«Жалпы химия» пәні бойынша зертханалық ЖҰмыстарғА Әдістемелік нұСҚаулар



бет10/33
Дата27.11.2023
өлшемі497.86 Kb.
#484560
түріНұсқаулар
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   33
МУ ЗЖ 2023-2024

3 зертханалық жұмыс.
Тақырып «Көміртегі /IV/ оксидінің мольдік массасын анықтау»


Жұмыстың мақсаты: Кипп аппараты арқылы көміртегі /IV/ оксидінің мольдік массасын анықтау
Теориялық кіріспе. Газдың күйі оның температурасымен, қысымымен және көлемімен сипатталады. Егер газдың температурасы 00С тең, ал қысымы атмосфералық қысымға (101,325 кПа немесе 760 мм с.б.б.) тең болса, осы шарттағы газдың күйі –қалыпты деп аталады. Осы шарттағы газдың көлемін V0 , ал қысымды – Р0 деп белгілейміз. Бойль-Мариотт заңы бойынша: тұрақты температурада берілген газдың көлемі оның қысымына кері пропорционал болады:
немесе PV= const (11)
мұндағы Р- қысым, V- газдың көлемі.
Гей-Люссак заңы бойынша: тұрақты қысымда газдың көлемінің өзгеруі температураға тура пропорционал болады, яғни


немесе (12)
мұндағы Т –температура К (кельвин).
Газдың көлемі, қысымы және температура арасындағы тәуелділігін Бойль-Мариотт пен Гей-Люссактың біріккен газ заңы көрсетеді:


(13)
мұндағы P0V0T0- қалыпты жағдайдағы қысым, газдың көлемі және температура (P0=101,325 кПа, T0= 273 К): ал PV –берілген температурадағы (Т) газдың қысымы мен көлемі.
Әдетте бұл формула басқа жағдайдағы көлемі белгілі болса берілген жағдайдағы газдың көлемін есептеуге қолданады.
Массасы мен мөлшері берілген газдың көлемін есептеу үшін Менделеев-Клапейрон теңдеуін қолданады:

PV = n RT (14)
немесе

PV =  RT (15)


мұндағы n –газдың моль саны, m –масса (г), M –газдың молярлық массасы (г/моль), R-универсал газ тұрақтысы.


Жұмыстың орындалуы.
Көміртегі /IV/ оксидінің мольдік массасын анықтау үшін 2 –ші суреттегідей аспап қолданылады:

  1. Кипп аппараты

  2. NaHCO3 ерітіндісімен толтырылған Тищенко склянкасы

  3. Концентрлі H2SO4 –пен толтырылған Тищенко склянкасы

  4. Жалпақ түпті колба

Кипп аппаратында мәрмәрға 10%-к тұз қышқылының әсерінен алынған көміртегі /IV/ оксиді, 2 склянкада хлорсутектен босатылады және 3 склянкада кептіріледі.

Таза және құрғақ колбаны резиналы тығынмен жабыңыз. Колбаны тығынымен бірге квадранттық таразыда өлшеңіз. Ауасы бар колбаның массасын жазып алыңыз (m1).
Колбаны көміртегі /IV/ оксидімен толтырыңыз. Ол үшін 3 склянкадан колбаның түбіне дейін газ өткізетін түтікшені түсіріп, 3-4 минут бойы Кипп аппаратынан көміртегі /IV/ оксидін жіберіңіз. Содан кейін, кранды жаппай, түтікшені шығарып, колбаны тығынмен жабыңыз; тығын деңгейшесіне дейін кіру керек. Содан кейін Кипп аппаратының кранын жабыңыз.
Колбаны көміртегі /IV/ оксидімен бірге квадранттық таразыда өлшеңіз (m2).
Колбаны көміртегі /IV/ оксидімен толтыру тәжірибесін қайталаңыз. m3 cалмағы m2 салмағынан Δ=0,01 г көп болмай ерекшелену керек. Егер де салмақ айырмашылығы осы шамадан артық болса, колбаны үшінші рет толтырып, қайта өлшеңіз. Екі дәйекті өлшеу айырмасы Δ=0,01 г аралығында болғанша, қайталай беріңіз. Барометр бойынша атмосфералық қысым (Р) анықталады және температурасын (t0C ) жазып алынады.
Белгілеген деңгейге дейін колбаны сумен толтырып, көлемін өлшеңіз. Ол үшін колбадағы суды цилиндрге құйып алып, өлшеңіз. Судың көлемі көміртегі /IV/ оксидінің көлеміне тең.

2 кесте


Колба мен тығынның массасы (m1), г

Колба мен СО2 массасы (m2), г

Колба мен СО2 массасы (m3), г

Колбаның көлемі, мл

Сыныптағы температура, 0С

Темпе-ратура, К



Сыныптағы атм қысым,
с.б.б.






















Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   33




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет