03.61.91
ҚАЗАҚ АУЫЛЫ ЖӘНЕ КЕҢЕСТІК МОДЕРНИЗАЦИЯ:
ЖОЙЫЛУ ҚАРСАҢЫНДАҒЫ ДӘСТҮРЛІ МӘДЕНИЕТ
Орынбаева Гүлмира Үсенбайқызы
1*ID
1
Ш.Ш. Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институты, Алматы қ., Қазақстан.
*
Автор корреспондент
E-mail: orinbaevag@mail.ru
Түйіндеме. Мақала Қазақстан территориясында кеңес билігінің орнаған жылдары қазақтардың
мәдениеті мен шаруашылығының өзгерістері тақырыбына арналған. Мақаланың мақсаты – қолдан
жасалған факторлардың әсерінен халықтың байырғы мәдениеті жоғалуының себеп-салдарын
көрсету. Кеңес билігінің модернизация саясаты, халықтардың, соның ішінде көшпелі қазақтардың
байырғы дәстүрлі өмір салтын жоюға тырысты. Большевиктердің күштеп жүргізуінің нәтижесінде:
азық-түлік салымы, кәмпескелеу, ұжымдастыру, күштеп седентаризациялау және соңы қасіртке
айналған – ашаршылық қазақ халқының дәстүрлі шаруашылығы мен мәдениетін қатты
өзгерістерге ұшыратты. Ашаршылық қазақтарды және басқа да кеңес халықтарын колхоз
құрылысына тартудың шешуші факторы болды. Осы бағытта жат елдің шаруашылығы мен тұрмыс
мәдениетін шектен тыс тықпалау секілді күштеп дағдыландыру шаралары жүргізілді.
Кілт сөздер: қазақтар, көшпелі мал шаруашылығы, дәстүрлі мәдениет, кеңес үкіметі, модернизация,
ұжымдастыру, ашаршылық.
IRSTI 03.61.91
KAZAKH VILLAGE AND SOVIET MODERNIZATION:
TRADITIONAL CULTURE ON THE EVE OF DEATH
Gulmira Orynbayeva
1*ID
1
Ch.Ch. Valikhanov Institute of history and ethnology, Almaty, Kazakhstan
*Corresponding author
E-mail: orinbaevag@mail.ru
Abstract. This article is devoted to the topic of changes in the economy and culture of the Kazakhs
during the years of the establishment of Soviet power on the territory of Kazakhstan. The purpose of the
article is to show the chain of cause-and-effect relationships that led to the loss of the ancestral
culture by the people caused by artificial factors. The Soviet government, pursuing a modernizing
policy, sought to eliminate the former traditional way of life of peoples, including nomadic Kazakhs.
As a result of the violent actions of the Bolsheviks: food requisitions, dispossessions, collectivization,
sedentarization and the subsequent tragedy – famine, there were sharp and irreversible changes in the
traditional economy and culture of the Kazakh people. Famine became a decisive factor in introducing
Kazakhs and other Soviet peoples to the collective farm system. In the course of these events, forcible
inoculation, imposition of an unusual, alien culture of management and life was carried out.
Отан тарихы №1 (97) 2022
ISSN 1814 - 6961 E-ISSN: 2788-9718
193
Достарыңызбен бөлісу: |