Гравиметриялық анализ әдістері №1 Зертханалық жұмыс Барий хлоридi кристаллогидратындағы кристалданған
Биологиялық объектілердегі мөлшерлік микроанализ
жүктеу/скачать 0.5 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өсімдіктердің құрамынан микроэлементтерді анықтау
| Биологиялық объектілердегі мөлшерлік микроанализ
Белгілі элементтердің 40 шақтысы организмнің тіршілігінде елеулі қаты-настарда роль атқарады. Олар организмдердің құрамында өзгеріске ұшырай-тын және өзгермейтін болып екіге бөлінеді. Өсімдіктермен жануарлардың құрам бөліктерінің өзгермейтін элементте-ріне сутек, көміртек, оттек, азот және фосфор жатады. Бұл элементтер тірі материяның барлық формалардың құрамында кездесуі және олардың физи-калық құрылымын анықтайды. Екіншілік өзгермейтін элементтерге кальций, магний, натрий, калий, темір, хлор және күкірт жатады. Олардың организм-дегі мөлшері едәуір аз. Екіншілік өзгеретін элементтерге мырыш, титан, ва-надий және бром жатады. Кейбір организмдерде бұлардың мөлшері әжеп-тәуір, ал кейбіреулеріндегі мөлшері анықталмаған, ал кейбір организмдерде бұлар жоқ. Мыс, молибден, марганец, иод, бор, кремний және фтор барлық тірі материяның тіршілік формаларында және табиғаттың өлі формаларында да міндетті түрде болатындар. Организмдердің микрокомпоненттерінің өзгермелі элементтеріне литий, рубидий, цезий, күміс, берилий, стронций, кадмий, германий, қорғасын, қа-лайы, мышьяк, кобальт, никель және хром жатады. Кейбір организмдерге бұл элементтер өте қажет, ал кейбіреулері үшін у болып саналады. Өсімдіктер-мен жануарлардың кейбіреулерінің микрокомпоненттер ретінде барий, аргон, талий, гафний, селен және алтын элементтері денелерінде кездеседі. Эле-менттердің бұл тобын кездейсоқ ластағыш элементтер тобы деп қарастыруға болады, тіпті кейде тканьдерге патологиялық өзгерістер тудыруыда мүмкін. Микрокомпоненттердің организмдердің тіршілігіндегі ролі әлі де болса толық зерттелмеген. Оның себептерінің ішіндегі біреуі талдаудың қажетті әдістерінің болмауынан, ол саладағы зерттеулердің нәтижесінің қанағатта-нарлығы еместігі. Өсімдіктердің құрамынан микроэлементтерді анықтау Өсімдіктердің құрамынан микроэлементтерді анықтауды алдымен алына-тын үлгіні (өлшендіні) алу және оны өңдеу болып табылады. Талдауды тканьдердің органикалық негізін бұзудан бастайды. Ол үшін 5000С құрғақ күлдеу (өртеу) әдісі немесе ылғалды (сұйық) күлдеу концентрлі күкірт (неме-се азот, хлор) қышқылымен әсер етеді. Микроэлементтердің шығынын азайту үшін кейбір тұздарды Mg(NO3)2 қосады. Кейбір жағдайларда күлдеуден кейін ерітіндіден элементтерді концентр-лейді. Күлдің ерітіндісімен немесе концентрлеуден кейін алынған ерітіндіден микрокомпоненттерді химиялық, физика-химиялық немесе физикалық әдіс-терді қолдана отырып микроанализ жүргізеді. Әдісті таңдау талдаудың қоя-тын талаптарына сай, анықталынатын элементтің қасиеті мен концентрация-сына байланысты болады. Жануарлардың түрлі органдарындағы микроэлементтерді анықтау олар-дың әр түрлі органда шамалары да өзгеше болуына байланысты (мысалы, адам бауырында 1,68 10-4%, бұлшық еттерде 9,1 10-6%). Талдауға алынатын орган немесе тканьдарды дұрыс таңдау өте жауапты және эксперимент нәти-жесінің дәлдігін қамтамасыз етеді. Жануарлар тканьдерінің үлгілерін алу әдісі өсімдіктердің гүлденуі сияқты жүргізіледі. Егер жануар тканьдерінде көп мөлшерде май болатын болса, оларды эфирмен шаймалап (экстракциялап), бөліп алады. Микроэлементтерді анықтауда кететін түрлі қателіктер салдарын алынған нәтиже өте дәл болмауы мүмкін. Ол қателерді (реагенттердің ластығы, бөлу, күлдеу, өлшеу, еріту кезінде) азайту үшін: анализге ең таза реагент алу керек; зертханада сыналған әдісті қолдана отырып тазалау керек; анализге қажетті ерітінділерді жаңадан дайындау керек; реагенттің ең аз мөлшерімен жұмыс жүргізу қажет. жүктеу/скачать 0.5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|