Г. Б. Бекимова б-42. Ауыл шаруашылық мелиорациясы./Пәннің оқу-әдістемелік жинағы. Көкшетау, 2015. 133 бет. «Ауыл шаруашылық мелиорациясы»
жүктеу/скачать 3.11 Mb.
|
| Мср.н=100һ Δ(γНВ-γФ);
б)брутто М ср.б= М ср.н/ή Көлтабанды толтыру кезеңінде судың бір бөлігі топыраққа сіңеді де, тек содан кейін ғана көлтабанда есепті қабат пайда болады. Сіңген судың көлемі ε брутто мөлшерінің 20-50 %-ін құрайды. Алайық ε=0,2 сонда М'ср.б=(1- ε); Осыдан көлтабан ортасындағы судың қабаты һ'ср.б =16,8 см, ал көлтабандағы судың тереңдігі 0-ден 2һ' ср.б-ға дейін, яғни 0-ден 33,6 см-ге дейін өзгереді. Көлтабандағы топырақтың ылғалдануын бірқалыпты қылу үшін, беткей бойы белдіктерді бір-біріне жақындату қажет немесе қосымша су жіберіп, жоғарғы көлтабандағы судың қабатын 6-10 см-ге ұлғайту керек. Бірінші жағдайда көлтабандардың аумағы кішірейіп, бұл ауылшарушылық машиналарының жұмысын нашарлатады, ал екіншісінде-қар суының жиналуын тиімділігі азаяды. Көбінесе екінші әдіс қолданылады. Алайық һmin=8см. Сонда көлтабанның төменгі белдігіндегі су қабатының қалыңдығы һmax=2һ'ср.б+ һmin, ал көлтабанның ортаңғы бөлігінде һср.б= һср.б+ һmin Суарудың мүмкін болатын аумағын есептеу үшін суарудың орташа брутто мөлшері, судың қосымша минималды қабатын (8см=800 м³/га) және де бұрынырақ сіңген суды есепке ала отырып қабылданады: М ср.б= Мср.б. + һmin Көлдете суарудың мүмкін болатын аумағын мына фомула бойынша анықтайды: ω л.о.=W/ М ср.б Мұндағы W-еріген судың жиналу көлемі, м³; оны мына формула бойынша анықтайды: W= һст*10 ωв Беткей бойғы көлтабанның енін мына формула бойынша анықтайды: Көлемдердің мәндерін формулаға саламыз. Іс жүзінде көлтабанның енін 100-700, ал жеке көлтабанның ұзындығын 400-800 м-ге тең деп алады. Жердің көлденеңі бойы орналасқан барлық көлтабандардың қосынды ұзындықтарын мына байланыс бойынша анықтайды: ∑= ω л.о.10 000/b 12 көлтабан алсақ (n=12), сонда жеке көлтабанның ұзындығы: l=∑ l/n l=700 м деп алсақ, сонда жеке көлтабанның аумағы ωл = b*l жүктеу/скачать 3.11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|