Ғылыми зерттеу
Ғылыми-зерттеу жұмысының кезеңдері
жүктеу/скачать 63.64 Kb.
|
| Ғылыми-зерттеу жұмысының кезеңдері
Ғылыми зерттеудің дұрыс нәтижелілігі оны дұрыс ұйымдастыру, жоспарлау және белгілі бір ұстанымда орындауға тікелей тәуелді. Бұл жоспарлар мен іс-қимылдар тізбегі ғылыми зерттеудің түріне, нысанына және мақсаттарына байланысты. Мысалы, егер ол техникалық тақырыптарда жүргізілсе, онда алдымен негізгі жоспарлау алдындағы құжат – техникалықэкономикалық негіздеме әзірленеді, содан кейін теориялық және эксперименттік зерттеулер жүзеге асырылады, ғылыми – техникалық есеп жасалады және жұмыс нәтижелері өндіріске енгізіледі. Қолданбалы ғылыми-зерттеу жұмыстарына қатысты алты кезеңді бөліп қарастыруға болады. 1. Тақырыпты таңдау: - зерттеуді орындауды қажет ететін мәселемен жалпы танысу, - әдебиеттік көздермен алдын ала танысу және маңызды бағыттарды жіктеу, - зерттеу тақырыбын қалыптастыру, - зерттеулердің қысқаша (алдын ала) жоспарын жасау (бастапқы жоба), - ғылыми-техникалық тапсырманы әзірлеу, - ғылыми зерттеулердің күнтізбелік жоспарын құру, - күтілетін нәтижелерді сипаттайтын гипотезаны қалыптастыру, - күтілетін нәтижелерді алдын ала бағалау. 2.Зерттеу жұмысының мақсаты мен міндеттерін тұжырымдау: - отандық және шетелдік әдебиеттің библиографиялық тізімін таңдау және жасау, - тиісті бейіндегі әртүрлі ұйымдардың тақырыбы бойынша ғылыми-техникалық есептерді зерделеу, - дереккөздердің аннотацияларын жасау, - тақырып бойынша рефераттар құрастыру, - зерттелетін ақпаратты талдау, салыстыру, сынау, - пысықталған мәселелер бойынша өз пікірін жинақтау, сынау, құрастыру, - ақпаратты шолу бойынша әдістемелік қорытындыларды қалыптастыру, - зерттеу жұмысының мақсаты мен міндеттерін қалыптастыру. 3. Модельдеу: - зерттелетін объектінің негізгі сапасын анықтайтын процестер мен құбылыстардың физикалық мәнін (табиғатын) зерттеу, - алдын ала (іздестіру) эксперименттерін орындау, - гипотезаны қалыптастыру, физикалық модельді таңдау және негіздеу, - моделді математизациялау, - аналитикалық сөздерді алу, - алынған заңдылықтарды теориялық талдау. 4. Эксперименттік (тәжірибелік) зерттеулер: - эксперименттің мақсаты мен міндеттерін әзірлеу, - экспериментті жоспарлау, - зерттеу бағдарламасының әдістемесін әзірлеу, - өлшеу құралдарын таңдау, - аспаптарды, макеттерді, аппараттарды, үлгілерді, стенділерді, қондырғыларды және басқа да эксперимент құралдарын құрастыру, - өлшеу тәсілдерін негіздеу, - зертханада, тәжірибелік учаскелерде, зауыттарда, фирмаларда эксперимент жүргізу, - өлшеу нәтижелерін өңдеу. 5. Ғылыми зерттеу жұмыстарының нәтижелерін талдау және рәсімдеу: - теориялық – эксперименттік зерттеулерді жалпы талдау, - эксперименттерді теориямен салыстыру, - алшақтықтарды талдау, - теориялық үлгілерді анықтау, - зерттеу мақсатына қол жеткізгенге дейін қосымша эксперименттерді қайталау және оларды талдау, - алдын ала гипотезаны бекітуді қайта қалыптастыру – жүргізілген зерттеудің ғылыми нәтижесі, - ғылыми және өндірістік қорытындыларды қалыптастыру, - ғылыми-техникалық есепті құру, - пікір жазу, - баяндама жасау, - қолжазбаны түзету. 6. Нәтижелерді енгізу және экономикалық тиімділікті айқындау: - өндірісте зерттеу нәтижелерін енгізу, - экономикалық әсерді анықтау. Содан кейін тәжірибелік-технологиялық немесе тәжірибелік – конструкторлық әзірлемелер жүреді, оларға: 1. Тақырыптарды, мақсаттарды және әзірлеу міндеттерін тұжырымдау; 2. Әдебиетті зерделеу, зерттеулер жүргізу (қажет болған жағдайда) және эксперименттік үлгіні техникалық жобалауға дайындау; 3. Техникалық жобалау: - техникалық жобаның нұсқаларын әзірлеу, - есеп айырысулар жасау, - сызбаларды әзірлеу, - жеке тораптарды, блоктарды дайындау және олардың жұмысын талдау, - техникалық жобаны әзірлеу және келісу, - жобаның техникалық-экономикалық негіздемесі; 4. Жұмысты толық жобалау – жұмыс жобасының барлық бөлшектерін әзірлеу. 5. Тәжірибелік үлгіні дайындау: - техникалық құжаттаманы талдау және бақылау, - технологиялық процестерді жобалау, - карталарды әзірлеу, - жұмысты ұйымдастыру жобасын жасау, - тәжірибелік үлгінің бөлшектерін, блоктары мен тораптарын дайындау, оларды құрастыру, - үлгіні сынақтан өткізу, жетілдіру және реттеу, - стенділік және өндірістік сынақтар; 6. Тәжірибелік үлгіні пысықтау: - өндірістік сынақтардан кейін үлгі тораптарының жұмысын талдау, - жеке тораптарды ауыстыру; 7. Мемлекеттік сынақтар – арнайы үлгіні мемлекеттік комиссияныңсынақ өткізуіне беру. жүктеу/скачать 63.64 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|