Зертханалық жұмыс №6. Сызықтарды бөлу

Зертханалық жұмыс №6.

Сызықтарды бөлу.

Қазаншұңқыр контурын ABCD, жерде бекітілген екі M және N нүктелеріне қатысты тікбұрышты кескінін жергілікті жерге ауыстыру үшін есептеу жүргізу қажет. Тапсырма екі нүктені ( Ажәне В ) есептеумен шектеледі.

А және В жобалық нүктелерін бөлу схемасы

Мұндағы m_β – горизонталь бұрышты өлшеудің орташа квадраттық қателігі

Полярлы координата әдісі арқылы В жобалықі нүктесін жергілікті жерге ауыстыру үшін аналитикалық мәліметтерді анықтау.

Зертханалық жұмыс №7.

Айналма қисықтардың негізгі элементтерінің есебі және оларды бөлу.

Жұмыстың мақсаты - айналма қисықтардың негізгі элементтерін есептеу және оларды бөлуді үйрену.

Қисықтың параметрлерін есептеуді оқытушының нұсқауымен орындайды. Формуласы келесідей:

где T – тангенс;

К – қисық ұзындығы;

Б – биссектриса;

γ –трассаның бұрылу бұрышы;

Д – домер.

мұндағы R –қисық радиусы, м;

К – 10 немесе 20м еселі қисық кесіндісінің ұзындығы

Зертханалық жұмыс №8

Тахеометрлік түсіріс

Тахеометрлік түсірістің негізінде жердегі нүктенің кеңістіктегі орнын аспаптың көру дүрбісін рейкаға бағыттап, сол нүктенің горизонталь р жазықтығынан өтетін k және n нүктелерінің орнын анықтау жатады.

Түсірім негіздерінің қабырғаларынан есептелетін полярлық бқрыштар ₁ және ₂; нүктелер арасындағы және аспаптың тік өсінің горизонталь қашықтықтары d₁ және d₂; р жазықтығынан h₁ және h₂ нүктелерінің ауытқуы; d₁ және d₂, h₁және h₂ шамалары тахеометр деп аталатын автоматтандырылған аспаптардың көмегімен алынады. тахеометрлік түсіріс теодолитпен де орындалуы мүмкін. бұл жағдайда d₁ және d₂ дальномерлік жіптік қашықтықтарының өлшемдерінің нәтижелеріне, ал ауытқу h₁ және h₂ – _және ₂ тік бұрыштарды қолдануымен тригонометриялық нивелирге сәйкес алынады. Тахеометрлік түсіріс жағдайды түсіреді және бедер түсірісін жасайды.

3 Тәжірибелік сабақтар

№ 1 тәжірибелік жұмыс.

1-сурет. Шеңберлі қисықтың бөлінуінің схемасы

осыған байланысты қисықтың барлық басқа элементтерін анықтау үшін бастапқы деректер а және R болып келеді: Т - шеңберлі қисықтың тангенсі, м; Б - шеңберлі қисықтың бисектрисасы, м; Д –домер, м.

Шеңберлі қисықтың элементтері (1 суретке караңыз) келесі әдістермен анықталады.

1. 
   формула бойынша:
   

Д _;

2. 
   темір жолда қисықтарды бөлу үшін арнайы формулалар арқылы есептеледі.
   

Кестедегі берілген мәліметтер бойынша өтпелі қисықтың элементтерін және қисықтың элементтерінің қосындысын анықтыңыздар.

Нұсқа	a	R	l		Нұсқа	a	R	l
		500	180				800	100
		600	140				1500	120
		800	120				1200	140
		1200	100				600	120
		1500	80				500	160

№ 2 тәжірибелік жұмыс.

Трассаны бөлу барысында түзу және қисықта жергілікті жердің плюстік нүктелері және пикеттер бекітілуі керек. Сонымен қатар қисық үшін БТ, ҚБ, ҚС және ҚО – қисықтың негізгі нүктелері бекітіліп және бөлінуі керек.

Ары қарай қисықтың негізгі нүктелерінің пикетаж есебі орындалады.

Мысал. БТ ПК 16+75,35. Т_с = 446,46 м; К_с = 876,17 м; Д_с = 16,63 м.

Сонымен бізде ҚС пикетажі ПК 21+05,12 тең, енді келесі түзуде ПК 22 тауып бекіту керек. Көрініп тұрғандай ҚС нүктесінен алға қарай ПК 22-ге дейін 100,00-05,12 = 94,89 қашықтықты өлшеп алу керек.

Осы есептеп алған мәліметтеріміз бойынша қисықтың схемасын сызыңыздар.

Есеп. Кесте мәліметтері бойынша қисықтың негізгі нүктелерінің пикетажын анықтаңыздар және қисықтың схемасын сызыңыздар

№ 3 тәжірибелік жұмыс.

Алдымен 200 – 400 м квадраттың қабырғаларын бөледі, сонан соң тор ішіндегі квадраттарды толықтырады. Квадраттарды бөлу кезінде абрис құрылады. Квадрат торының сыртқы қабырғасы бойынша мемлекеттік геодезиялық тор пунктеріне бекітетін теодолитті және нивелирлі жүрістерді салады. Квадраттың қабырғаларын 100 м әрқайсысын бөлек нивелирлейді.

Есеп. Жергілікті жерде квадрат қабырғалары 100 м етіп бекітілген және бөлінген делік. Базистік нивелирлік жүріс (квадраттың сыртқы қабырғалары) реперге Рп 1. бекітілген. Квадраттың бөліну схемасы (100х100) және Рп 1 бекітілуі суретте көрсетілген.

Далалық өлшемдер материалдары (рейкадан алынған санақ) нивелирлеу журналына жазылады.

№ 4 тәжірибелік жұмыс.

Тахеометрлік түсіріс.
Тахеометрлік түсірістің мәні және оның қолдану аясы. Тахеометрлік түсіріс планын өңдеу.

Есеп. Теодолитпен Т30П, дальномермен өлшенген кестедегі берілген деректер бойынша жергілікті жердегі сызықтың ұзындығын анықтаңыздар.

Нұсқа	Төменгі санақ а1, мм	Үстіңгі санақ , мм		Нұсқа	Төменгі санақ а1, мм	Үстіңгі санақ , мм
	2628	0157			2017	0683
	2511	1126			1976	0754
	2493	0357			2103	1138
	3774	0470			2517	1203
	2255	0581			2686	1353

Есеп. D арақашықтығы дальномерлік жіппен өлшенген. 100-ден дальномерлік коэффициент ауытқуының түзетуін есепте

Есеп. Әртүрлі қашықтықтарға арналған дальномерлік жіппен l санағын 1:300 дальномерлік арақашықтықтағы қателіктерді болдырмау үшін, қандай дәлдікте алу керек. Келесі формуланы қолдана отырып _ 50,100,150,200 және 250 арақашықтықтары үшін анализ жасаңыздар.

Ескерту. Рейканың _ кесіндісінің ұзындығы дальномерлік жіптің санақтарының айырмасына тең.

Есеп. Жергілікті жердегі екі нүкте арасындағы КА-2 кипергель-автоматында қисық коэффициентін К анықтау үшін, бір-бірінен 100 м қашықтықта орналасқан, ауытқуы екі қайтара өлшенген - h_нив геометриялық нивелирлеу жүрісі және h_ққ көбіне зерттелген қисық ауытқуының көмегімен ұзындығы белгілі болсын. Осыдан: h_нив = 8,523 м және орташа мәні h_ққ = 8,55 м. Қандай айырмаларда (К₁₀, К₂₀, К₁₀₀) қисықтың шынайы коэффициентін оның номиналдық мәнінің соңынан қолдануға болады.

Есеп. _ топографиялық планның стандартты номенклатурасы. Планның масштабын және беттің рамкаларының өлшемдерін анықтаңыздар.
Мензулалық түсіріс журналы

Кипрегель_____________ Уақыты________________ Орындаушы _________		Станция_____________		Аспап биіктігі________________ Станция белгісі___________________
Нүктелердің №	Қашықтық	Кh	Арттыру	Белгі	Нүктенің сипаттамасы

№ 6 тәжірибелік жұмыс.

Өлшенген бұрыштың мүмкіндігінше мағынасын және оның орташа квадраттық қателігін анықтаңыздар

№ 7 тәжірибелік жұмыс.