Хх ғасырдағы қазақ әдебиеттану ғылымы Оқулық Ре по зи то ри й к ар гу әож кбж
жүктеу/скачать 3.59 Mb. Pdf көрінісі
|
| V БӨЛІМ. Әдеби сын тарихы және ғылыми мектептер
мен түсіндірмелерден, халық та- рихынан нәр алатын деректер мен мәліметтерден, ғұмырнамалық зерт- теулерден басталатын қалыптасу процесінде қиын да ұзақ жолды ба- стан кешіреді. Ғалым А. С. Курилов бұл турасында: «Вопрос о том, ког- да и как возникла и сформировалась литературная наука в той или иной стране очень существен. Это вопрос об исторических далях националь- ного литературоведения, его само- бытных истоках и источниках. Это вопрос о времени и характере его включения в региональный и всемир- ный литературоведческий прогресс. Это, наконец, вопрос о своеобразии перехода определенного круга зна- ний и представлений о литературе, свойственных каждому народу, в на- уке о литературе, когда данная ли- тературоведческая мысль оставаясь национальной в своем представле- нии, понятии и форме выражения приходит к достижениям и открыти- ям, которые получают общенаучное признание, становятся всеобщим до- стоянием» деп жазды [4, 2]. Бұл пікір қазақ әдебиеттану ғылымының туу, қалыптасу тарихын зерттеу барысын- да назар аударуды қажет ете отырып, тың бағыттарда жұмыстар жүргізуге жетелейді. Өзінің қалыптасу тарихын жан- жақты зерттей алмай тұрып, бірде-бір ғылымның толық мәнде қалыптасып, алға қарай дамуы мүмкін еместігі жалпыға мәлім жай. Өйткені ол зерттеулер сол ғылымның қол жет- кізген жетістіктерін жақсылап мең- геруіне көмектесумен қатар, өткен жолындағы ізденістер мен іркілістерге баға беріп, зерттеу әдіснамасының негізгі принциптерін ашады, одан әрі қарай дамуына ықпал жасайды. Бұл айтылғандардың қазақ әдебиеттану ғылымына тікелей қарым-қатынасы бар. Егер орыс ғалымдары өздерінің әдебиеттану ғылымының туып, қа- лыптасу тарихын зерттеуде айтар- лықтай табысқа қол жеткізген бол- са, кейбір белорус, мордва, татар, өзбек секілді ұлттардың әдебиеттану ғылымы әдеби сын тарихын зерттеу- мен байланыстылықта қарастыруда тың қадамдар жасады. Қазақ әдебиеттану ғылымын, ондағы әдеби-теориялық ғылыми- зерт теушілік ой-пікірдің даму үдері- сін, әдіснамалық мәселелерін ғылы- ми тұрғыда жүйелі тексерген күрделі ғылыми зерттеу, монографиялық еңбек болмағанмен, бізде бұл мә- селені арнайы да, жанама түрде сөз еткен мақалалар мен еңбектер бар- шылық. Әдебиет туралы ұлттық ғы лымның туу, даму жолдары мен тарихының көптеген мәселелерін, ке- лешек зерттеу жұмыстарына бағыт- бағдар беретін соны көзқарастарды қазақ әдебиеті сыны тарихын зертте- ген еңбектерден көреміз. Қазақ әдебиеті сыны тарихын зерттеу дегеніміз – көптеген ғалым- Ре по зи то ри й К ар ГУ |