

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын ұғымдар мыналарды білдіреді:

«сыртқы болжамдар өлшемдері» - мүше мемлекеттер экономикасының дамуына елеулі әсер ететін сыртқы факторларды сипаттайтын және мүше мемлекеттердің әлеуметтік-экономикалық дамуының ресми болжамдарын әзірлеу кезінде пайдаланылатын көрсеткіштер;

сыртқы болжамдар өлшемдерінің аралық сандық мәні» - сыртқы болжамдар өлшемдері аралығының жоғарғы және төменгі мәні;

«макроэкономикалық көрсеткіштер» - мүше мемлекеттер экономикасының ахуалын, оның дамуын және қолайсыз факторлардың әсеріне тұрақтылығын, сондай-ақ интеграциялық ынтымақтастық дәрежесін сипаттайтын параметрлер;

«Одақтың экономикалық дамуының негізгі бағыттары» - әрбір мүше мемлекет қосымша экономикалық әсер алу мақсатында Одақтың интеграциялық әлеуеті мен мүше мемлекеттердің бәсекелес артықшылықтарын пайдалану есебінен іске асырылуына мүше мемлекеттер ұмтылатын әлеуметтік-экономикалық дамудың перспективалық бағыттарын айқындайтын ұсынымдық сипаттағы құжат;

«мүше мемлекеттердің макроэкономикалық саясатының негізгі бағдарлары» - Одақтың экономикалық дамуының негізгі бағыттарында белгіленген мақсаттарға қол жеткізуге бағытталған мүше мемлекеттер экономикасы үшін неғұрлым маңызды қысқа және орта мерзімді міндеттерді айқындайтын, сондай-ақ көрсетілген міндеттерді шешу бойынша ұсынымдарды қамтитын бағдарламалық құжат.
IІ. Келісілген макроэкономикалық саясаттың

негізгі бағыттарын іске асыру

1) Одақтың интеграциялық әлеуетін және мүше мемлекеттердің экономиканың осы қажет немесе орынды салаларында және аяларында бәсекелес артықшылықтарын пайдалануға бағытталған экономикалық саясатты келіседі;

2) келісілген макроэкономикалық саясатты жүргізу кезінде Одақтың экономикалық дамуының негізгі бағыттарын, мүше мемлекеттердің макроэкономикалық саясатының негізгі бағдарларын ескереді;

3) сыртқы болжамдар өлшемдерінің белгіленген аралық сандық мәндерін есепке ала отырып, мүше мемлекеттердің әлеуметтік-экономикалық дамуының ресми болжамдарын әзірлейді;

4) Шарттың 63-бабында көрсетілген экономикалық даму орнықтылығын айқындайтын макроэкономикалық көрсеткіштердің сандық мәндерінің шеңберінде келісілген макроэкономикалық саясатты жүргізеді;

5) егер қандай да мүше мемлекеттің экономикалық даму тұрақтылығын айқындайтын макроэкономикалық көрсеткіштер Шарттың 63-бабында белгіленген сандық көрсеткіштерге сәйкес келмеген жағдайда Комиссияның қатысуымен, оның ішінде бірлескен шараларды әзірлейді және іске асырады, сондай-ақ қажет болған кезде Комиссия бекітетін тәртіпке сәйкес экономикалық ахуалды тұрақтандыруға бағытталған Комиссияның ұсынымдарын ескереді;

6) экономиканы тұрақтандыруға бағытталған ұсыныстарды әзірлеу үшін мүше мемлекеттерде қалыптасқан экономикалық ахуалға қатысты мәселелер бойынша консультациялар жүргізеді.
ІII. Комиссияның құзыреті
4. Комиссия:

1) мыналар:

Комиссия бекітетін әдістемеге сәйкес есептелген мүше мемлекеттердің экономикалық даму тұрақтылығын және олардың Шарттың 63-бабында белгіленген сандық өлшемдерге сәйкестігін айқындайтын макроэкономикалық көрсеткіштерді;

осы Хаттаманың ІV бөлімінде айқындалған экономиканың даму деңгейінің және серпінінің көрсеткіштерін және интеграциялау деңгейінің көрсеткіштерін мониторингтеу;

2) мүше мемлекеттермен келісім бойынша Жоғары кеңес бекітетін мынадай құжаттарды:

Одақтың экономикалық дамуының негізгі бағыттарын;

мүше мемлекеттердің макроэкономикалық саясатының негізгі бағдарларын;

Шарттың 63-бабында көрсетілген мүше мемлекеттер экономикалық дамудың орнықтылығын анықтайтын макроэкономикалық көрсеткіштердің сандық өлшемдерін асырған жағдайда экономикалық ахуалды тұрақтандыруға бағытталған бірлескен шараларды әзірлеу;

3) мыналарды:

Шарттың 63-бабында көрсетілген мүше мемлекеттер экономикалық дамудың орнықтылығын анықтайтын макроэкономикалық көрсеткіштердің сандық өлшемдерін асырған жағдайда экономикалық ахуалды тұрақтандыруға бағытталған ұсынымдарды;

талдамалық (анықтамалық) мақсаттарда сыртқы болжамдар өлшемдерінің белгіленген аралық сандық мәндерінің негізінде Одақтың әлеуметтік-экономикалық даму болжамдарын әзірлеу;

4) экономиканы тұрақтандыруға бағытталған ұсыныстарды әзірлеу үшін мүше мемлекеттерде қалыптасқан экономикалық ахуалға қатысты мәселелер бойынша консультация өткізуге жәрдемдесу;

5) мүше мемлекеттердің әлеуметтік-экономикалық дамуының ресми болжамдарын даярлау үшін Комиссия бекітетін сыртқы болжамдар өлшемдерінің белгіленген аралық сандық мәндерін мүше мемлекеттермен келісу;

6) мыналарды:

қабылданатын шешімдердің мүше мемлекеттердің экономикалық қызметінің жағдайына және шаруашылық жүргізетін субъектілердің кәсіпкерлік белсенділігіне әсерін;

келісілген макроэкономикалық саясат шараларын олардың мүше мемлекеттердің макроэкономикалық саясатының негізгі бағдарларына сәйкестігін талдау;

7) келісілген макроэкономикалық саясат жүргізу мақсатында мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары мен Комиссия арасында ақпарат алмасу арқылы мүше мемлекеттердің келісілген макроэкономикалық саясаты жүргізуін үйлестіреді. Мұндай алмасу тәртібін Комиссия бекітеді.
ІV. Интеграция дәрежесінің, экономиканы дамыту деңгейі мен серпінінің, сыртқы болжамдар өлшемдерінің көрсеткіштері
5. Интеграция дәрежесін айқындау үшін мынадай көрсеткіштер қолданылады:

1) әрбір мүше мемлекеттің экономикасына бағытталған ұлттық инвестициялардың, оның ішінде тікелей инвестициялардың көлемі (АҚШ долларымен);

2) әрбір мүше мемлекеттен ұлттық экономикаға түсетін инвестициялар, оның ішінде тікелей инвестициялар көлемі (АҚШ долларымен);

3) мүше мемлекет экспортының жалпы көлемінде әрбір мүше мемлекеттің үлесі (пайызбен);

4) мүше мемлекет импортының жалпы көлемінде әрбір мүше мемлекеттің үлесі (пайызбен);

5) мүше мемлекеттің жалпы сыртқы сауда айналымында әрбір мүше мемлекеттің үлесі (пайызбен).

6. Экономиканы дамыту деңгейі мен серпінін айқындау үшін мынадай көрсеткіштер қолданылады:

1) жалпы ішкі өнімнің өсу қарқындары (пайызбен);

2) сатып алу қабілетінің басымдығы бойынша жан басына шаққандағы жалпы ішкі өнім (АҚШ долларымен);

3) төлем теңгерімінің ағымдағы операциялар шотының сальдосы (АҚШ долларымен және жалпы ішкі өнімнің пайыздарымен);

4) тұтыну бағасының индексі негізінде есептелген ұлттық валютаның нақты тиімді айырбас бағамының индексі (пайызбен).

7. Комиссия мүше мемлекеттермен келісім бойынша тиісінше осы Хаттаманың 5 және 6-тармақтарында көрсетілгендерден ерекшеленетін интеграция дәрежесінің, мүше мемлекеттер экономикасының даму деңгейі мен серпінінің өзге көрсеткіштерінің мониторингін жүргізу туралы шешім қабылдауы мүмкін.

8. Мүше мемлекеттер 3 жылдық кезеңге мынадай сыртқы болжам өлшемдерінің аралық сандық мәндерін келіседі:

әлемдік экономиканың даму қарқындары;

«Brent» маркалы мұнай бағасы.

Мүше мемлекеттердің әлеуметтік-экономикалық дамуының ресми болжамдарын жасауға уәкілеттік берілген атқарушы билік органдары оның ішінде өзара саудада сыртқы сауда операциялары туралы ақпарат алмасады. Жекелеген мүше мемлекеттердің әлеуметтік-экономикалық дамуының ресми болжамдарын қалыптастыру үшін Ресей Федерациясы көрсетілген уәкілетті органдарға Комиссия бекітетін тәртіппен ішкі тұтыну үшін жеткізілетін табиғи газға болжамды бағаның шамамен өзгеру аралығы туралы ақпарат береді.

Макроэкономикалық болжамдау мақсатында Ресей Федерациясы беретін көрсетілген ақпарат болжанатын кезеңде мүше мемлекеттерге табиғи газды жеткізу бағасы бойынша Ресей Федерациясының міндеттемесі болып табылмайды.

Мүше мемлекеттердің ұлттық (орталық) банктері жүргізілетін бағамдық саясат туралы бірін бірі хабардар етеді.

9. Макроэкономикалық болжамдау мақсатында ақпарат алмасу мүше мемлекеттердің тиісті ақпараттың құпиялығына қоятын талаптарын есепке ала отырып, жүзеге асырылады.

10. Жоғары кеңес мүше мемлекеттердің әлеуметтік-экономикалық дамуының ресми болжамдарын әзірлеу кезінде пайдаланылатын сыртқы болжамдар өлшемдерін қайта қарау туралы шешім қабылдауы мүмкін.

Еуразиялық экономикалық

одақ туралы шартқа

№ 15 ҚОСЫМША

Келісілген валюталық саясатты жүргізуге

бағытталған шаралар туралы

ХАТТАМА
І. Жалпы ережелер
1. Осы Хаттама Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың 64-бабына сәйкес әзірленді және келісілген валюталық саясатты жүргізу мақсатында мүше мемлекеттер қабылдайтын шараларды айқындайды.

2. Осы Хаттамада пайдаланылатын ұғымдар мыналарды білдіреді:

«валюталық заңнама» – мүше мемлекеттердің валюталық реттеу және валюталық бақылау саласындағы заңнамалық актілері және оларды орындау үшін қабылданған нормативтік құқықтық актілер;

«валюталық шектеулер» - валюталық операцияларға тікелей тыйым салудан, көлемдерін, санын және жүргізу мерзімдерін, төлем валютасын лимиттеуден, оларды жүргізуге арналған арнайы рұқсаттарды (лицензияларды) алу, жүргізілетін валюталық операция сомасының бір бөлігін, бүкіл сомасын немесе бүкіл сомасына еселі соманы резервтеу жөніндегі талаптар белгілеуден көрінетін халықаралық шарттарда және Одақтың құқығын құрайтын актілерде белгіленген шектеулер, сондай-ақ мүше мемлекеттердің аумағында шоттар ашуға және жүргізуге байланысты шектеулер және шетел валютасын міндетті түрде сату туралы талаптар;

«интеграцияланған валюта нарығы» – мүше мемлекеттердің жұмыс істеу мен мемлекеттік реттеудің жалпы қағидаттарымен біріктірілген ішкі валюта нарықтарының жиынтығы;

«ырықтандыру шаралары» – мүше мемлекеттердің резиденттері арасындағы валюталық операцияларға қатысты, сондай-ақ үшінші елдердің резиденттерімен операцияларға қатысты валюталық шектеулерді әлсіретуге немесе жоюға бағытталған іс-әрекеттер;

«мүше мемлекеттің резиденті» – мүше мемлекеттердің бірінің валюталық заңнамасына сәйкес осы мүше мемлекеттің резиденті болып табылатын тұлға;

«үшінші елдің резиденті» – мүше мемлекеттердің ешқайсысының резиденті болып табылмайтын тұлға;

«уәкілетті ұйымдар» – мүше мемлекеттердің резиденттері болып табылатын және өзі құрылған мемлекеттің заңнамасына сәйкес шетел валютасымен банктік операцияларды жүргізуге өкілеттіктері бар заңды тұлғалар;

«валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті орган» – мүше мемлекеттердің валюталық бақылауды жүзеге асыру жөніндегі өкілеттіктері бар атқарушы билік органдары, өзге мемлекеттік органдары және мүше мемлекеттердің орталық (ұлттық) банктері.

Валюталық құқықтық қатынастарды реттеу кезінде Тараптар ұлттық валюталық заңнамаға сәйкес «резидент емес» ұғымын қолданады.
IІ. Келісілген валюталық саясатты жүргізуге бағытталған шаралар
3. Мүше мемлекеттер келісілген валюталық саясатты жүргізу мақсатында мынадай шаралар қабылдайды:

1) мүше мемлекеттердің резиденттерінің өзара есеп айырысуларында мүше мемлекеттердің ұлттық валюталарын пайдалануды кеңейтуді қамтамасыз ету үшін ұлттық валюталардың айырбастау бағамдық саясатын (бұдан әрі – бағамдық саясат) үйлестіру, оның ішінде бағамдық саясат іс-шараларын пысықтау және үйлестіру мақсатында өзара консультациялар жүргізуді ұйымдастыру;

2) мүше мемлекеттер резиденттерінің шетел валютасын мүше мемлекеттердің банктері арқылы шектеулерсіз сатып алу және сату мүмкіндігі үшін жағдайлар жасау арқылы төлем теңгерімінің ағымдағы және күрделі баптары бойынша ұлттық валюталардың шектеусіз айырбасталуын қамтамасыз ету;

3) мүше мемлекеттердің ұлттық валюталарына тікелей өзара баға белгілеуді қамтамасыз ету үшін жағдайлар жасау;

4) мүше мемлекеттердің резиденттерінің арасында өзара есеп айырысуларын мүше мемлекеттердің ұлттық валюталарымен жүргізуді қамтамасыз ету;

5) мүше мемлекеттердің резиденттерінің арасындағы өзара есеп айырысуларда ұлттық валюталарды пайдалануды кеңейту базасында мүше мемлекеттер арасындағы төлемдік есеп айырысу қатынастарының тетігін жетілдіру;

6) мүше мемлекеттер резиденттерінің арасындағы өзара саудаға кедергі келтіретін ұлттық валюталардың ресми айырбастау бағамдарының көп болуына жол бермеу;

7)  мүше мемлекеттердің орталық (ұлттық) банктерінің мүше мемлекеттердің ұлттық валюталарының ресми бағамдарын биржа нарығында қалыптасқан бағам негізінде не мүше мемлекеттердің ұлттық валюталарының АҚШ долларына кросс-бағамдары негізінде белгілеу;

8)  тұрақты негізде валюта нарығын дамытудың жай-күйі және перспективалары туралы ақпарат алмасу;

9) мүше мемлекеттердің интеграцияланған валюта нарығын қалыптастыру;

10) әрбір мүше мемлекеттің мүше мемлекеттердің резиденттері болып табылатын және өз мүше мемлекетінің заңнамасына сәйкес ұлттық режим ұсыну жағдайында банкаралық конверсиялық операцияларын жүргізу үшін валюталық операцияларды жүзеге асыру құқығына ие банктердің өз ұлттық валюта нарығына кіруін қамтамасыз етуі;

11) мүше мемлекеттердің банктеріне мүше мемлекеттердің корреспонденттік шоттарындағы ұлттық валюталарындағы өздеріне тиесілі қаражатты үшінші елдердің валюталарына еркін айырбастау құқығын беру;

12) мүше мемлекеттердің валюталық активтерін басқа мүше мемлекеттердің ұлттық валюталарына, оның ішінде олардың мемлекеттік бағалы қағаздарына орналастыру үшін жағдайлар жасау;

13) ішкі валюта нарықтарының өтімділігін бұдан әрі дамыту және арттыру;

14) мүше мемлекеттердің ұйымдасқан нарықтарында ұлттық валюталармен сауда-саттықты дамыту және оған мүше мемлекеттердің валюта нарығына қатысушыларға рұқсат беруді қамтамасыз ету;

15) туынды қаржы құралдарының ұйымдасқан нарығын дамыту.

4. Мүше мемлекеттердің валюталық құқықтық қатынастарды реттейтін заңнамасын жақындату және ырықтандыру шараларын қабылдау мақсатында мүше мемлекеттер:

1) тиімді экономикалық кооперацияға кедергі келтіретін валюталық операцияларға және мүше мемлекеттер резиденттерінің мүше мемлекеттер аумағында орналасқан банктерде шоттар ашуға немесе жүргізуге қатысты валюталық шектеулерді біртіндеп жоюды қамтамасыз етеді;

2) мүше мемлекеттердің аумақтарында орналасқан банктерде үшінші елдер резиденттерінің шоттарды, сондай-ақ мүше мемлекеттер резиденттерінің үшінші елдерде орналасқан банктерде шоттар ашу немесе жүргізу тәртібіне қатысты келісілген тәсілдерді айқындайды;

3) мүше мемлекеттер резиденттерінің олардың банк шоттарына міндетті түрде аударылуға тиіс ақша қаражатын репатриациялауға қойылатын талапқа қатысты тәсілдерді әзірлеу тұрғысында ұлттық егемендікті сақтау қағидатына сүйенеді;

4) оларға қатысты валюталық шектеулер қолданылмайтын мүше мемлекеттер резиденттерінің арасында жүзеге асырылатын валюталық операциялардың тізбесін айқындайды;

5) мүше мемлекеттер резиденттерінің мүше мемлекеттердің аумағында орналасқан банктеріндегі банк шоттарын пайдаланбай есеп айырысуларды жүзеге асыру құқығын қоса алғанда, валюталық операцияларды жүзеге асыру кезіндегі құқықтары мен міндеттерінің қажетті көлемін айқындайды;

6) мүше мемлекеттер резиденттерінің олардың банк шоттарына міндетті түрде есептелуі тиіс ақша қаражатын репатриациялау жөніндегі талаптардың үйлесімділігін қамтамасыз етеді;

7) мүше мемлекеттер резиденттерінің және резидент еместерінің қолма-қол ақша қаражатын және бағалы қағаздарды Одақтың кеден аумағы шегінде еркін өткізуін қамтамасыз етеді;

8) валюталық операцияларды есепке алуға және бақылауға қойылатын талаптарды үйлестіруді қамтамасыз етеді;

9) мүше мемлекеттердің валюталық заңнамасын бұзғаны үшін жауапкершілік туралы нормаларды үйлестіруді қамтамасыз етеді.

уәкілетті органдардың өзара іс-қимылы

1) мынадай:

мүше мемлекеттердің бақылаушы және құқық қорғау органдарының валюталық заңнаманың сақталуын бақылау саласындағы тәжірибесі туралы;

валюталық заңнаманың сақталуын бақылау жүйесін жетілдіру және жұмыс істеуін қамтамасыз ету шаралары туралы;

валюталық бақылауды ұйымдастыру мәселелері бойынша, сондай-ақ құқықтық сипаттағы, оның ішінде мүше мемлекеттердің валюталық бақылау саласындағы заңнамасы туралы, мүше мемлекеттердің валюталық бақылау саласындағы заңнамасының өзгеруі туралы ақпарат алмасу;

2) ақпарат алмасуды қоса алғанда, мүше мемлекет резиденттері валюталық операциялар жүзеге асырған кезде олардың мүше мемлекеттердің заңнамасын бұзуының алдын алу, анықтау және жолын кесу жөнінде, оның ішінде валюталық бақылау органдарының валюталық заңнаманы бұза отырып жүргізген операциялар туралы сұрау салуларының негізінде ынтымақтасу;

3) валюталық реттеу және валюталық бақылау саласындағы мүше мемлекеттердің өзара мүдделерін қозғайтын проблемалар бойынша бірлескен талдамалық зерттеулер жүргізу;

4) жұмыс топтарын құруды, тәжірибе алмасуды және кадрларды оқытуды қоса алғанда, ынтымақтастық процесінде туындайтын мәселелер бойынша практикалық көмек көрсету;

5) валюталық реттеу және валюталық бақылау мәселелері бойынша статистикалық ақпарат алмасуды ұйымдастыру, оның ішінде:

мүше мемлекеттердің резиденттері арасында валюталық операциялар бойынша төлемдер мен ақша аударымдарының көлемдері туралы;

бір мүше мемлекет резиденттерінің басқа мүше мемлекеттің уәкілетті ұйымдарында ашқан шоттарының саны туралы;

6) валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органдар ынтымақтастығының өзге де мәселелері бойынша бірлескен іс-қимылдарды жүзеге асыру.

6. Валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органдар тұрақты негізде, валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органдардың арасындағы өзара іс-қимыл туралы жекелеген хаттамаларға сәйкес валюталық бақылау саласындағы нақты бағыттар бойынша өзара іс-қимылды жүзеге асырады.
IV. Валюталық бақылау жөніндегі уәкілетті органдардың

сұрау салулары негізінде ақпарат алмасу

Бұл ретте ерекше жағдайларға:

ырықтандыру шараларын жүзеге асыру кезінде мүше мемлекетте экономикалық және қаржылық ахуалдың нашарлауына әкеп соғуы мүмкін жағдайлардың туындауы;

оның салдарынан мүше мемлекеттің алтын-валюта резервтері жол берілетін деңгейден азаюы мүмкін төлем теңгеріміндегі ахуалдың теріс дамуы;

ырықтандыру шараларын жүзеге асыру кезінде мүше мемлекеттің қауіпсіздік мүдделеріне зиян келтіруі және қоғамдық тәртіпті қолдауға кедергі келтіруі мүмкін жағдайлардың туындауы;

мүше мемлекеттің ұлттық валюта бағамының күрт ауытқулары жатады.

14. Валюталық шектеулерді енгізген мүше мемлекет бұл туралы қалған мүше мемлекеттерге және Комиссияға осындай шектеулерді енгізген күннен бастап 15 күннен кешіктірмей хабарлайды.

________________

Еуразиялық экономикалық

одақ туралы шартқа

№ 16 ҚОСЫМША