Инженерлік геодезия пәнінен 2 тапсырма Төмендегі сұрақтарға толық жауап жазыңыздар

Картадан беткейлердің тіктігін анықтау

жүктеу/скачать 246.28 Kb. бет 4/4 Дата 01.11.2023 өлшемі 246.28 Kb. #482065

Бұл бет үшін навигация:

• 3. Контурлық сызықтармен өрнектелмейтін рельефтік элементтердің шартты белгілері.

2.3.Картадан беткейлердің тіктігін анықтау. Картадағы еңістің тіктігі орналасуымен анықталады - екі іргелес негізгі немесе қалыңдатылған горизонтальдар арасындағы қашықтық; төсеу кішірек болса, еңіс соғұрлым тік \. Еңістің тіктігін анықтау үшін горизонтальдар арасындағы қашықтықты компаспен өлшеп, төсеу кестесінен сәйкес сегментті тауып, градус санын оқу керек (11-сурет). Тік беткейлерде бұл қашықтық қалыңдатылған контурлар арасында өлшенеді және еңістің тіктігі оң жақтағы графиктен анықталады. 3. Контурлық сызықтармен өрнектелмейтін рельефтік элементтердің шартты белгілері. Мұзды жартастар (кедергілер) және қазбалы мұздың шығулары (8 – жартастың биіктігі метрмен) Көлденең сызықтармен өрнектелмейтін сод жиектері (шеттері). Контурлық сызықтармен көрсетілмеген жағалаулық, тарихи және т.б. біліктер (3 - метр биіктікте) 1) Бір қатардағы құрғақ арналар (ені 5 м-ден аз); 2) Ені 5-тен 15 м-ге дейін (карта масштабы бойынша 0,5 мм) екі жолдағы құрғақ арналар; 3) Ені 15 м-ден асатын құрғақ арналар (карта масштабында 0,5-тен 1,5 мм-ге дейін); 4) Карта масштабында ені 1,5 мм-ден асатын құрғақ арналар және құрғақ көлдердің бассейндері Биіктік белгілері Командалық биіктік белгілері Белгілі биіктіктер Негізгі асулар, олардың биіктігі мен ұзақтығының белгілері Асулар, олардың биіктігі мен ұзақтығының белгілері Карст және термокарст шұңқырлары карта масштабында көрсетілмеген Карта масштабында көрсетілмеген шұңқырлар Карта масштабында көрсетілген шұңқырлар Белгілі мәні бар тау жыныстары (биіктігі 10 метр) Белгілі мәні жоқ тау жыныстары Дөңес және басқа да тар, тік қабырғалы қатты жартас жоталары (5 – жотаның биіктігі метрмен) Балшық жанартау кратерлері Карта масштабында көрсетілмеген жанартаулық кратерлер Карта масштабында көрсетілмеген қорғандар мен қорғандар Карта масштабында көрсетілген қорғандар мен қорғандар (5 - метр биіктікте) Тастардың шоғырлары Бөлек жатқан тастар (3 - метр биіктікте) Үңгірлер мен гротоларға кіру 10. Құлдилама шамасы көлбеулік бұрышы немесе еңкіштік шамасымен сипатталады. Горизонтальдары салынған 10-суреттегі планнан i көлбеулік шамасы төмендегі формула арқылы табылады, h i tg d = = γ немесе d hctg = γ , (4) яғни, көлбеулік тангенсі, қима биіктігін көлбеулік таба нына бөлгенге тең. Көлбеулік тангенсін біле отырып, тригоно метриялық кесте арқылы, сол көлбеуліктің мəнін жеңіл анықтауға болады. Көлбеулік бұрышын немесе еңкіштік шамасын арнаулы масштаб табаны деп аталатын графикалық сызба арқылы анықтауға болады (11-сурет). Жазық, түзу сызық үстіне көлбеуліктің бұрыштық мəндері жазылған, тең бөліктерге бөледі. Осы бөліктерден перпендикуляр тұрғызып, олардың үстіне планның масштабы бойынша 4-формуламен анықталған көлбеулік табандарын салады. Көлбеулік шамасын табу үшін, планнан екі горизонталь арасындағы db арақашықтығын циркул-өлшегішпен өлшеп алып, осы арақашықтықты жоғарыдағы график үстіне салып, db ке сіндісіне теңескенше жылжыта отырып табады. Графиктің абсцисса осі бойымен көлбеулік (бұрыштық) шамасын алады (11-суретте көлбеулік 20 20/ тең). Осыған ұқсас көлбеулікті 25 анықтау үшін, масштаб табанын салуға болады. Ол үшін планның берілген қима биіктігі жəне əртүрлі көлбеулік табанының 4-формуламен анықталған кестесін құру керек. жүктеу/скачать 246.28 Kb. Достарыңызбен бөлісу: