Caбaқ
тың оpтaсы
25 минут
|
1 - тапсырма: Жеке жұмыс. Оқулықтағы мәтiндi пайдалана отырып, төменде бeрілгeн тапсырмаларды орындаңыз.
Дарынды балаларға арналған тапсырма:
«Венн диaгрaммaсы» әдiсi. Оқулық мәтінін оқу арқылы Бесшатыр мен Шілікті қорғандарының ұқсастығы мен айырмашылығын салыстырыңдар .
Шілікті Бесшатыр
Барлық оқушыларға арналған тапсырма:
Оқулықтағы мәтiндi пайдалана отырып, төмендегі кестені толтырыңдар.
Қорғандар
|
Шілікті патша
қорғаны
|
Бесшатыр патша қорғаны
|
Археологиялық ескерткіш Қазақстанның қай аймағында орналасқан?
|
|
|
Археологиялық ескерткіштер қай кезеңге жатады?
|
|
|
Археологиялық ескерткіш неше обадан тұрады?
|
|
|
Табылған олжалар
|
|
|
Төмендегі ұғымдардың қай археологиялық ескерткішке тән екенін анықтаңыз.
Eрeкшe бiлiм бeру қaжeттiлiгi (көру қабілеті нашар) бaр бaлaғa мәтiндi ұcыну aрқылы қолдау
-тaқырыпқa бaйланыcты кестенің үлкейтілген түрін ұсыну.
Қолдау түрлерін қосу керек
Ұғымдар
|
Бесшатыр
|
Шілікті
|
Шығыс Қазақстан
|
|
|
Жетісу
|
|
|
51
|
|
|
31
|
|
|
Б.з.д. VIIIғ.
|
|
|
Бес жұлдыз
|
|
|
2- тапсырма. Мәтінмен жұмыс. Төмендегі мәтінді пайдалана отырып сақ қоғамындағы әлеуметтік топтарға сипаттама беріңіздер.
Сақтардың қоғамдық құрылысы.
Бүкіл тайпа мүшелері сайлаған тайпа көсемі – бас қолбасшы болды. Олар тайпаны да басқарып отырды. Әр көсем өз тайпасының қарумен, азық-түлікпен қамтамасыз етілуін қадағалады, тайпа атынан келіссөз жүргізіп немесе келісімге келіп отырды. Тайпа одақтарының көсемдері ру мен тайпа арасында жайылым және көшуге қажетті жер бөлу ісімен айналысып, осы жерлерді пайдалану ережесін анықтады. Сонымен қатар олар жер дауын шешіп, рулар мен тайпалар арасында қақтығыс туып кетпеуін қадағалады. Сақ әйелдері қоғамдық өмірге белсене қатысты және еркектермен бірге соғысты. Тіптен олардың кейбіреулері тайпа көсемдері болып та сайланды
Сақ қоғамында өмір сүрген адамдардың үш тобы ерекшеленді: жауынгерлер, абыздар және басқа қауым адамдары (малшылар мен егіншілер). Әрбір қоғамдық топтың дәстүрлі өз түсі болды. Жауынгерлердікі – қызыл, абыздардікі – ақ, өзгелердікі – сары және көк.
Әлеуметтік топтар
|
Сипаттама
|
Патша
|
|
Абыздар
|
|
Жауынгерлер
|
|
Малшылар
|
|
ЕББҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы жұбы және мұғалім тапсырманы түсіндіру арқылы қолдау жасайды
Қолдау түрлерін қосу керек
3-тапсырма. «Тарихи сәйкестік» әдісі. Сабақ соңында болуы керек
Төменде кестедегі фактілерді бір-бірімен сәйкестендіріңіз.
1.2003жылдан бастап Шілікті ескерткіштерін зерттеген археолог ғалым
|
А. Тиграхауда
|
2.Сақ қоғамында билік кімдердің қолында болған?
|
Ә. Шілікті
|
3.Шығыс Қазақстанның Тарбағатай баурайын мекендеген тайпа?
|
Б. 51
|
4. Шілікті жазығында қаншаға жуық обалар табылған?
|
В.Бесжұлдыз
|
5.Бесшатыр археологиялық ескерткіштерін қалдырған тайпалар
|
Г.Ә.Төлеубаев
|
6. Бұл зат сол заманда биліктің белгісі саналған?
|
Ғ. Патша
|
Жауаптары:
|
Дискриптор:
Оқушылар дәптерлеріне ұғымдардың анықтамасын жазады.
Дескриптор:
Бесшатыр мен Шілікті қорғандарының ұқсастығы мен айырмашылығын салыстырады.
Дескриптор:
ескерткіштердің орналасқан аймақтарын атайды;
сақ ескерткіштерінің хронологиялық шеңберін анықтайды;
сақ ескерткіштерінің қанша обадан тұрғандығын атайды;
сақ ескерткіштерінен табылған жәдігерлерді атайды
Дескриптор: Ұғымдардың қай археологиялық ескерткішке тән екенін айқындайды.
Дескриптор:
- сақ қоғамындағы патшаларға сипаттама береді;
- сақ қоғамындағы абыздарға сипаттама береді;
- сақ қоғамындағы жауынгерлерге сипаттама береді;
- сақ қоғамындағы егіншілер мен малшыларға сипаттама береді;
Дескриптор:
Оқушылар кестедегі ақпараттарды дұрыс жауабымен сәйкестендіреді. Қадам бойынша дұрыстау керек
|
ҚБ
Мұғалiм оқушы жауaбын мұқият тыңдaп кері бaйлaныс бeрiп отырaды
«Үш шапалақ» әдісі
ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады
ҚБ
Өзiн-өзi бaғaлaу
ҚБ: Жұптық бағалау.
ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады
ҚБ: Жұптық бағалау.
|
Оқулық
Оқулық
|
