Жұмыстың орындалу реті
Миллисекундомерді айнымалы ток көзіне қосу керек.
Кезегімен «Желі» («Сеть»), «Тастау» («Сброс») кнопкасын басып және құрал рамкасының стрелкасын электромагнит өзекшесіне жақындата отырып бұру керек.
«Жіберу» («Пуск») кнопкасы басылсын, содан кейін 15 бұралмалы тербелістен соң «Тоқта» («Стоп») кнопкасы басылсын.15 тербеліске кеткен уақыт кестеге жазылсын.
ЕСКЕРТУ! Егер айналу кезінде рамка жанына қарай ауытқитын болса, онда рамканы кері тарту керек.
(14) өрнек бойынша бұралмалы маятниктің тербеліс периоды есептеп шығарылсын
(14)
мұндағы Т- бұралмалы тербелістің периоды, - тербеліс уақыты, п- тербеліс саны.
5. (13) өрнекті пайдалана отырып айналмалы маятниктің инерция моменті анықталсын. Ондағы Р=0,018 Н.м.
6. Құрал рамкасына зерттелетін дене бекітілсін.
7. 2-4 баптарды қайталай отырып, жүгі бұралмалы маятниктің тербеліс периоды анықталсын.
8. Жүйедегі еркін бұралмалы тербелістің периодын пайдалана отырып зерттелетін дененің моменті анықталсын:
немесе
мұндағы - жүйедегі бұралмалы тербеліс периоды; дененің инерция моменті; - бұралмалы маятниктің инерция моменті.
9. Жүкті кезегімен әртүрлі өске бекітіп, 6-8 баптар бойынша өлшеу және есептеу жүргізілсін.
10. Тік бұрышты параллелепипедтің инерция моменті өрнегін пайдалана отырып, а, в, с, беттері үшін осыларды сәйкес өстері бойынша есептеу жолымен дененің инерция моменті анықталсын (4-сурет).
4-сурет
11. Денелердің теориялық және тәжірибелік инерция моменттері салыстырылсын ( ).
12. Барлық алынған шамалар 1-кестеге жазылсын.
№
|
c
|
Т
с
|
Т1
c
|
Т2
c
|
Т3
c
|
кг*м2
|
кг*м2
|
кг*м2
|
|
ОХ
|
ОУ
|
OZ
|
ОХ
|
ОУ
|
OZ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
13. Қателік мына өрнекпен анықталады:
Есепті безендіру тәртібі және оны қорғау:
Есеп келесі тәртіпте безендіріледі:
1. Экспериментті орындау
2. Есептеу нәтижелерін кестеге енгізу.
3. Орындалған жұмыс туралы қорытынды
4. Жұмысты безендіріп А4 форматында өткізу қажет.
5. Есепке мыналар кіреді:
– орындаушының аты-жөні, жұмыстың орындалған мерзімі; жұмыстың аты және мақсаты;
– техникалық құрылғылар мен жабдықтар;
– жұмыстың орындалу реті, формулалар; суреттер; есептеулер; толтырылған кестелер;
– жұмыс туралы қорытынды; бақылау сұрақтарына қысқаша жауап.
Бақылау сұрақтары
Қандай тербеліс гармониялық тербеліс деп аталады?
Бұралмалы маятник қозғалысының теңдеуі қалай жазылады?
Бұралмалы тербелістер деп қандай қозғалысты айтады?
Бұралмалы маятниктің тербеліс периодының өрнегі қалай жазылады?
Бұралмалы коэффициенттің (Р) физикалық мағынасы қандай?
Дененің инерция моментінің анықтамасы қалай айтылады және оның өлшем бірлігі қандай?
Айналмалы қозғалыс үшін динамиканың негізгі теңдеуі қалай жазылады?
Дұрыс геометриялық формалы денелердің: шардың, өзектің, тік бұрышты параллелепипедтің инерция моменттерінің теңдеулерін қалайша жазады?
Қолданылатын әдебиеттер тізімі:
Негізгі әдебиеттер
Сағындықов А.С., Айтбаев Е.А., Оралбаев А.Б., Тұрғанова Т.К. Механика пәні бойынша оқу құралы: "Физика" мамандық студ. үшін. - Шымкент : ОҚМУ, 2006. - 80 с.
Сагындыков А.С., Айтбаев Е.А., Оралбаев А.Б. Учебное пособие к лабораторным работам по дисциплине "Механика". - Шымкент : ЮКГУ, 2006. - 76 с.
А. Б. Оралбаев, К. Б. Сеитжанова. Жалпы физика курсы: 5В011000, 5В060400- Физика маманд. студ. арналған оқу құралы. - Шымкент: Нұрлы Бейне, 2013. - 276 с.
Сайдахметов П.А., Кабылбеков К.А., Хамза А.К., АбдирамановаК.Ш. Методические указания к лабораторным занятиям по дисц. "Физика" (раздел "Механика"). - Шымкент : ЮКГУ, 2007. - 71 с.
Аманқұлов Т.П., Хамза А.Қ., Аширбаев Н.К., Тұрғанова Т.К. Физика курсы: оқу құралы. - Шымкент : Нұрлы Бейне, 2012. - 335 с.
Достарыңызбен бөлісу: |