«Химия» пәні бойынша
жүктеу/скачать 2.1 Mb.
|
sp3- Гибридизация. Бір s- орбиталь мен үш p- орбиталдар үш бірдей «гибридті» орбиталға айналады, остері арасындағы бұрыш 109°28' тең.
sp3- гибридизация жүргізілетін молекулалар, тетраэдрикалық геометриясы бар (CH4, NH3). sp2- Гибридизация. Бір s- орбиталь мен екі p- орбиталдары үш бірдей «гибридті» орбиталға айналады, остері арасындағы бұрыш 120°тең.
Егер атом ядроларын қосатын байланыс сызық бойынша орбиталдарды жабу кезінде құрылса онда оны -байланыс деп атайды. Егер ядроны қосып тұрған орбиталдар сызықтан тыс жапса, онда - байланыс құрайды. Үш sp2- орбиталдары -байланыс құруы мүмкін (BF3, AlCl3). Егер гибризидацияға қатыспайтын p- орбиталдарда, электрон (этилен C2H4) тұрса, тағы бір байланыс (- байланыс) құрылуы мүмкін. sp2- гибридизация жүретін молекулалардың жалпақ геометриясы бар. sp- Гибридизация. Бір s- орбиталь мен бір p- орбиталдары екі бірдей «гибридті» орбиталға айналады, остері арасындағы бұрыш 180°тең.
Екі sp- орбиталдары екі - байланыс (BeH2, ZnCl2) құруы мүмкін. Егер гибридизацияға қатыспайтын екі p-орбиталдарда, электрондар (ацетилен C2H2) болса, тағы екі - байланыс құрылуы мүмкін. sp- гибридизация жүретін молекулалар сызықтық геометриясы бар. Валенттілік дегеніміз элементтердің атомдарының химиялық байланыс түзу қабілеті. Валенттілік байланыстың тәсілі бойынша элементтің валенттілігі атомдардағы дара электрондардың санымен анықталады. Мысалы, 1-топтың бас топшасының элементтердің валенттілігі бірге тең, себебі бұл элементтердің атомдарының сыртқы қабатында бір электрон болады. Li ... 2s1 B=1 Na ... 3 s1 B=1 және т.б. 2-топтың бас топшасының элемнттеріні валенттілігі қалыпты жағдайында 0-ге тең, себебі сыртқы қабатында дара электрон жоқ. Be ... 2 s2 B=0
Mg ... 3 s2 B e* B=2 2 s2 2s1 2p1 M g* 3 s2 3s1 3 p1 O ... 2s2 2p4 F ... 2s2 2p5
S ... 3s2 3p4 Cl ... 3s2 3p5 B=2 B=1 S* 3s1 3p3 3d2
Бiрiмжанов Б., Нұрақметов Н. Жалпы химия. Алматы. Ана тiлi. 1992. Ақанбаев Қ. Химия негiздерi. Алматы.: Мектеп. 1987. Бегалиева Ж., Самыратов С., Қолұшпаева А. Химия курсы. Алматы.: ҚазКҚА. 2002, 292 б. Негізгі және қосымша әдебиет Негізгі әдебиет 1. Ахметов Н.С. «Жалпы және бейорганикалық химия». Баспа «Жоғары мектеп». М. 2005 г. 2. Глинка Н.Л. «Жалпы химия» - И. Интеграл-пресс. 2003. 3. Некрасов Б.В. «Жалпы химияның негіздері» т.1,2,3. Химия –М 1976 г. 4. Н.Н. Нурахметов, М.Б. Муратбеков, Ә.К. Тәшенов «Бейметалдар химиясы», Алматы, «Қазақуниверситеті», 2009 ж. 5. Н.Н. Нурахметов, Ә.К. Тәшенов «Бейметалдар химиясы», Алматы 2011 ж. Қосымша әдебиет 2. Кусепова Л.А., Кусепов А.К. «Практикум по общей химии», ЕНУ 2003 3. Нурпейсова Д.Т. Лабораторный практикум по общей химии, Астана 2008
жүктеу/скачать 2.1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|