Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференциясының материалдары



Pdf көрінісі
бет79/113
Дата15.02.2024
өлшемі5.11 Mb.
#491930
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   113
АЛАШ МҰРАТЫ ЖӘНЕ ТӘУЕЛСІЗДІК ҚҰНДЫЛЫҒЫ 29 09 2022

Мысалы: есептің қойылуы.
Керекті құрал-жабдықтар: тік бұрышты қаңылтыр банка, таразы, масштабты 
сызғыш, суы бар ыдыс, құм. Банканың вертикаль қалыпта суда жүзуі үшін ішіне құм 
салады. Банканың суға батқандағы тереңдігін анықтау керек. 
Берілген есептің шартын сурет салып, астына сұрағын қою арқылы жазса 
да болады. Содан кейін анализ жасайды, есепті шешу үшін қандай өлшеулер 
жүргізу керектігін анықтайды.
Талдау. Банкаға әсер ететін ауырлық күші және астынан әсер ететін кері 
итеруші күш теңескенше банка суға бата береді. Бұл жағдайда Fa=P. Бірақ 
Архимед күші денемен итерілген сұйқтың салмағына тең болғандықтан, Fa= g 


*V, мұндағы V- банканың батқан бөлігінің көлемі

- судың тығыздығы. 
Батқан бөлігінің көлемі табан ауданы мен бату тереңдігінің көбейтіндісіне тең. 


182 
Fa= g * 

 *h*S 
Осыдан
h=Fa / g * 

 *S (1) 
(1) формуладағы құмы бар банканың салмағын білу керек. Судың 
тығыздығы мен банканың табанының ауданын білу керек.
Өлшеулер. Динамометрмен салмағын, ұзындығы мен енін сызғышпен 
өлшейміз. Ауданын анықтаймыз. S=l*a. 

 су=1 г/см3 .
Есептеулер. Тығыздықтың, салмақтың және ауданның мәндерін (1) 
формулаға қойып, бату тереңдігін (һ) анықтайды.
Тәжірибелік тексеру. Банканың вертикаль қабырғасына түсті сызықпен 
бату тереңдігін белгілейді. Тәжірибе көрсеткендей, табылған мәнімен 
есептелген биіктіктің мәні сәйкес келеді. Эксперименттік есептерде тәжірибені 
қажет болғанда ғана қояды, кейбір есептерде фронтальды тәжірибе қойылуы 
мүмкін. Мысалы: сызғыштың көмегімен судың стакан түбіне түсіретін 
қысымын өлшеу. Электр шамының тұтынған тогының қуатын анықтау.
Физика сабақтарында эксперименттік есептер шығару оқушылармен 
жұмыс жасау барысында әрбір мұғалімнің негізгі әдістемесінің құраушысына 
айналуы керек. Себебі, қазіргі заман талабына сай, оқушыларды техникалық 
бағыттағы пәндерге атап айтқанда физика саласына бағыттау ең басты 
қажеттілік болып табылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   113




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет