Ғылымдар бойынша ХХV республикалық студенттік ғылыми конференциясының



Pdf көрінісі
бет80/292
Дата06.12.2022
өлшемі5.25 Mb.
#466590
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   292
ЖТ ЮМ сборник

Әдебиеттер 
1. Samira Bernardino R. P., Eliana B.G., Grande F., Elizabete W.M. Techniques to evaluate changes in the nutritional profile of 
food products // Journal of Food Composition and Analysis. 2016. -V. 53. - P.1-6. 
2 Oladunmoye O.O., Aworth O.C., Ade-Omowaye B., Elemo G. Substitution of wheat with cassava starch effect on dough 
behaviour and quality characteristics of macaroni noodles // Nutrition & Food Science. 2017. - V. 47. - P.108-121. 

Долматова И. А., Зайцева Т. Н., Иванова Г. Д. Обогащение макаронных изделий растительными компонентами // 
Материалы МНПК «Актуальные проблемы развития общественного питания и пищевой промышленности». 
Белгород. 2014. - С. 208–210. 

Коргина Т.В., Осипова Г.А., Сечина Д.С. Расширение ассортимента макаронных изделий за счет использования 
растительного сырья // Хлебопродукты. 2014. - № 2. - С.39-42. 
 
ӘОЖ 72.097(083.13) 
 
ГИСТОГРАММАЛАРДЫ ТҰРҒЫЗУ ҮШІН АЛҒАШҚЫ МӘЛІМЕТТЕРДІ ДАЙЫНДАУ. ЖОЙЫЛУ 
ДИАГРАММАСЫН ТҰРҒЫЗУ. 
 
Сариева Э. - ЖТ-19-1к2 тобының студенті 
Махмудова М.А. – аға оқытушы, магистр 
Елімізде киімнің жаңа модельдерін жобалап – жасау Модельдер үйлерінде, ірі тігін кәсіпорындарының 
тәжірибелік цехтарында жүргізіледі. Тәжірибелік цехтың негізгі міндеттері мынандай: бұйыцмдардың 
конструкцияларын, олардың жеке бөліктерін және өндіріс технологиясын жетілдіру; модельдерді өндірісте іске қосуға 
дайындау; жаңа модельдердің технологиясын жасау және жаңа жабдықтарды пайдалануға ұсыныстар дайындау; жаңа 
модельдер өндірісінің технологиялық процестерін бақылау; әр модельдің ұсақ – түйектерін (фурнитура), материалдарын 
нормалау. 
Тәжірибелік цех модельдеу, конструкциялау, тігін, үлгі және нормалау учаскелерінен тұрады.Әр модельге 
негізгі және қолданба материалдарды пішу үшін істе сыналған дайын үлгілері, модельдің сырт көрінісінің суреттемесі 
бар толық техникалық документация; ұсынылатын материалдар мен фурнитураның тізімі; бөліктердің оны 
айырықшаландыруды ескірген тізімі; өлшемдер кестесі (табелі); технологиялық өңдеу ерекшеліктерін суреттеу; орташа 
бой өлшемге материал мен фурнитураның жұмсалуы; маркалау және буу жөніндегі ұсыныстар жасалады.Тәжірибелік 
цехтың үлгі цехы пішу және тігін өндірісі үшін дайын үлгілер әзірлеумен айналысады.Әзірленген үлгілер – эталон үлгі, 
жұмыстық үлгі және қосымша үлгі болып бөлінеді. Барлық дайын үлгілердің кесінділеріне әр 80 – 100 мм-ден кейін 
арнаулы аспаппен немесе қолмен таңба салып немесе бақылау жүргізеді (бұл үлгінің тозуын бақылап отыру үшін 
қажет). 
Барлық жұмыстық және қосымша үлгілерде техникалық бақылау бөлімінің (ОТК) немесе басшылық бөлімінің 
(ОУК) таңбасы болуы тиіс. Мұндай таңба болмаса, үлгіні пайдалануға рұқсат етілмейді. Жұмыстық үлгінің өлшемдері 
мен нұсқасын айында кемінде бір рет эталон – үлгі және өлшем кестесімен тексеріп тұрады.Барлық бұйымдар бөліктері 
конструкцияларының эталоны эталон – үлгі (түпнұсқа) болып табылады, ол бұдан әрі көшіруге және көбейтуге 
қолданылады. 
Барлық бөліктердің жұмыстық үлгілерінің атқаратын бірнеше қызметі болады: көптеп пішу, пішімдердің 
сапасын бақылау т. б. Бөліктерді тұрақты ленталық пішу машинасында кесу үшін дайын үдгі ретінде қолданылатын 
жұмыстық үлгі қалыңдығы 2 – 3 мм аса қатты картоннан бір комплект болып әзірленеді. Мұндай үлгілердің кесінділері 


90 
ОП-97 машинасында металл лентадан жиектелуі мүмкін. Жұмыстық үлгілермен пішінді бөліктерінде қымтырма, 
қаттама т. б. белгілеу үшін тіліктер, сондай – ақ пішінді бөліктерін оларды біріктірер кезде үйлестіру үшін бақылау 
тілмелер жасайды.Қосымша үлгілер бөліктерде, оларды тізуге әзірлеу кезінде қарындаш немесе бормен қосымша 
сызықтар және белгілер жасау үшін пайдаланылады. 
Үлгілерге саңылау жасау үшін ВЛО-1 машинасын пайдаланады.Материалдар шығынын нормалауды 
эксперименталдық пішімдер, үлгілер мен трафареттердің суреттерін жасау жолымен атқарады.Эксперименталдық 
пішімдерді линолеуммен қапталған үстел бетінде үшкірленіп ұшталған бормен атқарады. Үлгі пішімдері нұсқасының 
суретін материалға немесе қағазға бормен, қарындашпен немесе басқа тәсілмен сығады. 
Трафареттерді арнаулы кленкадан, орамдық қағаздан әзірлейді. Үлгілердің кескіні трафаретте тесіктермен 
белгіленген. Осы тесіктер арқылы бор ұнтағымен немесе көк бояумен материал бетіне үлгі суретін 
түсіреді.Трафареттерді қолдану төсеніштің үстіңгі полотнасына сызықты бор арқылы қылмен жүргізуден гөрі өлшеу 
процесін едәуір шапшаңдатуға мүмкіндік береді. 
Тігін бұйымдарында материалдық құны өзіндік құнның 85-90 процентін құрайды. Негізгі және қосымша 
материалдарды жұмсауды азайту кәсіпорынның техникалық-экономикалық көрсеткіштерін жақсартады. Сондықтан 
материалдарды нормалаудағы басты міндет – оларды жұмсау озық техникалық нормасын жасау. Материалдарды 
жұмсау техникалық жағынан негізделген және тиімді болуы қажет. Бұл нормалар үлгі көлемінен, үлгіаралық 
қалдықтардан (пішкен кезде үлгілер арасында болмағаны жөн шығындар) және төсенішті төмендегі шығыннан 
құралады.
Үлгі көлемін анықтаудың ең озық әдісі ИЛ-1. Фотоэлектрондық машинасын пайдалану болып табылады. Бұл 
механикаландырылған тәсіл үлгі көлемін 0,5-1 проценттей ауытқумен анықтауға мүмкіндік береді. 
Үлгі көлемін анықтағаннан кейін 1:1 масштабымен немесе кішірейтілген масштабпен түктің, жүннің жығылысы 
бағытын, матаның суретін, арқау жібінің бағытын және мүмкін жалғамаларды ескере отырып пішуге кіріседі. 
Түксіз немесереңсіз, бір түспен боялған, бірдей жолақтары симметриялы орналасқан жолақты және клеткалы 
суретті маталарды пішкен кезде аттас ббөліктердің үлгілерін қарама – қарсы бағытта салып пішуге болады. Түгінің 
жығылу бағыты анық емес әр түрлі реңкті, бірдей суреттерді симметриялы орналаспаған (біржақты) жолақты және 
клеткалы суретті маталардан жасалынған бұйымдардың бөліктері бір бағытта пішілуі тиіс. 
Тықыр түкті маталарды (түкті шұға, масаты, жартылай барқыт, әртүрлі шибарқыттар т.б.) күлгін түсті ету үшін 
детальдарды пішкенде түктерін төменнен жоғары қарай каратады. Түгінің түсі айқын маталардан ( драп, мауыты) және 
мақта маталардан ( меланж, пионер,вигон мауытылары, замшы) бөліктерді түгін төмен қарата пішеді. Түгінің белгілі бір 
анық емес, басылған түкті шұғадан бұйым бөліктерін түгін төмен бағыттап та, жоғары бағыттап та піше береді. 
Клеткалы немесе жолақты маталардан бұйым бөліктерін пішкенде олардың суреттерін кейін үйлестіру қажет 
екенін ескере отырып пішеді. Суреттерді үйлестіру үшін пішкен кезде суреттің толық түрінің жартысы, төрттен үші 
шамасында немесе толық шамасында әдіп қалдырып отырады. Клеткалы немесе жолақты маталардың суреттерін 
үйлестірудің техникалық талаптары 10.5. параграфта көрсетілген. Маталарды пішкен кезде бұйым бөліктеріндегі арқау 
жібінің орналасуын ескеруді естен шығармау қажет және оның рұқсат етілген мөлшерден артық ауытқымауын 
қадағалап отыру керек. 
Тоқымалық кемшіліктері бар маталарды пішкен кезде ол кем кетігінің бұйым бөлігінің жабық тұратын жеріне 
келуіне ( тым айқын көрініп тұратын кемістік болмаса) көңіл бөліп отыру керек. Бұйым бөліктерінің жабық жерлеріне 
қайырмалардың асты ( қайырмаға дейін түймеленетін бұйымдарда), өңірасты, жапсырма қалта жауып тұратын жерлер, 
әдіптер, құрастырмалар және қалтаның астарлары, астыңғы жаға, жеңдердің астыңғы бөлігінің қолтық бөліктері, жең 
оймасынан жеңнің үштен бір ұзындығы шамасында, бұйым етегін бүгуге жіберілетін әдіптер, жең ұштарының, 
айрықтардың әдіптері, қақпақтар, жапырақшалар, белдіктер, белдемшелер астылары, астар жатады. 
Жайып пішу бір комплектілі немесе көп комплектілі болуы мүмкін. Бір комплектілі жайып пішуді әзірлегенде 
суреттерді дайын үлгі бойынша модельдерді, өлшемдерді және бой шамаларын аралас ете отырып, әр бұйымның жарты 
комплектісіне жасайды. Толық комплектіліні әзірлеген кезде екі, үш және одан да көп модельдерден, өлшемдер мен бой 
шамаларындағы бұйымдардың дайын үлгілерінің толық кешенін жайғастырады. Үлгілерді жайып салғанда пішудің 
техникалық шарттарына сәйкес жайғастырады. 
Жайып салып пішудің үнемділігі ішкі қиықтар ( үлгі - аралық қалдықтар) шамасымен сипатталады. Әр жайып 
салып пішудегі үлгіаралық қалдықтар кәсіпорынында қол жеткен көрсеткіштер мен нормативтер рұқсат ететін шамадан 
аспауы тиіс. Әр кәсіпорын мұндай шығындарды, үлгілердіжайып салып пішудің техникалық шарттарын бұзбай азайтуға 
тырысады. 
Үлгіаралық қалдықтарды азайту материал шығынын және оның әр бұйымдағы құнын азайтып, арзандатуға 
әсерін тигізеді, бұл өз кезегінде шығарылатын өнімнің өзіндік құнын төмендетуге әкеледі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   292




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет