4.Қан ағымының физиологиялық параметрлерінің сипаттамасы:
- систолалық қысым
- диастолалық қысым
- импульстік қысым
- орташа қысым
- көлденең қима ауданы
- қан ағымының сызықтық жылдамдығы
- қан ағымының көлемдік жылдамдығы
- қан айналым жылдамдығы
- тамыр сыйымдылығы
5. Қан ағымын өлшеу әдістері:
- Окклюзиялық плетизмография
- Реография (реоплетизмография)
- Флоуметрия
- Доплерометрия
- Индикаторларды сұйылту әдісі (жүректің шығуын, қан ағымының көлемдік жылдамдығын, қанның толық айналу уақытын өлшеу)
- Фика әдісі (жүректің шығуын тікелей өлшеу әдісі-қан айналымының минуттық көлемін анықтау)
6. Артериялық пульс. Сфигмограмма.
7. Көк тамырлы пульс. Флебограмма.
Жағдайлық есептер (мысал)
Тапсырма 1. Қан ағымының көлемдік жылдамдығы 100 мл/сек, ал қантамыр диаметрі 2,5 см. қан ағымының сызықтық жылдамдығын есептеңіз. Мұндай жылдамдық қай тамырлардың қан ағымына тән?
Жауап: қан ағымының сызықтық жылдамдығы мынадай формула бойынша есептеледі: V = Q / ЅПР2 , мұндағы V – сызықтық жылдамдық, Q – көлемдік, П = 3,14, Р – тамыр радиусы, S – қан тамырларының көлденең қимасының ауданы, Ол S=ПР2 формуласы бойынша есептеледі . 1 мл = 1 см3 екенін біле отырып, біз V = 100 / 3,14 x 1,252 = 20,4 см/с = 0,2 м/с табамыз. Тамыр диаметрін ескере отырып, бұл кеуде қуысының үлкен тамырлары болуы керек (қуыс тамырлар).
Тапсырма 2. Адамның қартаюы кезінде импульстік толқынның жылдамдығы қалай өзгереді?
Жауап: қартайған кезде тамырларда склеротикалық процестер пайда болған кезде олардың қабырғалары қатайып, импульстік толқын жылдамдығы артады.
Тапсырма 3. Серпімді типтегі тамырлар арқылы пульстік толқынның таралу жылдамдығы 11 м/с, ал бұлшықет толқыны 12 м/с болса, тамырлардағы қандай өзгерістер туралы ойлауға болады?
Жауап: қан тамырларының қалыпты АҚ және икемділігі бар жас және орта жастағы адамдарда импульстік толқынның таралу жылдамдығы аортада 5,5–8,0 м/с, ал шеткері артерияларда — 6,0–9,5 м/с құрайды.
Достарыңызбен бөлісу: |