108
Бес есе жақсырақ
Мен 2-бөлімде талқылағандай, бес координатты
көп мақсатты білдектер
фрезерлеудегі жаңалық болып табылады. Олардың үш координатты серіктеріне қарағанда
бір операцияда барынша көп жұмыс істеу мүмкіндіктерінің арқасында олар цехтағы
бөлшектерді жасау тәсілдерін өзгертеді. Бес координатты білдектердің керемет
мүмкіндіктері болғанымен, инвестиция жасаудан бұрын қарастырылуы тиіс бір кішкентай
нақтылап алатын нәрсе (шын мәнінде, олар бірнешеу) бар. Сіздің сондай-ақ атауыздарға да
инвестиция жасау туралы ойланып көргеніңіз жөн.
Мұның себебі бес координатты білдектерге цехтың ішінде көп орын қажет (6-5-суретті
қараңыз). Стандартты үш координатты көп мақсатты
білдектерде кесетін құрал
дайындаманың беткі қабатына үнемі перпендикулярлы болатын жерде (дайындаманың
бүйір тұстарындағы жасауға болатын жұмысты шектей отырып) бес координатты білдек
дайындаманың төменгі жағынан басқасының бәріне жете алады. Алайда бұл сүмбінің
аяғының, білдектің шебер үстелінің, құрал ұстағыштың және қысқыш қондырғылардың
арасындағы саңылаумен әлеуетті мәселе тудырады, бұл үш координатты білдекте қажет
болатынға қарағанда дайындаманы шебер үстелден биігірек
көтеру арқылы жеңіл
жойылатын жағдай болып табылады.
6-5-
сурет: Бес координатты көп мақсатты
білдектерге
жеткілікті
саңылауды
қамтамасыз ету үшін атауыздар мен
қысқыш қондырғылар қажет
.
Құрал өндірушілер осы мәселеге ден қойды және енді биік, жұқа, бірақ берік арнайы
атауыздар мен аралық тақтайшалар оңай қолжетімді болады. Олардың көбі тек бір
бөлшекке есептелген және дайындаманың «қарлығаштың құйрығы» тәрізді
немесе соған
ұқсас пішіндегі бөлшекті өңдеп біткен соң фрезерленетін, қысқыш үшін қолданылатын
арнайы бағытауыштың көмегімен алдын ала өңделуін қажет етеді. Алайда кейбір атауыздар
бір мезетте бірнеше дайындаманы қармап ұстай алады. Кейбіреулері «өзінен
орталықтандыратын» болып табылады және бөлшектерді екі жағынан қысады (таза өңдеуді
орындау үшін маңызды ерекшелік). Кейбіреулері толығымен аспаптық болаттан жасалған,
ал осы орайда басқалары аспаптық алюминийден жасалған (бірақ
болаттан жасалған
сорғыштарымен).
Достарыңызбен бөлісу: