Issn 305-9397. Ғылым және білім. 2022. №1-1 (66) issn 2305-9397
Bissembaev Anuarbek Temirbekovich
жүктеу/скачать 7.12 Mb. Pdf көрінісі
|
| Bissembaev Anuarbek Temirbekovich, Candidate of Agricultural sciences,
orcid.org/0000-0001- 8795-0700 LLP «National Center for Livestock and Veterinary Medicine», Nur-Sultan, Kenesary str. 40, 010000, Kazakhstan, npczhiv@mail.ru ҒАРЫШТЫҚ ТҤСІРІЛІМДЕР ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖАЙЫЛЫМДЫҚ ЖЕРЛЕРІНІҢ ЖАҒДАЙЫН БАҒАЛАУ ҚҦРАЛДАРЫНЫҢ БІРІ РЕТІНДЕ SPACE IMAGES AS ONE OF THE TOOLS FOR THE RANGELANDS CONDITION ASSESSMENT IN KAZAKHSTAN Аннотация Қазақстанда орасан зор жайылым ресурстары бар, бҧл ӛз кезегінде дҧрыс басқару мен реттеуді талап етеді. Қҧрғақшылық, климаттық ӛзгерістер, ӛсімдіктердің тозуы және жайылым ресурстары сапасының тӛмендеуі жем-шӛптің жетіспеушілігін тудырды және 2021 жылы малдың жаппай қырылуына әкелді. Жайылымдық жерлердің жағдайы туралы ӛзекті ақпараттың болмауы Қазақстан ҥшін негізгі мәселе болып табылады. Жерді қашықтықтан зондтау (ЖҚЗ) деректерін пайдалану жайылымдық ӛсімдіктердің динамикалық және кеңістіктік сипаттамалары туралы маңызды ақпарат алуға мҥмкіндік береді. Жайылымдық жерлерді бағалау ҥшін ЖҚЗ деректерінің әдістемелік негіздемесі жҥргізілген зерттеулердің негізіне алынды. Ғарыштық мониторинг деректері бойынша жайылымдық жерлердің жағдайын бағалаудың егжей-тегжейлі және ҥнемі жаңартылып отыратын нәтижелері елдің жайылым ресурстарын пайдалану тиімділігін арттырады. Жайылымдық жерлерді қашықтықтан бағалау ҥшін келесі әдістер пайдаланылды: картографиялық, географиялық, математикалық, ЖҚЗ деректерін кеңістіктік талдау және геоақпараттық жобалау. Қазақстан Республикасының Павлодар облысының жайылымдық алқаптарының негізгі кӛрсеткіштерін картаға тҥсіру ҥшін ЖҚЗ деректері ретінде 2021 жылғы KazEOSat-2, Sentinel-2 жерсеріктерінен оптикалық ғарыштық тҥсірілімдер, далалық зерттеу нәтижелері қолданылды. ANNOTATION Kazakhstan possesses enormous pasture resources, which in turn requires proper management and regulation. Drought, climate change, plant degradation and declining grazing resources have led to a shortage of feed and led to massive livestock deaths in 2021. Lack of up-to-date information on the condition of rangelands is the main problem for Kazakhstan. The use of Earth remote sensing data makes it possible to obtain important information about the dynamic and spatial characteristics of pasture vegetation. Methodological substantiation of remote sensing data for the assessment of pasture lands formed the basis of the conducted research. Detailed and regularly updated results of assessing the rangelands condition based on space monitoring data will increase the efficiency of using the country's pasture resources. For remote assessment of pasture lands the following methods were used: cartographic, geographical, mathematical, methods of spatial analysis of remote sensing data and geoinformation design. Optical images from KazEOSat-2 and Sentinel-2 satellites for 2021, the results of a field survey, online platforms Land Viewer from EOS and Earth Explorer from USGS were used to mapping the main indicators of pasture lands of the Pavlodar region of the Republic of Kazakhstan as a remote sensing data. This article presents the results of using space monitoring methods to assess the condition and productivity of rangelands on the example of one region of Kazakhstan. Interpretation methods of remote sensing data using field data decryption and verification of data, |