______ ____________Ауыл шаруашылығы ғылымдары
124
ӘОЖ 631.333
ҒТАХР 68.85.29 DOI 10.56339/2305-9397-2022-3-3-124-135
Таңбаев Қ.Қ., ауылшаруашылық ғылымдарының магистрі, негізгі автор,
https://orcid.org/0000-
0002-6378-3247
С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті, Нҧр-Сҧлтан қ., Қазақстан,
khozhakeldi.tanbayev@kazatu.kz
Нӛкешев С.О., техника ғылымдарының докторы, профессор,
https://orcid.org/0000-0003-3525-
6228
С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті, Нҧр-Сҧлтан қ., Қазақстан,
s.nukeshev@kazatu.kz
Ахмет А., PhD. Mechanical Engineering,
https://orcid.org/0000-0002-8402-2068
Сакария қолданбалы ғылымдар университеті, Машина жасау факультеті, Сакария қ., Тҥркия,
Tanbayev K.К., Master of Agricultural Sciences,
the main author,
https://orcid.org/0000-0002-
6378-3247
S.Seifullin
Kazakh
Agrotechnical
University,
Nur-Sultan,
Kazakhstan,
khozhakeldi.tanbayev@kazatu.kz
Nukeshev S.O., Doctor of Technical Sciences, Professor,
https://orcid.org/0000-0003-3525-6228
S.Seifullin Kazakh Agrotechnical University, Nur-Sultan, Kazakhstan,
s.nukeshev@kazatu.kz
Ahmet A., PhD. Mechanical Engineering,
https://orcid.org/0000-0002-8402-2068
Sakarya University of Applied Sciences, Department of Mechanical Engineering, Sakarya, Turkey,
aahmet@sakarya.edu.tr
ТОПЫРАҚҚА СҦЙЫҚ МИНЕРАЛ ТЫҢАЙТҚЫШ ЕНГІЗУ ПЫШАҒЫНЫҢ
ОҢТАЙЛЫ ПАРАМЕТРЛЕРІ
OPTIMAL PARAMETERS OF THE TILLAGE KNIFE FOR INTRA-SOIL APPLICATON
OF LIQUID MINERAL FERTILIZERS
Аннотация
Мақалада топырақ ӛңдеу және сҧйық минерал тыңайтқыш енгізу пышағының тиімді
параметрлерін анықтау бойынша жҥргізілген ізденіс нәтижелері ҧсынылған. Ізденіс кезінде
Ansys Fluent
®
бағдарламасы кӛмегімен ағын облысының моделі жасалды, сандық есептеулер
орындалды және оңтайландыру арқылы пышақ микроарнасының тиімді параметрлері
анықталды, нәтижелер эксперименттік жолмен тексерілді. Микроарнасының (саңылауының)
тиімді жҧмыс ені w = 150 мм болған пышақ ҥшін оңтайлы ӛлшемдер: d = 4 мм, L = 20 мм,
h = 0,1 мм болды. Ansys Fluent
®
кӛмегімен есептеуде қолданылған тәсілдер таңдалған V
i
= 3
м/с беру жылдамдығы шегінде пышақ саңылауынан шыққан сҧйықтың шығу жылдамдығын
(V
o
), мӛлшерін, ағын облысындағы қысымды және т.б. шамаларды анықтап бергенімен сҧйық
ҥлдірдің моделін болжап бере алмады. Толық ҥлдір қалыптастыратын беру жылдамдығы
тәжірибе негізінде анықталды, ол КАС-32 тыңайтқышы ҥшін V
i
= 5–6 м/с, су ҥшін – 5–7 м/с.
Жҧмыс
барысында
микроарна
саңылауынан
ағып
шыққан
сҧйық
мӛлшерінің
бірқалыптылығына әсер ететін факторлар анықталды. Анықталған ауытқулар және олардың
себептеріне талдау жасалды. Тығыздығы және тҧтқырлығы әртҥрлі болған су және КАС-32-мен
жҥргізілген тәжірибелерде ағын ерекшеліктері салыстырылды, сонымен қатар температураның
әсері тексерілді. Болашақ жҧмыстар ҥшін сандық талдауларда беттік керілу қҧбылысын ескеру,
сҧйық тыңайтқыш шығынын ҥнемдеу мақсатында беру арнасы кӛлемін кішірейту ҧсынылды.
Достарыңызбен бөлісу: |