6.8 Кесте: 2002–2006 жылдарда қоршаған ортаны қорғауға жұмсалған мемлекеттік
шығындар
2002
2003
2004
2005
2006
Қоршаған ортаны қорғауға жұмсалатын шығындар,
миллард теңге
Ұлттық Үкімет
3,18
4,46
8,16
9,50
10,00
- орталық органдар
1,63
2,67
5,43
6,70
6,40
- жергілікті органдар
1,55
2,54
3,59
3,70
4,00
Мемориалдық бап
Жергілікті деңгейге қаражаттар аудару
-
0,80
0,90
0,90
0,40
ҚО қорғауға жергілікті биліктер жұмсайтын шығындарға
қаражаттар аударудың үлесі %
-
29,50
24,00
24,30
10,00
Жалпы шығындар АҚШ долл (2006 жылғы орташа айырбас
бағамы бойынша)
25,20
35,40
64,70
75,30
79,30
Мемлекеттік шығындардың жалпы дең-гейінен %-
ғы ҚО қорғауға жұмсалатын шығындар
Ұлттық Үкімет
0,40
0,40
0,60
0,50
0,50
Орталық органдар
0,30
0,40
0,60
0,40
0,40
Жергілікті органдар
0,40
0,50
0,60
0,50
0,40
ҚО қорғауға жұмсалатын жалпы мемлекет-тік
шығындар, ЖІӨ %
0,10
0,10
0,10
0,10
0,10
ҚО қорғауға Жан басына шаққанда жұм-салатын
жалпы мемлекеттік шығындар
Ұлттық валютада
212,0
377,0
544,0
633,0
667,0
АҚШ долл. (ағымдағы орташа айырбас бағамы бойынша )
1,4
2,5
4,0
4,8
5,3
Дерек көзі: ХВҚ, Мемлекеттік қаржы статистикасының жылнамасы, 2005 ж., 2006 ж., 2007 ж., сандары; БҰҰ
ЕЭК хатшылығының есептері
Ескерту: Мемлекет функцияларының сыныптамасына сəйкес келетін, қоршаған ортаны қорғауға жұмсалатын
шығындар.
Экологиялық қауіпсіздіктің 2004-2015 жылдарға арналған тұжырымдамасын іске асыру
аясында аймақтық деңгейде қабылданған 2005-2007 жылдар арасында қоршаған ортаны қорғау
жөніндегі іс-əрекеттер Жоспарлары 2005
4
жылы 2,86 миллард теңге (шамамен 22 миллион
АҚШ доллары); 2006 жылы 6,43 миллиард тенге (51 миллион АҚШ доллары) жəне 2007 жылы
7,06 миллиард тенге (58 миллион АҚШ доллары) көлеміндегі жалпы шығындарды (16
облыстың 12-сінің деректері бойынша)
5
көздеді. Осы жобаларды елеулі дəрежеде тиісті
4
Атырау, Қызылорда, Қостанай жəне Батыс Қазақстан облыстарының деректері жоқ
6 Тарау: Қоршаған ортаны қорғауға жұмсалатын шығындар
137
облыстарда жұмыс істейтін кəсіпорындар қаржыландыруы тиіс еді. Осы аталған кезең
арасында аталмыш жобаларды нақты іске асыру туралы деректер жоқ. Кəсіпорындар
қаржыландыратын іс-шараларды есепке алғанда, қоршаған ортаны қорғау жөнінде
жоспарланған шараларға жергілікті органдардың жұмсаған шығындары 2006 жылы жалпы
бюджеттік шығындардың 0,6 пайызға жуығын құрады.
Салыстыру үшін, қоршаған ортаны ластағаны үшін жергілікті бюджеттерге жіберілетін
түсімдер 2005-2006 жылдар арасында 25 миллардқа жуық теңгені құрады (200 миллионға
жуық доллар). 2002 жылдан кейін осы түсімдер табиғат қорғау іс-шараларымен байланысты
нысаналы бағыт алған жоқ. Сондықтан жергілікті басқару органдарының қоршаған ортаны
қорғауға жұмсаған шығындары 2002-2006 жылдар арасында, орта есеппен осы аталған
түсімдердің ширектен кем мөлшерін құрады. (6.2 суретті қараңыз). Осы тұрғыда қоршаған
ортаны қорғауға жұмсалатын шығындарды жабу үшін ұлттық бюджеттен жергілікті
бюджеттерге қаражатар аудару түсініксіз күйінде қалып отыр.
Достарыңызбен бөлісу: |