Ж. У. Кобдикова педагогика ғылымдарының докторы
Өндірісфакторларынаналынатынкірістер
жүктеу/скачать 6.1 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Эко но ми ка лық ре су рс тар
- Өн ді ріс фак тор ла ры
- ӨНДІРІС ФАКТОРЛАРЫ -сызба.
- Салыстыру
| Өндірісфакторларынаналынатынкірістер
На рық тық эко но ми ка жағ дай ын да эко но ми ка лық ре су рс тар ер кін са тып алы на ды, са ты ла ды жә не өз ие ле рі не ерек ше (фак тор лы) та быс әке ле ді: жер – рен та; ең бек – жала қы; ка пи тал – процент; кә сіп кер лік қа бі лет тер – пай да; ақ па рат – роял ти. Эко но ми ка лық ре су рс тар – өмір дің түр лі са ла ла рын да бар әлеу ет, ол эко- но ми ка са ла сын да пай да лы бо луы мүм кін. Мұн дай құ рал дар мен күш тер дің жи ын ты ғын жал пы ре су рс тар мен ша тас тыр мау ке рек, олар дың кез келгені ша ру ашы лық ай на лым ға тар ту ға жа ра мауы мүм кін. Өн ді ріс фак тор ла ры – өн ді ріс тік про цес ті жү зе ге асы ру ға қа жет ті жағ- дай ре тін де әре кет ете тін өза ра бай ла ныс ты ком по не нт тер. Жал пы, «фак- тор» сө зі қоз ғау шы кү ш не ме се ма ңыз ды бөл шек, жағ дай де ген ді біл ді ре ді (2-сызба). Кәсіпкерлік қабілет – өндірісті ұйымдастыру және басқару дағдылары Ақпараттық ресурстар Жер (табиғи ресурстар) Еңбек (адами ресурстар) Капитал Пайдалы қазбалар, жердің өзі Адамдардың ақыл-ойы және физикалық күштері Жабдықтар, ғимараттар, көлік, ақша капиталдары ӨНДІРІС ФАКТОРЛАРЫ -сызба. ндіріс факторлары АРМАН -ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 30 Салыстыру Арнайы әде би ет терде атал ған тер мин дер өза ра жиі ал ма сып қол да ны ла ды. Де ген мен өн ді ріс фак тор ла ры ның эко но ми ка лық ре су рс та ры ның бел гі лі бір ай ыр ма шы лық та рын бай қау ға бо ла ды. Бі рақ бас тап қы да бас қа тер мин дер дің қа лай кө рі ніс та ба ты нан анық тап алай ық. Топтастырудың әртүр лі нұс қа сын тал дай оты рып, екі жағ дай да да ерек ше ма ңыз ды са нат тар дың ара сын да: та би ғи бай лық тар, адам дар жа са ған ма те ри- ал дық нысандар (ар найы жаб дық тар, өнер кә сіп тік құ ры лыс тар, кө лік жә не т.б.), адам ең бе гі, қар жы, ақ па рат деп ата ла ды де ген қо ры тын ды ға ке лу ге бо ла ды. Ал ен ді «эко но ми ка» жә не «өн ді ріс» ұғым да ры ның мә ні не на зар ау да- рай ық. Бі рін ші сінің мағынасы әл де қай да кең жә не екін ші сі оның құ ра мы на кі ре ді. Бас қа ша айт қан да, эко но ми ка өн ді ріс мә се ле ле рі мен ға на емес, бар- лық игі лік ті ті ке лей жа сау мә се ле ле рі мен де ай на лы са ды. Ол әрі өнім ді бө лу ге жә не та би ғат сый ын сау ат ты пай да ла ну ға бай ла ныс ты мін дет тер ді ше ше ді, ба ға дең гей ін ба қы лай ды жә не бас қа да көп те ген функ ция лар ды орын дай ды. Де мек, тек құн ды лық тар ды жа сау ға қа тыс ты ның бар лы ғы өн ді ріс фак тор- ла ры на жа та ды. Со ны мен қа тар эко но ми ка лық ре су рс тар өн ді ріс тік про цес тің шең бе рі нен шы ға ды. Мы са лы, тау ар лар ды дай ын дау не ме се қыз мет көр се ту ке зін де гі ең бек өн ді ріс фак то ры бо лып та бы ла ды. Ал кә сіп кер лік қыз мет ті (ең бек тің бір тү рі) эко но ми ка лық ре су рс тар ға жат қы зу ға бо ла ды. Эко но ми ка лық ре су рс тар мен өн ді ріс фак тор ла ры ара сын да ғы ай ыр ма- шы лық не де еке нін тү сі ну ге кө мек те се тін та ғы бір мы сал кел ті ре міз. Бұл жо лы қар жы са на ты на жү гі не міз. Өнім ді дай ын дау ға бө лі не тін ақ ша қа ра жа тын өн ді ріс фак тор ла ры деп атау ға бо ла ды. Тау ар лар ды са ту дан тү се тін кі ріс тер түріндегі қар жы ак тив те рі эко но ми ка лық ре су рс тар ре тін де ай қын да ла ды. 1. Өн ді ріс ре су рс та ры де ге ні міз не? 2. Эко но ми ка лық тео рия ның ре су рс та ры қан дай топ тар ға бө лі не ді? 3. Өн ді ріс фак тор ла ры де ге ні міз не? 4. Өн ді ріс фак тор ла ры қан дай топ тар ға бө лі не ді? 5. Қан дай топ тар екі жағ дай да да аса ма ңыз ға ие бо ла ды? «Раунд ро бин» әді сі қол да ны ла ды. Сы нып екі топ қа бө лі ніп, әр бір топ өз мін дет те рі мен пі кі рлерін, идея сын бір-бі рі не айт ып, тал қы лай ды. 1. Не лік тен өн ді ріс тің бас қа фак тор ла ры ның ара сын да кә сіп кер лік бі ре- гей ма ғы на ға ие? 2. Нелік тен өн ді ріс тің эко но ми ка лық ре су рс та ры өн ді ріс фак тор ла ры на қа ра ған да кең ма ғы на ға ие? 3. Не лік тен ақ па рат тық ре су рс тар ту ра лы то лық ақ па рат қа ие бо лу та- быс қа же ту ге ке піл дік бер мей ді? жүктеу/скачать 6.1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|