Халыќ денсаулыєы жјне денсаулыќ саќтау жїйесі туралы

-тарау. ЌОЄАМДЫЌ ДЕНСАУЛЫЌТЫ САЌТАУ

жүктеу/скачать 0.73 Mb.

бет	10/12
Дата	12.06.2016
өлшемі	0.73 Mb.
	#129764

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12

25-тарау. ЌОЄАМДЫЌ ДЕНСАУЛЫЌТЫ САЌТАУ

153-бап. Аурулар профилактикасыныѕ маќсаты мен тїрлері

      1. Аурулар профилактикасыныѕ маќсаты аурулардыѕ пайда болуыныѕ немесе ґршуініѕ, сондай-аќ олардыѕ зардаптары мен асќынуыныѕ алдын алу болып табылады.
      2. Аурулар профилактикасы бастапќы, ќайталама жјне жалєаспалы болып бґлінеді.
      Аурулардыѕ бастапќы профилактикасы (жаппай жјне жеке) аурулардыѕ пайда болуыныѕ алдын алу маќсатында тіршілік ету їшін ќолайлы жаєдайлар жасауєа баєытталєан.
      Аурулардыѕ ќайталама профилактикасы аурулардыѕ ерте сатыларында ґршуініѕ жјне олардыѕ зардаптарыныѕ алдын алуєа баєытталєан.
      Аурулардыѕ жалєаспалы профилактикасы ґршіп кеткен асќынуды, аєзалар мен тіндердіѕ заќымдануын баќылауєа баєытталєан.

154-бап. Салауатты ґмір салтын ќалыптастыру

1. Салауатты ґмір салтын ќалыптастыру денсаулыќты ныєайту жјне ґмір салтымен байланысты аурулардыѕ алдын алу мјселелерінде халыќты аќпараттыќ ќамтамасыз ету, гигиеналыќ оќыту мен тјрбиелеу жолымен салауатты ґмір салтын насихаттауды, дўрыс тамаќтануды жјне аурулардыѕ профилактикасын ќамтиды.
2. Салауатты ґмір салтын ќалыптастыруды денсаулыќ саќтау субъектілері ујкілетті органныѕ їйлестіруімен жјне јдістемелік басшылыєымен басќа да мемлекеттік органдармен бірлесіп, халыќаралыќ ўйымдар мен ќоєамдыќ бірлестіктердіѕ ќатысуымен ќамтамасыз етеді.

155-бап. Медициналыќ тексеріп-ќарау

      1. Медициналыќ тексеріп-ќараудыѕ негізгі маќсаты денсаулыќты ќалыптастыруєа жјне ныєайтуєа, ауруларды аныќтауєа жјне таралуыныѕ алдын алуєа, оныѕ ішінде кјсіптік аурулардыѕ, уланулардыѕ, жазатайым оќиєалардыѕ алдын алуєа, сондай-аќ ўйымдар ќызметкерлерініѕ, ќандай да бір шаруашылыќ жјне (немесе) ґндірістік ќызметті жїзеге асыратын адамдардыѕ еѕбек ќауіпсіздігі мен денсаулыєын саќтауды ќамтамасыз етуге баєытталєан уаќтылы медициналыќ зерттеп-ќарауды ќамтамасыз ету болып табылады.
      2. Медициналыќ тексеріп-ќарау міндетті жјне профилактикалыќ болуы мїмкін.
      3. Міндетті медициналыќ тексеріп-ќарау алдын ала жјне мерзімдік болып бґлінеді.
      Алдын ала міндетті медициналыќ тексеріп-ќарау кјсібі немесе оќуы бойынша міндеттерін орындауєа жарамдылыєын аныќтау, сондай-аќ жалпы, кјсіптік аурулардыѕ алдын алу мен инфекциялыќ жјне паразиттік ауруларды таратпау маќсатында жўмысќа тўру немесе оќуєа тїсу кезінде жїргізіледі.
      Мерзімдік міндетті медициналыќ тексеріп-ќарау жўмыс істеушілердіѕ денсаулыќ жаєдайын динамикалыќ байќауды ќамтамасыз ету, аурулардыѕ бастапќы белгілерін уаќтылы аныќтау, жалпы, кјсіптік аурулардыѕ алдын алу мен инфекциялыќ жјне паразиттік ауруларды тараптау маќсатында жїргізіледі.
      4. Міндетті медициналыќ тексеріп-ќарау ґткізілетін зиянды ґндірістік факторлардыѕ, кјсіптердіѕ тізбесін, сондай-аќ осындай тексеріп-ќарауды ґткізудіѕ тјртібі мен кезеѕділігін Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі белгілейді.
      5. Жўмыс берушілер ґз ќаражаты есебінен Ќазаќстан Республикасыныѕ денсаулыќ саќтау саласындаєы заѕнамасына сјйкес мерзімдік міндетті медициналыќ тексеріп-ќарауєа жататын ќызметкерлердіѕ осындай тексеріп-ќараудан уаќтылы ґтуін ќамтамасыз етеді.
      6. Профилактикалыќ медициналыќ тексеріп-ќарау жаппай жјне іріктелген болып бґлінеді.
      Жаппай профилактикалыќ медициналыќ тексеріп-ќарау ауруларды ерте сатыларында аныќтау жјне аурулардыѕ ґршуініѕ, аурулардыѕ пайда болуына јсер ететін ќатер факторларыныѕ алдын алу, халыќтыѕ денсаулыєын ќалыптастыру жјне ныєайту маќсатында халыќтыѕ нысаналы топтарына жаппай јдіспен жїргізіледі.
      Іріктеп медициналыќ тексеріп-ќарау белгілі бір аурудан зардап шегетін немесе ќатер тобына жататын азаматтарды динамикалыќ байќау, олардыѕ ауруларын емдеу жјне денсаулыєын ќалпына келтіру жґніндегі іс-шаралар кешенін жїзеге асыру маќсатында жїргізіледі.
      7. Профилактикалыќ медициналыќ тексеріп-ќарауєа жататын адамдардыѕ нысаналы топтарын, сондай-аќ осындай тексеріп-ќарауды ґткізудіѕ тјртібі мен кезеѕділігін ујкілетті орган олардыѕ тиімділігі, ќауіпсіздігі жјне экономикалыќ тўрєыдан орындылыєы туралы дјлелденген єылыми деректер негізінде белгілейді.
      8. Жўмыс берушілер Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі бекітетін тегін медициналыќ кґмектіѕ кепілдік берілген кґлемініѕ тізбесіне сјйкес осындай тексеріп-ќарауєа жататын адамдардыѕ профилактикалыќ медициналыќ тексеріп-ќараудан ґтуі їшін жаєдай жасайды.
      9. Ґндірістік жјне шаруашылыќ ќызмет саласында жўмыспен айналысатын дара кјсіпкерлер мен заѕды тўлєалар алдын ала немесе мерзімдік медициналыќ тексеріп-ќараудан ґтпеген немесе денсаулыќ жаєдайына байланысты жўмысќа жарамсыз деп танылєан адамдарды жўмысќа жібермеуге тиіс.
      10. Жеке медициналыќ кітапшаларды берудіѕ, есепке алу мен жїргізудіѕ тјртібін Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі айќындайды.
      11. Міндетті жјне профилактикалыќ медициналыќ тексеріп-ќараудыѕ уаќтылы ґткізілуі мен оны уаќтылы ґтуді халыќтыѕ санитариялыќ-эпидемиологиялыќ салауаттылыєы саласында, медициналыќ ќызметтер кґрсету саласында ќызметін жїзеге асыратын мемлекеттік органдар жјне еѕбек жґніндегі ујкілетті органныѕ мемлекеттік еѕбек инспекторлары баќылайды.
      Ескерту. 155-бапќа ґзгеріс енгізілді - ЌР 2011.07.05 N 452-IV (2011.10.13 бастап ќолданысќа енгізіледі) Заѕымен.

156-бап. Профилактикалыќ егуді жїргізу

      1. Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында жїрген жеке тўлєалар тегін медициналыќ кґмектіѕ кепілдік берілген кґлемі шеѕберінде инфекциялыќ жјне паразиттік ауруларєа ќарсы профилактикалыќ егілуге міндетті.
      2. Профилактикалыќ егу жїргізілетін аурулардыѕ тізбесін, тјртібін, оларды жїргізу мерзімдерін жјне жоспарлы тїрде егілуге жататын халыќтыѕ топтарын Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі айќындайды.
      3. Профилактикалыќ (иммундыќ-биологиялыќ, диагностикалыќ, дезинфекциялаушы) препараттарды саќтау, тасымалдау жјне пайдалану Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі белгілеген тјртіппен жїзеге асырылуєа тиіс.
      4. Облыстардыѕ, республикалыќ маѕызы бар ќаланыѕ жјне астананыѕ денсаулыќ саќтауды мемлекеттік басќарудыѕ жергілікті органдары сатып алатын профилактикалыќ (иммундыќ-биологиялыќ, диагностикалыќ, дезинфекциялаушы) препараттарды саќтау ујкілетті органныѕ ќоймаларында жїзеге асырылады.
      Ескерту. 156-бапќа ґзгеріс енгізілді - ЌР 2011.07.05 N 452-IV (2011.10.13 бастап ќолданысќа енгізіледі) Заѕымен.

157-бап. Инфекциялыќ емес аурулардыѕ, оныѕ ішінде кјсіптік

аурулардыѕ жјне жараќаттанудыѕ профилактикасы

1. Инфекциялыќ емес аурулардыѕ, оныѕ ішінде кјсіптік аурулардыѕ профилактикасы:

      1) мынадай:
      салауатты ґмір салтын жјне дўрыс тамаќтануды насихаттау;
      бўќаралыќ аќпарат ќўралдары, аурулар профилактикасы мјселелері бойынша оќыту баєдарламалары арќылы халыќты хабардар ету;
      созылмалы инфекциялыќ емес аурулардан зардап шегетін адамдарды ґзіне-ґзі кґмек кґрсетудіѕ ќажетті јдістеріне їйрету жґніндегі денсаулыќ мектептерін ўйымдастыру жолымен аурулар ќатерініѕ мінез-ќўлыќ факторларыныѕ профилактикасын жјне халыќтыѕ медициналыќ сауаттылыєын арттыруды;
      2) алєашќы медициналыќ-санитариялыќ кґмек мамандарыныѕ бекітілген тўрєындардыѕ аурулар ќатері факторларына, халыќтыѕ санитариялыќ-эпидемиологиялыќ салауаттылыєы саласында ќызметін жїзеге асыратын мемлекеттік органдар мамандарыныѕ - жўмыс істейтіндердіѕ кјсіптік ауруларына жїргізетін мониторингін;
      3) мемлекеттік органдардыѕ ґз ґкілеттігі шегінде, ґзге де органдар мен ўйымдардыѕ, сондай-аќ дара кјсіпкерлердіѕ аурулар ќатерініѕ ґндірістік факторлары јсерін барынша азайтуды;
      4) созылмалы инфекциялыќ емес, оныѕ ішінде кјсіптік аурулары бар адамдарды халыќќа медициналыќ тексеріп-ќарау жїргізу, оларды дјрігерге ертерек ќаралуєа ујждеу арќылы аныќтауды;
      5) азаматтардыѕ жекелеген санаттарын амбулаториялыќ дјрілік ќамтамасыз етуді, ќалпына келтіріп емдеу мен медициналыќ-јлеуметтік оѕалтуды ќоса алєанда, созылмалы, оныѕ ішінде кјсіптік аурулары бар адамдарды динамикалыќ байќауды жјне уаќтылы сауыќтыруды;
      6) ујкілетті орган бекітетін тјртіпке сјйкес, медициналыќ ќорытындыда кґрсетілген мерзімге денсаулыќ жаєдайына байланысты неєўрлым жеѕіл жўмысќа уаќытша ауыстыруды ќамтиды.
      2. Жараќаттанудыѕ профилактикасын сектораралыќ деѕгейде мемлекеттік органдар - ґз ґкілеттіктері шегінде, жеке жјне заѕды тўлєалар жїзеге асырады.

158-бап. Психикаєа белсенді јсер ететін заттарєа

тјуелділіктіѕ профилактикасы

1. Психикаєа белсенді јсер ететін заттарєа тјуелділіктіѕ профилактикасы:

      1) психикаєа белсенді јсер ететін заттарєа тјуелділіктіѕ зияны, сондай-аќ оларды тўтынудыѕ медициналыќ-јлеуметтік-ќўќыќтыќ аспектілері туралы білімді насихаттауды;
      2) психикаєа белсенді јсер ететін заттар айналысы саласындаєы жарнамаєа тыйым салуды, психикаєа белсенді јсер ететін заттарды јзірлеу, дайындау жјне пайдалану тјсілдері, јдістері, оларды сатып алу орындары туралы насихаттауєа тыйым салуды, сондай-аќ мамандандырылєан медициналыќ басылымдарда ќўрамында есірткі, психотроптыќ заттар мен прекусорлар бар дјрілік препараттар їлгілерініѕ жарнамасын шектеуді;
      3) психикаєа белсенді јсер ететін заттарды тўтынудан туындаєан психикасыныѕ жјне мінез-ќўлќыныѕ бўзылушылыєы (ауруы) бар ќатер тобындаєы адамдарды профилактикалыќ байќауды жјне есепке алуды;
      4) психикаєа белсенді јсер ететін заттарєа тјуелділіктен зардап шегуші адамдарды ерікті тїрде, жасырын емдеуді;
      5) нашаќорлыќпен ауыратындарды ерікті тїрде медициналыќ-санитариялыќ оѕалтуды ќамтиды.
      2. Психикаєа белсенді јсер ететін заттарєа тјуелділіктіѕ профилактикасын барлыќ жеке жјне заѕды тўлєалар ґздерініѕ ќўќыќтары шегінде жїзеге асырады.

159-бап. Темекі шегушіліктіѕ, алкоголизмніѕ профилактикасы

жјне оны шектеу

1. Темекі шегушіліктіѕ, алкоголизмніѕ профилактикасы жјне оны шектеу халыќтыѕ денсаулыєын саќтауєа, темекі, алкоголь ґнімдерін сатып алуєа ќўќылы адамдар їшін жас мґлшерін шектеуді енгізу, темекі шегушілікке, алкогольді тўтынуєа халыќтыѕ ґмір мен денсаулыќ їшін аса ќауіпті фактор ретіндегі кґзќарасын ќалыптастыруєа, темекі шегушіліктіѕ, алкоголизмніѕ таралуыныѕ профилактикасы жґнінде келісілген іс-шаралар жїргізуге баєытталєан.

      2. Темекі бўйымдарын:
      1) он сегіз жасќа дейінгі адамдарєа сатуєа жјне олардыѕ сатуына;
      2) темекі бўйымыныѕ ашыќ ќорабынан немесе бір-бірлеп сатуєа;
      3) сатушыныѕ тікелей ќатысуынсыз, сауда автоматтары, ґзге де электрондыќ немесе механикалыќ ќондырєылар арќылы;
      4) денсаулыќ саќтау, білім беру ўйымдарыныѕ, дене шыныќтыру-сауыќтыру, спорттыќ жјне спорттыќ-техникалыќ ќўрылыстардыѕ, стадиондардыѕ єимараттарында жјне аумаќтарында;
      5) ґнім сапасын растайтын тиісті ќўжаттарсыз;
      6) акциздік таѕбалармен немесе есепке алу-баќылау таѕбаларымен таѕбалаусыз;
      7) егер темекі бўйымыныѕ ќорабында жиырма сигареттен кем болса;
      8) темекі бўйымыныѕ ќорабына, темекі бўйымыныѕ ќаптамасына шайырлы заттардыѕ, никотинніѕ ќўрамы туралы, деѕгейі туралы жјне кемінде їш зиянды ќосынды - жїйелік улар, канцерогендік жјне мутагендік заттар туралы мјліметтер енгізілмесе, сатуєа тыйым салынады. Темекі бўйымыныѕ ќорабына, темекі бўйымыныѕ ќаптамасына шайырлы заттардыѕ, никотинніѕ ќўрамы туралы, деѕгейі туралы жјне жїйелік улар, канцерогендік жјне мутагендік заттар туралы мјліметтерді орналастыру тјртібін Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі бекітеді;
      9) темекі бўйымыныѕ ќорабына темекі шегушіліктіѕ зияны туралы ескерту енгізілмесе;
      10) темекі бўйымыныѕ ќорабына, темекі бўйымыныѕ ќаптамасына он сегіз жасќа толмаєан адамдарєа сатуєа тыйым салынєаны туралы жазба енгізілмесе;
      11) темекі бўйымыныѕ ќорабында, темекі бўйымыныѕ ќаптамасында "ќўрамында шайыр аз", "жеѕіл", "ґте жеѕіл" немесе "жўмсаќ" деген сґздер не басќаларымен салыстырєанда темекі бўйымыныѕ зияны аз екені туралы жалєан јсер ќалдыратын ґзге де, оныѕ ішінде шетел тілдерінде сґз тіркестері болса;
      12) ґзіне-ґзі ќызмет кґрсету сґрелерінен;
      13) басќа да тауарлармен жиынтыќ ќўрамда болса;
      14) балалар ассортименті тауарларыныѕ саудасы жїзеге асырылатын сауда ўйымдарыныѕ їй-жайларында сатуєа тыйым салынады.
      3. Темекі бўйымдарын сату жїзеге асырылатын орындардаєы кґрнекі жерде мынадай: "Темекі бўйымдарын он сегіз жасќа дейінгі адамдарєа сатуєа жјне олардыѕ сатуына тыйым салынады." деген мазмўндаєы жазба, сондай-аќ темекі шегушіліктіѕ зияны туралы Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі бекіткен ескерту орналастырылуєа тиіс.
      4. Темекі бўйымдарыныѕ саудасын жїзеге асыратын адамдар жас шамасы сырт келбетіне ќараєанда он сегізден жасыраќ кґрінетін азаматтарєа темекі бўйымдарын сату кезінде:
      1) сатып алушыныѕ шын мјніндегі жасын аныќтау маќсатында жеке басын кујландыратын ќўжатты кґрсетуін талап етуге;
      2) егер жеке басын кујландыратын ќўжат кґрсетілмесе, темекі бўйымдарын сатудан бас тартуєа міндетті.
      5. Темекі шегуге:
      1) білім беру ўйымдарында, сондай-аќ кјмелетке толмаєан адамдардыѕ демалуына арналєан ўйымдарда;
      2) денсаулыќ саќтау ўйымдарында;
      3) ќоєамдыќ тамаќтану орындарында;
      4) кинотеатрларда, театрларда, цирктерде, концерт, кґру жјне кґрме залдарында, спорт ареналарында жјне кґпшіліктіѕ демалуына арналєан басќа да жабыќ єимараттарда, соныѕ ішінде тїнгі клубтарда, дискотекаларда;
      5) мўражайларда, кітапханаларда жјне лекторийлерде;
      6) жергілікті жјне алысќа ќатынайтын поездардаєы, јуе, теѕіз жјне ґзен кґлігі кемелеріндегі белгіленбеген орындарда, сондай-аќ ќалалыќ, ќалааралыќ автобустардыѕ, маршруттыќ таксилердіѕ жјне ќалалыќ электр кґлігініѕ салондарында;
      7) јуежайлардыѕ, темір жол, автомобиль жјне су вокзалдарыныѕ єимараттарында;
      8) мемлекеттік органдар мен ўйымдарда;
      9) жўмыс орындары болып табылатын їй-жайларда;
      10) їйлердіѕ кіреберістерінде тыйым салынады.
      6. Темекі шегу їшін арнайы жабдыќталєан орындар бґлінген болса, осы баптыѕ 5-тармаєыныѕ 3), 6), 7) тармаќшаларында кґзделген нормалар ќолданылмайды.
      7. Темекі шегу їшін арнайы бґлінген орындар Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі белгілеген талаптарєа сјйкес жабдыќталуєа тиіс.
      8. Темекі бўйымдарын ґндіруші, импорттаушы темекініѕ жјне темекі бўйымдарыныѕ барлыќ таѕбаларында никотинніѕ жјне шайырлы заттардыѕ рўќсат етілетін шекті ќўрамы бойынша зертханалыќ зерттеулердіѕ нјтижелері туралы, ґткен он екі айда Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында ґздері шыєарєан немесе шыєаруды ниет еткен, сатќан немесе ґзге де жолдармен таратќан темекі бўйымдарыныѕ ингредиенттері туралы есептерді келесі жылдыѕ 1 аќпанына дейін Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі бекіткен тјртіппен жыл сайын табыс етуге міндетті.
      9. Темекі бўйымдарын ґндіруші, импорттаушы темекі бўйымдарындаєы никотинніѕ, шайырлы заттардыѕ жјне басќа да зиянды ќосындылар - жїйелік улардыѕ, канцерогендік жјне мутагендік заттардыѕ болуын зерттеуді Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасына сјйкес аккредиттелген зертханаларда ґз есебінен жїргізеді.
      10. Ќўрамындаєы никотин жјне шайырлы заттар Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі айќындайтын рўќсат етілетін шекті деѕгейден асатын темекі бўйымдарын јкелуге, ґндіруге, сатуєа жјне таратуєа тыйым салынады.
      11. Темекі бўйымдарын имитациялайтын тауарларды ґндіруге, сатуєа жјне таратуєа тыйым салынады.
      12. Темекі шегуге тыйым салынєан орындарда темекі шегуге тыйым салынєаны туралы белгі орнатылуєа тиіс.

13. Темекі бўйымыныѕ ќорабында, темекі бўйымыныѕ ќаптамасында Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі бекіткен темекі шегудіѕ зияны туралы ескерту болуєа жјне ол мынадай талаптарєа сјйкес келуге:

      1) темекі бўйымыныѕ ќорабыныѕ, темекі бўйымыныѕ ќаптамасыныѕ кґлемі бойынша јрбір їлкен жаєыныѕ кемінде ќырыќ процентін алып жатуєа;
      2) жылтыр орауыш пленкаєа немесе ќандай да бір сыртќы орауыш материалєа басылмауєа;
      РЌАО-ныѕ ескертпесі!
      3) тармаќшаны жаѕа редакцияда енгізу кґзделген - ЌР 2011.07.05 N 452-IV (2013.04.13 ќолданысќа енгізіледі) Заѕымен.
      3) жазулар жјне (немесе) сурет, пиктограмма, график тїрінде орындалуєа тиіс.
      14. Алкоголь ґнімін:
      1) жиырма бір жасќа дейінгі адамдарєа;
      2) Ќазаќстан Республикасыныѕ јкімшілік ќўќыќ бўзушылыќ туралы заѕнамасында белгіленген белгілі бір кїндер мен саєаттарда;
      3) Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасында кґзделген ґзге де жаєдайларда ґткізуге тыйым салынады.
      Ескерту. 159-бапќа ґзгеріс енгізілді - ЌР 2011.07.05 N 452-IV (2011.10.13 бастап ќолданысќа енгізіледі) Заѕымен.

160-бап. Темір тапшылыєы жай-кїйініѕ профилактикасы

      1. Темір тапшылыєы анемиясы - организмге тамаќ ґнімдері ќўрамында темірдіѕ жеткіліксіз тїсуіне жјне онда жеткіліксіз ќорытылуына, асќазан-ішек жолдарыныѕ, несеп-жыныс жїйесініѕ жјне ќан жїйесініѕ кейбір созылмалы аурулары кезінде темірді жоєалтудыѕ кґбеюіне, темірге деген ќажеттіліктіѕ артуына байланысты болатын организмніѕ патологиялыќ процесі.
      2. Темір тапшылыєы жай-кїйініѕ профилактикасы жґніндегі іс-шаралар:
      1) мемлекеттік органдардыѕ, жеке жјне заѕды тўлєалардыѕ Ќазаќстан Республикасында байытылєан тамаќ ґнімдерініѕ ґндірісіне, оларды јкелуге, јкетуге, ґткізуге жјне айналымыныѕ басќа да сатыларындаєы ќозєалысына ќойылатын талаптарды ќамтамасыз ету мен саќтау жолындаєы жауапкершілігі;
      2) халыќтыѕ нысаналы топтарын ќўрамында темір бар препараттармен профилактикалыќ ќамтамасыз ету;
      3) темір тапшылыєы анемиясынан зардап шегетін адамдардыѕ денсаулыќ саќтау ўйымдарында медициналыќ кґмек алуєа ќол жеткізуі;
      4) ўнды жјне ґзге де тамаќ ґнімдерін ќўрамында темір бар витаминдермен, минералдармен жјне басќа да заттармен байыту (фортификациялау) принциптерімен жїзеге асырылады.
      3. Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында сатылатын жоєары жјне бірінші сортты бидай ўны міндетті тїрде ќўрамында темір бар витаминдермен, минералдармен жјне басќа да заттармен байытылуєа (фортификациялануєа) жатады.
      Тамаќ ґнімдерін байыту (фортификациялау) тјртібін Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі айќындайды.

161-бап. Йод тапшылыєы ауруларыныѕ профилактикасы

      1. Йод тапшылыєы ауруларыныѕ профилактикасы жґніндегі іс-шаралар:
      1) мемлекеттік органдардыѕ, жеке жјне заѕды тўлєалардыѕ Ќазаќстан Республикасында йодталєан ас тўзы мен жемдік тўз ґндірісіне, оларды јкелуге, јкетуге, ґткізуге ќойылатын талаптарды ќамтамасыз ету мен саќтау жолындаєы жауапкершілігі;
      2) йод тапшылыєы ауруларынан зардап шегетін адамдардыѕ денсаулыќ саќтау ўйымдарында медициналыќ кґмек алуєа ќол жеткізуі;
      3) йодталєан ас тўзыныѕ жјне йод ќосындыларымен байытылєан басќа да тамаќ ґнімініѕ зиянды јсерініѕ салдарынан денсаулыєынан айырылєан жаєдайда, азаматтардыѕ ќўќыќтарын ќорєау принциптерімен жїзеге асырылады.
      2. Ас тўзын жјне жемдік тўзды йодтау Ќазаќстан Республикасыныѕ йод тапшылыєы ауруларыныѕ профилактикасы туралы заѕнамасына сјйкес жїргізіледі.

7-БҐЛІМ. ДОНОРЛЫЌ ЖЈНЕ ТРАНСПЛАНТТАУ

26-тарау. ЌАН МЕН ОНЫЅ КОМПОНЕНТТЕРІНІЅ ДОНОРЛЫЄЫ

162-бап. Донорлыќ, ќан, оныѕ компоненттерін жјне

препараттарын дайындау

1. Ќан мен оныѕ компоненттерініѕ донорлыєы (бўдан јрі - донорлыќ) - ќан мен оныѕ компоненттерін медициналыќ маќсаттар їшін тапсыру (донациялау) арќылы азаматтардыѕ денсаулыєын саќтауєа донорлардыѕ ерікті тїрде ќатысуы.

      2. Донорлыќ донорды медициналыќ кујландыру, одан ќан алып дайындау, ќанныѕ компоненттерін бґлу жјне саќтау жґніндегі іс-шаралар кешенін ќамтиды.
      3. Ќан мен оныѕ компоненттерін дайындау процесі мыналарды ќамтиды:
      1) ќан тапсыру (донациялау) - донор тапсыратын ќанды біржолєы бґліп алу;
      2) плазма тапсыру (донациялау) - ќан плазмасын плазмаферез јдісімен біржолєы бґліп алу.
      Алынатын плазманы иммундыќ сипаттамаларына ќарай былайша ерекшелеп бґледі:
      ќан препараттары мен диагностикалыќ реагенттер ґндіру їшін пайдаланылатын, белгілі бір концентрациядаєы ґзіндік белок ќўрылымдары (изоиммундыќ ќарсы денелер) бар изоиммундыќ плазма;
      ќўрамында табиєи немесе жасанды тїрдегі белгілі бір концентрациядаєы ґзіндік белок ќўрылымдары (изоиммундыќ ќарсы денелер) бар, ауруларды ќоздырєыштардыѕ белгілі бір тїрлеріне нысаналы тїрде емдік ґзара іс-јрекет жасау ќасиеті бар иммундыќ плазма. Иммундыќ плазма реципиентке ќўю немесе ќан препараттарын ґндіру їшін пайдаланылады;
      3) жасушалар тапсыру (донациялау) - донор ќаныныѕ жасушаларын цитаферез јдісімен біржолєы бґліп алу.
      4. Ќанды дайындау жјне ґѕдеу процесінде:
      1) ќан компоненттері - ќанныѕ одан жасушалар жјне жасушасыз орта тїрінде бґлініп алынєан ќўрамдас бґліктері;
      2) ќан препараттары - ќан компоненттерін ґѕдеу кезінде алынєан дјрілік заттар алынады.
      5. Ќанды, оныѕ компоненттерін дайындау, ґѕдеу, саќтау, ґткізу номенклатурасын, ќаєидаларын, сондай-аќ ќанды, оныѕ компоненттері мен препараттарын саќтау, ќўю ќаєидаларын ујкілетті орган бекітеді.

163-бап. Донорлыќ, ќанды, оныѕ компоненттері мен

               препараттарын дайындау саласындаєы ќызметті
               жїзеге асыратын денсаулыќ саќтау ўйымдары мен
               ґзге де ўйымдар

1. Ќан мен оныѕ компоненттерін дайындауды, ґѕдеуді, саќтауды жјне ґткізуді тиісті лицензиясы бар мемлекеттік денсаулыќ саќтау ўйымдары жїзеге асырады.

      2. Ќан препараттарын ґндіруді тиісті лицензиясы бар ўйымдар жїзеге асырады.
      3. Донорлыќ, ќанды, оныѕ компоненттері мен препараттарын дайындау саласындаєы ќызметті жїзеге асыратын денсаулыќ саќтау ўйымдары мен ґзге де ўйымдар олардыѕ сапасы їшін Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕдарында белгіленген тјртіппен жауаптылыќта болады.
      4. Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында тґтенше немесе соєыс жаєдайы енгізілген жаєдайда, донорлыќты ўйымдастыру Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасына сјйкес жїзеге асырылады.

164-бап. Донорлыќ ќанныѕ, оныѕ компоненттері мен

препараттарыныѕ ќауіпсіздігі мен сапасын
ќамтамасыз ету

1. Донорлыќ ќан мен оныѕ компоненттерініѕ ќауіпсіздігі карантиндеу, вирусинактивациялау, радиациялыќ сјулелендіру жјне Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында рўќсат етілген басќа да јдістер арќылы ќамтамасыз етіледі.

      2. Донорлыќ ќан мен оныѕ компоненттері ујкілетті орган айќындайтын тјртіппен сапасын баќылауєа жатады.
      3. Тиісінше таѕбаланбаєан донорлыќ ќанды, оныѕ компоненттерін, препараттарын пайдалануєа жјне ґткізуге тыйым салынады.
      4. Донорлыќ ќанды, оныѕ компоненттерін жјне препараттарын ќўюды жїзеге асыратын денсаулыќ саќтау ўйымдары мен медицина ќызметкерлері оларды ќауіпсіз ќолдану жґніндегі тиісті талаптардыѕ саќталуын ќамтамасыз етуге міндетті.

165-бап. Донор, оныѕ ќўќыќтары мен міндеттері

      1. Тиісті медициналыќ зерттеп-ќараудан ґткен жјне ќарсы айєаќтары жоќ, медициналыќ маќсатта ќан мен оныѕ компоненттерін тапсыруды (донациялауды) жїзеге асыруєа ерікті тїрде ниет білдірген он сегіз жастан асќан жеке тўлєа донор болуєа ќўќылы.
      2. Донор:
      1) ќан мен оныѕ компоненттерін тапсыруды (донациялауды) ґтеусіз жїзеге асыруєа;
      2) ќан мен оныѕ компоненттерін Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі белгілеген мґлшерде аќылы тапсыруды (донациялауды) жїзеге асыруєа;
      3) медициналыќ зерттеп-ќарау нјтижелерімен танысуєа;
      4) осы Кодекске сјйкес кґтермеленуге ќўќылы.
      3. Донор ќазіргі немесе бўрын ауырєан барлыќ аурулары туралы ґзіне белгілі мјліметтерді, сондай-аќ есірткі, психотроптыќ заттар мен прекурсорларды пайдаланєаны туралы хабарлауєа міндетті.

166-бап. Донорды медициналыќ зерттеп-ќарау

1. Донор ќан мен оныѕ компоненттерін тапсыру (донациялау) алдында ујкілетті орган белгілеген тјртіппен міндетті тегін медициналыќ зерттеп-ќараудан ґтеді.
2. Донорлыќ функцияны жїзеге асыру їшін денсаулыќ жаєдайы туралы аныќтамалар мемлекеттік денсаулыќ саќтау ўйымдарында тегін беріледі.

167-бап. Донорєа берілетін кепілдіктер

      1. Донор болып табылатын ќызметкерді медициналыќ зерттеп-ќарау жјне ќан мен оныѕ компоненттерін тапсыру (донациялау) кїндері жўмыс беруші орташа айлыќ жалаќысын саќтай отырып, жўмысынан босатады.
      2. Егер донор болып табылатын ќызметкер жўмыс берушімен келісім бойынша ќан мен оныѕ компоненттерін тапсыру (донациялау) кїндері жўмысќа шыќса, оныѕ орташа айлыќ жалаќысы саќтала отырып, ґзініѕ ќалауы бойынша басќа демалыс кїні беріледі не бўл кїн жыл сайынєы еѕбек демалысына ќосылуы мїмкін.
      3. Адамды ќан мен оныѕ компоненттерін тапсыру (донациялау) кїндері тїнгі уаќыттаєы жўмыстарєа, їстеме жўмыстарєа, ауыр жўмыстарєа, еѕбек жаєдайлары зиянды (ерекше зиянды) жјне (немесе) ќауіпті жўмыстарєа тартуєа жол берілмейді.
      4. Донор болып табылатын јскери ќызметші ќан мен оныѕ компоненттерін тапсыру (донациялау) кїндері нарядтарда, вахталарда тўрудан жјне ќызметтіѕ басќа да тїрлерін атќарудан босатылады.
      5. Донор болып табылатын студенттер, оќушылар ќан мен оныѕ компоненттерін тапсыру (донациялау) кїндері оќу-тјрбие процесінен босатылады.
      6. Донорларды кґтермелеу жїйесін ујкілетті орган бекітеді.
      Донорєа ќан мен оныѕ компоненттерін тапсырудыѕ (донациялаудыѕ) жиынтыќ санын ескере отырып, берілетін ќосымша кґтермелеу шаралары Ќазаќстан Республикасыныѕ нормативтік ќўќыќтыќ актілерімен айќындалады.
      7. Донорлыќ функцияны ґтеусіз жїзеге асырєан донор ќан мен оныѕ компоненттерін тапсырєаннан (донациялаєаннан) кейін ґз ќаныныѕ кґлемі мен организмініѕ јл-ауќаты шыєындарын толтыру їшін таѕдауы бойынша тегін тамаќ не Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі белгілейтін мґлшердегі оныѕ аќшалай баламасын алады.
      8. Донорлыќ функцияны аќылы негізде атќарєан донорєа ќан мен оныѕ компоненттерін дайындау саласындаєы ќызметті жїзеге асыратын денсаулыќ саќтау ўйымы Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі белгілейтін тјртіппен жјне мґлшерде аќы тґлейді.

168-бап. Жўмыс берушілер мен ўйымдар басшыларыныѕ

донорлыќты дамытуды ќамтамасыз ететін жаєдайлар
жасау жґніндегі міндеттері

1. Жўмыс берушілер мен ўйымдардыѕ басшылары донорлыќты дамытуды ќамтамасыз ететін жаєдайлар жасау маќсатында:

      1) денсаулыќ саќтауды мемлекеттік басќарудыѕ жергілікті органдарына, мемлекеттік денсаулыќ саќтау ўйымдарына азаматтарды донорлар ќатарына тартуына жјрдем кґрсетуге;
      2) ќан мен оныѕ компоненттерін алу їшін ќажетті їй-жайларды ґтеусіз беруге жјне жаєдай жасауєа;
      3) донор болып табылатын ќызметкерді зерттеп-ќарау жјне ќан мен оныѕ компоненттерін тапсыру (донациялау) кїні жўмыстан кедергісіз босатуєа;
      4) донор болып табылатын ќызметкерге осы Кодексте белгіленген кепілдіктерді беруге міндетті.
      2. Жўмыс берушілер мен ўйымдар басшыларыныѕ донорларды ќосымша кґтермелеуге ќўќыєы бар.

жүктеу/скачать 0.73 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12