Еуропалық экономикалық комиссия экологиялық саясат жөнінддегі комитет
Ендірме: Энергияны тиімді пайдалану жəне ТД мəнмəтінінде жаңғыртылатын энергия көздерін
жүктеу/скачать 4.05 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1.4 Ендірме: Энергияны тиімді пайдалану жəне ТД мəнмəтінінде жаңғыртылатын энергия көздерін
2024 жылға дейін дамыту тұжырымдамасының жобасы Тұрақты даму жөніндегі Ұлттық кеңестің (ТДҰК) сұранысы бойынша, ҚОҚМ жəне Экология жəне Климат Қазақ Ғылыми-зерттеу институты (ҚазЭжКҒЗИ) энергияның баламалы дереккөздерін дамыту туралы Тұжырымдама жасады. Тұжырымдама жобасы энергетика жəне минералды ресурстар Министрлігінің қарарына ұсынылды, бұл Министрлік оның техникалық мазмұнын талдауға жəне жөндеуге қатысты жұмыс тобын құрды. Қаржы салдарын талқылау мақсатында барлық министрліктер бойынша мəтінге енгізілген толықтырулар мен өзгерістер 2007 жылдың қыркүйек айында ТДҰК мақұлданып, ҚР Үкіметінің қарарына ұсынылды. Аталған Тұжырымдама 2024 жылға дейінгі кезеңдегі энерготиімділікті арттыру есебінен энергияны сақтау мақсатын алға қояды. Мұндағы аралық мақсат – 2009 жылға дейін энерготиімділігін 33 пайызға дейін арттыруды көздеп отыр. Құжатта сондай-ақ қайта қалпына келтірілетін энергияның баламалы көздерінің үлесіне қатысты бастапқы энергияның жалпы ұсынысында (БЭЖҰ) қайта жаңартылатын энергияның дереккөздерін дамытудың орташа мерзімді жəне ұзақ мерзімді мақсаттары берілген (мысалы, энергияның баламалы дереккөздерінің үлесі бастапқы энергияның жалпы ұсынысында 2012 ж. – 0.05%, ал 2018 ж. – 5% құрауы тиіс). Қайта жаңартылатын энергияны дамыту барысы жел, күн энергиясы мен жылу сорғыларына негізделген. Іске асырылып жүрген пилоттық жобалары түрлі энергиялық баламаларда айқын басымдылығымен, уақтылы орындалуымен көзге түсуде. Мəселен, Алматы облысында халықаралық қауымдастықтың қолдауы бойынша жел қондырғылары құрылысының пилоттық жобасы жасалынды. Тұрғын үй бөлмелерін жылытуға қолданылатын жылу сорғыларының қолданылу тиімділігін көрсететін демонстрациялық жобалар да қолданыста бар. Тұжырымдамада қайта жаңғыртылатын энергияға арналған баламалы құқықтық шеңбер құру, сондай-ақ осы технологияларды кеңінен таратуға деген ынталандыруды арттыру қарастырылған. Іс жүзінде, Экономика жəне бюджеттік жоспарлау Министрлігі энергияның баламалы көздерін қолдануға өз салымдарын салуға дайын инвесторларды (отандық жəне шетелдік) қызмет барысына тарту бағдарламасын жасады. Баламалы энергия өндіретін инвесторлардың салық жеңілдіктері болады. Дегенмен елде халықты өз үйлерінде энергияны қайта жаңартатын көздер орнатуға бастайтын ешқандай экономикалық ынталандыру жоқ, ал электроэнергияның бағасы бұрынғысынша төмен болып отыр, бұл энергияны қайта жаңарту нарығы деңгейін көтеруге мүмкіндік бермейді (8 тар.қар.). Тұжырымдамада алға қойылған мақсатқа қол жеткізумен байланысты қаржы нəтижелерінің талдауы берілмеген. Астана жəне Алматы сияқты екі ең ірі қалаларда ТД дербес жоспары жасалынған, бірақ олардың əрқайсысы сегіз аймақтың біреуінің құрамына кіреді. Астана қаласының тұрақты даму стратегиясы жəне қызмет жоспары (ТДСҚЖ) ҚР Президентінің 2006 жылғы үкімімен бекітілді. Үш жылдық қызмет жоспары Астана қаласының атқарушы комитеті жəне жуырда құрылған Астана ТД Орталығының қамқорлығымен жүзеге асырылуда. 26 бағдарламаны жүзеге асыру жоспарланып отыр. Жұмыс барысын мониторингтеу мақсатында ТД индикаторлары жасалады. Сондай-ақ жұмыс барысы туралы жыл сайын есеп те дайындалмақ. Астана қаласының негізгі əлеуметтік мəселелерінің қатарында мұндағы денсаулық сақтаудың 30 I Бөлім: Саясат жасау, жоспарлау жəне жүзеге асыру əлсіз жүйесі, қоғам талабына бара-бар емес білім, күннен-күнге артып келе жатқан білікті мамандардың жетіспеушілігі, сондай-ақ құрылыс индустриясының тез көтерілуімен байланысты экологиялық мəселелері бар. Осы айтылған мəселелерге қарамастан, азаматтық қоғам əзірше ТД қатысты тиісті белсенділігін көрсете қойған жоқ. ТД бағдарламасын жасауға қатыспаған іскер топтар өздерінің дербес өнеркəсіптік-инновациялық бағдарламаларын жасауда. Дегенмен ТД осындай бағдарламалары мен жоспарларын жасау сегіз аймақтың мемлекеттік басқаруындағы əрбір облыстық орган үшін оңай шешілер шаруа емес, себебі олар ҚОҚМ тарапынан қолдау күтіп отыр. ҚОҚМ ТД жөніндегі жергілікті кеңесін құрып, дайындықты ұйымдастырып, ережелер жасап жəне ТД облыстық жəне жергілікті жоспарларын құра отырып, бұл мəселенің одан əрі өркендеуіне əрекет ету үстінде. Ауылдық аудандармен салыстырғанда, ТД үрдісімен жақсырақ таныс жекелеген қалалық аумақтар (қалалар) үкіметтік емес ұйымдар (ҮЕҰ) мен халықаралық ұйымдардың көмегіне иек артты. жүктеу/скачать 4.05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|