Жаңадан бастаушыларға арналған механикалық ӨҢдеу
жүктеу/скачать 6.75 Mb. Pdf көрінісі
|
|
Айнала түгел калибрлер Кез келген метрологиялық супермаркетті аралап шығыңыз, сонда сіз өлшеуіш құралдардың басқа да көптеген түрлерін көретін боласыз. Цилиндрлі өлшегіш сақиналар тығынды калибр үшін инь мен янь болып табылады, ол ‒ сыртқы диаметр бойынша «жарамды-жарамсыздыққа» тез тексеріп шығудың үздік тәсілі. Олардың жеткілікті деңгейдегі ЕСКЕРТУ 167 дәлдігін ескере отырып, сақиналы калибрлер ішкі диаметрлердің микрометрлерін, ішөлшегіштерін және ауа манометрлерін (осы тарауда сәл кейінрек талқыланатын өлшеуіш құралдар) анықтауға арналған бақылау өлшеуіш құралдары ретінде де пайдаланылуы мүмкін. Ішкі де, сыртқы да бұранда өлшеуіштер көптеген бұрандалы кескіштерді тексерудің ең қолайлы (және көбіне жалғыз) тәсілі болып табылады. Басқа қатты манометрлерден өзгешелігі ‒ бұранда өлшегіштер тозудың орнын толтыру үшін біршама ретке келтірілген болуы мүмкін. Калибрлік жақтау әсіресе жылдамдық басыңқылық болып табылатын өндірістік жағдайларда сыртқы диаметрлерді тексеру үшін пайдаланылатын «GO», «NO- GO» басқа түрі болып табылады. С-тәріздес болып келетін олардың екі жағында циферблаттың индикаторына бекітілген қозғалмайтын тіректік өзекшелері болады, бұл жарамдылық/жарамсыздықтың жай бағасын беруге қарағанда дәлірек көріністі ұсынады. Бұл қатты бергіштердің басым бөлігін құрайды, алайда бұрыш өлшегіштер, қалыңдық өлшегіштер, шарлы бергіштер, конустық тығыны бар бергіштер және, мүмкін, мен есіме түсір алмай отырған басқа да түрлері бар шығар. Олардың қайсысын пайдалансаңыз да, жалпы манометрлердің басты шектеулерін мойындау маңызды: себебі, шын мәнінде, олар ешнәрсені өлшемейді (біз баяғы «GO», «NO-GO»-ге қайта оралып отырмыз), олар бөлшектің сипаттамасы қаншалықты шектік диапазон аралығында екені немесе шектік аралығынан тыс екені туралы шектеулі көрсеткіштерді береді. Бұл үшін өлшеуді түрлі тәсілдермен жүргізу қажет . Микрометрлер мен олардың қаншалықты тамаша екенін айтудан бұрын білдекші оператордың ең қажетті құралы ‒ нониусы бар штангециркуль туралы айтайық. Кез келген механикалық цехтардың дәліздерін жүріп шығыңыз, сонда сіз оларды сол жерден көресіз, олар бөлшектерді ыждаһаттықпен тексеріп жатады, білдекшінің артқы қалтасынан шығып тұрады, білдекті қалыпқа келтіріп жатады немесе орындықта шыдамдылықпен өз кезегін күтіп жатады. 6 дюймдық күрделендірілген шәкіл секілді штангециркульдер де сыртқы диаемтрлерді, ішкі диаметрлерді, саңылаудың тереңдігін, жіктердің енін және тағы басқаларды өлшеу қабілетіне ие. Сонымен, «верньер» термині қайдан шықты? 1631 жылы француз математигі Пьер Верньер осы өнертабысты сипаттайтын, дәстүрлі шәкілге қарағанда заттарды өлшеудің дәл тәсілін беретін құжатты ‒ бірі тіркелген, екіншісі қозғалмалы қос шәкілді жариялаған. Өкінішке орай, штангециркульдер мен заманауи электронды штангециркульдердің пайда болғалы оның өнертабысы айралықтай ескіріп алды. Кешір, Пьер жүктеу/скачать 6.75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|