ISSN 2305-9397. Ғылым және білім. 2022. № 3-3 (68)____ _
127
Нәтижелерді тіркеу және салыстыру ҥшін, саңылаудағы параметрлер сызығы (СПС),
беру арнасындағы параметрлер сызығы (АПС), симметриялық XZ параметрлер жазықтығы
(XZж), саңылаудағы (шығу) параметрлер жазықтығы (СПЖ) қолданылды.
Оңтайландыру. Топырақ ӛңдейтін пышақ қуыстарының оңтайлы параметрлерін
анықтау мақсатында параметрлік жауап беті (Response Surface Method) әдісі қолданылды [20].
Параметрлік жауап беті бҧл оңтайландыру параметрлері ҥшін белгіленген шектеулер мен
мақсаттарға сәйкес ең жақсы дизайнды қамтамасыз ететін мақсатты және кӛп мақсатты
оңтайландыру әдісі [21]. Оңтайландыру ҥшін келесі параметрлер шегі таңдалды: d = 3 – 5 мм
(P15), L = 10 – 30 мм (P3), h = 0,05 – 0,2 мм (P9), ал саңылау ені (w) ҥшін тек ӛндіруге жарамды
шамалар іріктеп таңдалды: 100 мм, 120 мм, 140 мм, 150 мм, 165 мм. Таңдалған шығу
параметрлері: шығу беттерінен алынған массалық ағын шығыны, қысым, кҥш және т.б.
Тиісінше, оңтайландыру нысаны – пышақ қуыстарының оңтайлы параметрін бағалауға
мҥмкіндік беретін шығу жылдамдығының бірқалыптылығы (P32).
Сурет 1 – Ағын облысы және тор қҧрылымы
Зерттеу кезінде оңтайландырылған параметрлерді бағалауға арналған теңдеулер негізгі
фактор болды, сәйкесінше максимал және минимал жылдамдықтардың қатынасы (V
max
/V
min
),
максимал жылдамдық пен шығудағы орташа жылдамдық айырмасы (V
max
– V
m
) сияқты бірнеше
теңдеулер қолданылды. Оңтайландыру параметрін бағалайтын теңдеу ретінде тӛмендегі
формула да қолданылды.
min 3
1
3
min1
min 2
max 3
max1
max 2
2
50
m
m
i
m
i
o
V
V V
A
V
V
U
V
V
V
V V
A
(1)
Бҧл формула параметрлер сызығынан алынған деректер бойынша бірқалыптылықты
U (%) болжауға арналған. Мҧнда сәйкесінше 1, 2 және 3 индекстер СПЖ бӛліктерінің реті.
Достарыңызбен бөлісу: |