I теоретические основы логопедии
жүктеу/скачать 5.47 Mb. Pdf көрінісі
|
| 5-кесте. Тіл арты дыбыстарын қою тәсілдері.
Түзетілетін дыбыс Бастапқы буын 1 кезең 2 кезең 3 кезең К Қ Г Ғ Х 14. Сөйлеу тілі дыбыстарының бұзылуының фонологиялық және антропофониялық түрлерінде жұмыс айырмашылығын табу. 15. Логопедиялық сабақтың үзіндісімен танысып, жұмыс кезеңін анықтаңыз. Сабақ үзіндісі. Тақырыбы: С дыбысы және әрпі. Сабақ барысы: Дыбыстың қалыпты артикуляциясын қайталау. Логопед: Маған қара да, мен қай дыбысты айтайын дегенімді тап. (С дыбысының үнсіз артикуляциясы). С дыбысын айтқанда тіл, ерін, тістер қандай қалыпта болатынын есіңе түсір. Бала: Еріндер түтікше тәрізді, тістер жақындаған, тілдің ұшы жоғары көтеріледі, көмейде діріл бар. Жеке дыбысты айту. Логопед: Ал, енді айна алдында дыбысты айт. Бала: С-С-С. Логопед: Жылан қандай дыбыс шығарады? Бала: С- С-С. 433 Дыбыс пен әріпті сәйкестендіру. Логопед: Кескін әліпбиден сен айтқан дыбыстың әріп таңбасын тап. Бұл қай әріп? Осы әріпті сым темірден (моншақтан) жаса. 16. Төмендегі жоспар бойынша логопедиялық сабақтардың үлгісін құрастырыңыз: - дыбысты қою кезеңіне; - машықтандыру кезеңіне; - дыбыстарды ажырату кезеңіне. Дыбысты қою кезеңіндегі логопедиялық сабақ жоспарының үлгісі Тақырыбы__________________кезеңі______ мақсаттары__________________________ Құрал-жабдықтар: Сабақ барысы: 1.Ұйымдастыру кезеңі. 2.Мақсатын баяндау. 3.Артикуляциялық гимнастика. 4.Дыбысты қою. 5.Жеке дыбыстың айтылуын бекіту. 6.Фонематикалық естуін қалыптастыру бойынша жұмыс. 7.Дыбыспен таңбаны сәйкестеу. 8.Үйге тапсырма. 9.Сабақ қорытындысы. Дыбысты машықтандыру кезеңіндегі логопедиялық сабақ жоспарының үлгісі Тақырыбы:__________________кезеңі______ мақсаттары__________________________ Құрал-жабдықтар: Сабақ барысы: 1.Ұйымдастыру кезеңі. 2.Мақсатын баяндау. 3.Артикуляциялық гимнастика. 4.Дыбыстың артикуляциясын, оның жеке айтылуын анықтау, сипаттама беру (жасалу тәсілі және орны бойынша). 434 5.Дыбысты буындарға, сөздерге, фразаларға, байланыстырып сөйлеуіне еңгізу. 6. Дыбыстық талдау, жинақтауды қалыптастыру бойынша жұмыс. 7.Үйге тапсырма. 8.Сабақ қорытындысы. Дыбысты ажырату кезеңіндегі логопедиялық сабақ жоспарының үлгісі Тақырыбы:__________________кезеңі______ мақсаттары__________________________ Құрал-жабдықтар: Сабақ барысы: 1.Ұйымдастыру кезеңі. 2. Мақсатын баяндау. 3. Артикуляциялық гимнастика. 4. Шатастыратын дыбыстар артикуляцияларындағы ұқсастық пен айырмашылықтарын анықтау және оларға сипаттама беру. Дыбыстарды таңбалармен белгілеу. 5. Дыбыстық талдау, жинақтау бойынша жұмыс. 6. Үйге тапсырма. 7. Сабақ қорытындысы. 17. Дыбысты жеке, буында, сөздерде сөйлемдерде машықтандыруға, сөйлеу тілінің дыбыстарын ажыратуға арналған ойын түріндегі тапсырмаларды құрастыру. 18. Дыбысты сөздерде машықтандыру кезеңдегі логопедиялық сабаққа дидактикалық материал іріктеу. 19. Жауаптардың дұрыс нұсқаларын ата: 1-тапсырма Аталған кемшіліктердің қайсысы кейін жазуға әсер етеді: 1) дыбыстың жоқ болуы 2) дисфония 3) бір дыбысты екіншіге ауыстыру 4) дыбысты бұрмалап айту. 2-тапсырма Дислалия – ол ненің бұзылуы: 1) дауыс, фонацияның 2) сөйлеу тілінің ырғақтылығы мен жылдамдығының 3) сөйлеу аппаратының сақтаулы иннервациясы мен есту қабілетінің қалыпты жағдайындағы дыбыс айтудың, 4) сөйлеу аппаратының анатомиялық-физиологиялық ақауларымен күрделенген дауыстың тембрі мен дыбыс айтуының, 5) сөйлеу аппаратының жеткіліксіздік иннервациясымен күрделенген айту жағының |