Жалпылама түсiнiктеме

РтАж(п)=

Өндiрiс жұмысшыларының штаттық саны:

Рш= (3.18)
Мұнда: Фж.ж – "штаттық" бiр жұмысының жылдық уақыт қоры, сағ.
Фп.р=Фр.м­­­­-toтп-tуп; (3.19)

Мұнда: toтп - ұзартылған демалыс, сағ;

tуп – орынды себептермен жұмысшы сағатының жоғалуы (ауру, мемлекеттiк мiндет жєне т.б.)

toтп – туынды арқылы анықталады;

toтп = Дотп*Тсм (3.20)

Мұнда: Дотп=18 күн 1 жылдық демалыс күнi 2.13 таблицадан алынады;

tотп=18*7=126 сағ

tуп=0,04(Фрм-tотп) (3.21)

tуп=0,04*(2121-126)=79,8 сағ

(3.19) формулаға қойып:

Фп.р=2121-126-79,8=1915,2 сағ

Алынған мєндердi (3.18) формулаға қойып қажеттi өндiрiстiк жєне көмекшi жұмысшылар санын анықтаймыз:

Ршкб= адам

Рш1= адам

Рш2= адам

Рш1АЖ(п)= адам

РшАЖ(п)= адам

Ршком= адам

Алынған өндiрiс жұмысшыларының технологиялық қажеттi Рт мєндерi жєне Рш штаттық сандарын N6 кестегше енгiзмiз:

6 кесте

2.6. Техникалық єсер етудiң тєулiктiк бағдарламасын анықтау

Техникалық єсер етудiң тєулiктiк бағдарламасы мына формула анықталады:

Др.з=303 күн

Nк.б=дана

N1с= дана

N2c= дана

Тєулiктiк көп еңбектi қажет ету формуласы мына формуламен табылады:

t'КБ=адам-сағ

t'1= адам-сағ

t'2= адам-сағ

(4.4), (4.5) жєне (4.5) формулаларға қойып, табамыз:

t'КБ=33*0,34=11,22 адам-сағ

t'1= 2*4,55=9,1 адам-сағ

t'2= 1*19,18=19,18 адам-сағ

7. 
   ТБ посттарының санын анықтау
   

Бұл аймақтардың жұмыс режимi бiр жыл бойғы жұмыс кунiнiң санымен ұзақтығы сменаның басталуы мен аяқталуы өндiрiстiк бағдарламаның үлестiру мен орындалуына байланысты.

Аймақтың жұмыс режимi автокөлiктiң жұмысқа шыққан жєне қайта оралған сүлбесiмен сєйкес келу керек. Смена аралық уақыт дегенiмiз- бұл бiрiншi автокөлiктiң шығуының арасындағы уақыт.

Автокөлiктер бiр қалыпты шыққанда смена аралық (2сурет ) уақыт.

Тм.с.=24-(Тн+То+Твып)

мұнда Тн-7сағ-автокөлiктiң жұмыс iстеген уақыты

То-1сағ-жүргiзушiнiң түскi тамаққа шығудағы үзiлiсi

Твып-2сағ-автокөлiктердi жұмысқа шығару.

Орнына қойып табамыз.

Тм.с=24-(7+1+2)=18сағ

ТБ-2 АКМ-да бiр сменада орындаймыз.

Диогнастикалау учаскесiнiң жұмыс режимi ТБ мен АЖ жұмыс режимiмен сєйкес келедi. Д-1 учаскесi єдетте ТБ-1 аймағы мен бiрге iстейдi, яғни смена-аралық уақыт Д-2 элементтiң диогнастика учаскесi 1-сменада iстейдi.

ТБ аймағының тєулiктiк режимi 2 жұмыс сменасынан тұрады, бiрiншiсiнде (єдетте күндiзгi( сменада барлық өндiрiстiк қосалқы учаскелер мен АЖ автокөлiктердiң бос жұмыстары орындалады, диагнастикалау немесе жүргiзушiнiң өтiнiшi бойынша

2-сурет. Мекемеге қайту мен шығудың тєулiктiк сүлбесi.

Твоз- линияға автокөлiктердiң оралуы.

Тн- линия нарядындағы автокөлiктердiң жұмысы.

То- жүргiзушiнiң түскi тамаққа шығу үзiлiсi.

Тмс- смена-аралық уақыт.

Қызмет көрсету посттарының санын есептеу бастапқы мөлшерде өндiрiстiң ырғағы жєне посттың тактi болып саналады.

Өндiрiс ырғағы -бұл орташа есеппен 1-автокөлiктi шығаруға кеткен уақыт

Ri=; (4.11)

Мұнда Тсм-7сағ-сменаның ұзақтығы.

С =1 -сменаның саны

Nic-ТБ тєулiктiк бағдарламасының көрiнiсi мен диагностикасы.

Орындарына қойып табамыз

R1=(60*7*1)/2=210 мин

R2=(60*7*1)/1=420 мин

Посттық тактi Ti -посттың орта есеппен алғандағы жұмысы

ri= (4.12)

r1=

r2=

Хтб= пост (4.13)

ТБ-2 постарының саны жұмыс уақыт қолдану коэфицентi бойынша анықталады 0.15-0.90

Х2=пост

шамаларды анықтау

Сызық тактiсi:

Мұнда Рл-қызмет көрсету саласындағы технологиялық жұмысшылардың жалпы саны.

Рл=Хл*Рср (4.16)

Мұнда Xл - сызықтағы постар саны

Рср=1-3 адам қызмет көрсету саласындағы жұмысшылардың орташа саны.

Автокөлiктiң посттан постқа ауысқанда конвейрдi қолданғандағы уақыты

tn=мин (4.17)

(4.15) формулаға қойып табамыз:

Тл1=мин

Тл2=мин

m= (4.18)

m1=119,84/93=1,28=1 сызық

m2=116,23,385,6=0,35=1 сызық

Қорытынды :Берiлген дипломдық жобаның бөлiмiнде БелАЗ жєне КамАЗ автокөлiктерiнiң ағынды жөндеу жєне техникалық баптау бойынша есептерi жүргiзiлген. АЖ жєне КБ-ның периодтығы, ал саны мен АЖ жєне КБ жұмыс-сыйымдылығының мєндерi жєне жергiлiктi жағдайдағы пайдалану мєндерi келтiрiлген.

3. ТехналогиЯлыҚ жоба жЄне Өндiрiстi

басҚару мен Ұйымдастыру

1. 
   Өндiрiстi ұйымдастыру
   

БелАЗ жєне КамАЗ автокөлiктерiнiң жөндеудегi ұйымдастыруды рационалды қамтамасыздандыр АКЦ-нiң басты мєселелерiнiң бiрi болып табылады. Күнара барлық автокөлiктердiң 25% -тi карьерден төгетiн жерге тау массаларын таси алмайды,өйткенi автокөлiктер жөндеудi күтiп тұрады.Бұл кездегi ағынды жөндеудiң еңбек сыйымдылығы техникалық баптаудың еңбек сыйымдылығынан бiрнеше есе өседi. Осы дєйектiлiктен жөндеу жұмыстарын механизациялау,ал соның iшiнде шашып-жинау жұмыстары жєне ағынды жөндеудiң өнiмдiлiгiн артыру өте керек, ал бұған жұмыс шарттары қиындау келiп тұр.

Жөндеудi ұйымдастырудың негiзгi мiндеттерi болып ағынды жөндеудегi автокөлiктердiң тұру уақытысын төмендету,жөндеуiш жұмыстары жєне оларды күту жағдайлары болып табылады.Яғни

бұл жєйттерге де сызықтық уақыттан көптеген жоғалтулар келедi.

Жөндеу кезiндегi автокөлiктердiң тұру ұзақтығы жалпы жағдайда келесi уақыттардан: автокөлiктiң жөндеу басына үзiлiссiз жағдайда келуi ; автокөлiктi тексеру жєне жөндеуге тапсырысты қабылдау; жұмыс постына автокөлiктi орнату; торап пен ұстамаларды демонтаждау; шешiлген агрегатты жөндеуге жеткiзу; жөнделген агрегатты автокөлiкке жеткiзу; автокөлiкке жөнделген агрегатты немесе торапты орнату; жөндеудiң сапасын бақылау.

Бұл кезде көңiлдiң көбi автокөлiк тұрған кезде оның агрегаты мен торабының жөндеуiне кетедi.

Автокөлiктiң тораптары жєне негiзгi агрегаттарын демонтаждау мен монтаждау жұмыстарының еңбек сыйымдылығы өндiрiстiк цехтардағы жөндеугi еңбек сыйымдылығынан бiрнеше төмен.

Агрегаттық єдiс автокөлiктердiң тұруларын азайтып жєне жұмыс уақытын уақыттар бойынша ұту ғана арқылы емес, сонымен бiрге жөндеу мөлшерiн жоғарылату арқылы жүргiзiледi.

1. 
   Өндiрiстi басқару
   

Автокөлiктердiң күрделi жұмысы жєне ұйымдастыру,ал сонымен автокөлiктердiң өз уақытысында жөндеу өндiрiстi басқару формасының қабылдауына тєуелдi болады.

Инженерлi-техникалық қызметтiң ұйымдастыру өндiрiстiк құрылымы өндiрiстiк бөлiмшелердiң жиынтығын, олардың санын, өлшемiн, функционалды қолдануын,өзара заттасуын, єдiсiн жєне өзаралық формаларын көрсетедi.АКЦ-нiң өндiрiстiк ұйымдастыруын өңдеу АКЦ-дегi өзiнiң өндiрiстiк қызметiне сєйкес басқаруды, сонымен бiрге басқару мен өндiрiстiк процестердi қамтамасыздандыруды қарастырады.

АКЦ-нiң басқару құрылымы өндiрiстiк бөлiмшелерге жетекшiлiк ететiн өзара бағынышты мүшелер мен құрамдарды көрсетедi. Бастапқы талап: бұл АКЦ-нiң өндiрiстiк ұйымдастыру құрылымын өндегенде жүйенiң мiндеттерi мен мақсатын жасау, автокөлiктердiң жұмыс қабiлеттiлiгiн сақтау болып табылады.

Инженерлiк-техникалық қызметтiң мақсаты тау массаларын тасымалдауды iске асыру кезiндегi автокөлiктердiң техникалық дайындығын қамтамасыздандыру болып табылады.

АКЦ-нiң басқару кұрылымы 3.1 суретте көрсетiлген.

Кен басқармасының транспорт бойынша директор орынбасары

АКЦ бастығы

АКЦ-нiң бас инженерi

Қозғалыс қауiпсiздiгi инженерi

Сурет 3.1. АКЦ-нi басқару құрылымы

3.3. Техникалык жоба
БелАЗ жєне КамАЗ автокөлiктерiнiң жөндеу жұмыстарын жүргiзгенде,ең көп жұмыс сыйымдылықтарын алатын iстердiң монтаж-демонтаж жєне реттеп бекiту жұмыстары болып табылады.Техникалық баптау арнайы алаңы бөлiнген өндiрiстiк ғимаратта,ал ағынды жөндеудiң постық жұмыстары да өзiне арналған алаңда жүргiзiледi.Ал механизмдер мен агрегаттардың жөндеу жұмыстары тiкелей өндiрiстiк цехтарда жүргiзiледi.

БелАЗ автокөлiгiнiң артқы көпiр редукторларын шешiп орнату ағынды жөндеу аймағындағы алаңның эстакадасында жүргiзiледi,ал жөндеу жұмыстары агрегаттық цехтарда жүргiзiледi.

Бұл кездегi ең көп еңбек сыйымдылығын автокөлiктегi артқы көпiрдiң редукторын шешiп орнатуға кетедi.Бұл бiрiншi кезекте артқы көпiр редукторының массасы 500кг жоғары.Осындай қиындықтардан ,яғни редукторды ауыстыру кезiнде жөндеушi жұмысшылар өндiрiстiк жарақаттар алады.

Осы мақсаттар үшiн артқы көпiр редукторын орнату жєне шешуге арналған арба еңбек сыйымдылығын төмендетiп, еңбек жағдайын жақсартып, физикалық күштеудiң үлкеншамасынсыз-ақ редукторды ауыстыру жүргiзiледi.

БелАЗ автокөлiктерiнiң редукторын шешiп орнатудың технологиялық процесiн қарастырайық.

Артқы көпiр редукторын шешiп орнату процесiн келесiдей iздiлiкпен жүргiзiледi:

1. Ағынды жөндеу аймағындағы эстакадаға артқы көпiр редукторының ақауы бар автокөлiк қойылады.

2. Автокөлiктiң алдыңғы жєне артқы дөңгелектерiне тiркемелер қояды,ал өз кезегiнде автокөлiктiң эстакадан сырғуынан сақтайды.

3. Автокөлiктiңартқы бөлiгiнен арбаны дөңгелетiп,артқы көпiрдiң редукторының астына орнатады.

4. Арбаның қалдық гидравликалық домкраты арқылы редукторға тигенге дейiн,яғни жоғарғы деңгейге дейiн рычагты көтеру керек.

5. Артқы көпiрдi кардан бiлiгiнен ажыратамыз.

6. Редуктордың бекiту болтын бұрап жєне технологиялық объктiнi бұрау арқылы қораптан редукторды бөлемiз.

7. Домкраттың көмегi арқылы шешiлген редукторы бар арбаның рычагын төменгi деңгейге дейiн түсiремiз.

8. Редукторы бар арбаны автокөлiктiң астынан айдап шығарып жєне керектi учаскеге оны жеткiзу үшiн тасымалдауды жүргiзу керек.

9. Шашып жинау жєне жөндеу жұмыстары агрегаттар цехында жүргiзiледi.

Жөнделген редуктор арбаның көмегiмен цехтан автокөлiкке жеткiзiледi жєне оны орнату шешукенге керi iздiлiкпен жүргiзiледi.

Берiлген дипломдық жобаның бөлiмiнде АКЦ-нiң өндiрiстiк басқаруы жєне ұйымдастыруы бойынша сұрақтарды қарастырған. Ағынды жөндеу аймағындағы өндiрiстi ұйымдастырудың рационалды єдiстерi келтiрiлген. ал сонымен қатар БелАЗ автокөлiктерiнiң артқы көпiр редукторын шешiп-орнатудың технологиялық процесi толық келтiрiлген.

АКЦ-нiң өндiрiстiк орындарының құрылысы басқа мекемелердiң соғылу түрлерiне қарағанда өзiнiң өлшемдерi мен толықтырулары арқылы айырмашылығымен ажыратылады. Бұл мєселе автокөлiк цехындағы үлкен жүк көтергiштiгi бар автокөлiктердiң пайдалануда болумен байланысты. Жоғарғы жүк көтергiштiгi бар автокөлiктердiң енi 6,1м-ге ұзындығы 11,25м, биiктiгi 5,13м, ал жүк платформасын көтергенде биiктiгi 110,9м жетiп жығылады. Ал бүл автокөлiктердiң салмағы, БЕЛАЗ 7519-дың жүк көтерiлгiштiгi 110м-ны құрайды. Автокөлiк цехтары кең байыту орындары мен карьерлер арасында орналасқан.

АКЦ-нiң территориясында ғимараттардың орналасуы көп жағдайда ауа-рай жағдайларымен жєне АКЦ-нiң жалпы технологиялық процесiне тєуелдi. Автокөлiктердiң ғимараттармен арнайы орындарға жету арасындағы қоз-ғалыстарға, АКЦ-нiң жалпы технологиялық процесiнiң кескiнiмен айқындалатын технологиялық маршрут анықталады.

Автокөлiктердi ашық тұрақтарда сақтау кезiнде мекеменiң территориясы 1.6м биiктiгi бар шектеумен қоршалу керек. Қоршауда жұмысшы жєне артық бас дарбазаларды қарастыру керек.

Өзi бөлек тұрған єр ғимараттар арасындағы максималды арақашықтықтар 16м-ден кем болмауы керек.

Өндiрiстiк ғимараттардың көлемдiк жоспарлау мiндеттерi єр жөндеу мекенiндегi технологиялық жұмыстарды қамтамасыз-дандырады, ал сондай-ақ ғимарат көлемi мен алаңдарды рационалды пайдаланудағы өндiрiстiк мекендер арасындағы талап ететiн технлогиялық байланыстарды қамтамасыздандыру керек.

Горизонтальды алып жүрушi элементтердiң өлшемдерi вертикальды тiрек элементтерiмен, яғни тор колонналарымен анықталады. "Орталық" кен- байыту орнындағы автокөлiк цехында өлшемдерi (2*24*12*48м) болатын тор колонналармен жабдықталған. Өндiрiстiк мекендердiң биiктiгi өндiрiстiк жабдықтардың биiктiгiмен көптеген жєйттерде есепке алынып қарастырылған.

Бiр қабаттағы АКЦ-i ғимаратына 7,2м ден 12м аралығында биiктiкте қабылданған. Ал ең үлкен биiктiктер АЖ жєне ТБ аймағындағы мекемелерге қабылданған. Колонналар 500*500 немесе 500*600 мм өлшемдегi түрiнде қабылданған. Өндiрiстiк мекемелердiң есептерi 3,0м-ден жоғары, 3м биiктiкпен, ал енi 2м-ден 10м шамасында. болады.

Өндiрiстiк ғимараттардағы дарбаза бiр немесе екi жаққа айырылатын түрлерiмен жєне єр дарбазаның биiктiгi 8м болады. Автокөлiктердiң тораптары жєнегабариттерi немесе ауыр агрегаттарды орнатып-шешу үшiн АЖ мен ТБ аймағында көтерме крандар бар. Өндiрiстiк ғимараттардың терезелерiнiң биiктiгi 2,4 м пен 3,6 м, ал енi 2,0м мен 4,0м аралығында болады. Ал бұл өз кезегiнде мекеменiң табиғи жарықпен қамтамасыздандыруын жақсартады.

АКЦ-нiң өндiрiстiк мекемесiндегi едендердiң єртүрлi жабыны бар, ол негiзiнен автокөлiктiң қажеттi қозғалысы мен технологиялық ерекшелiктерiне тєуелдi.

Негiзiнен АКЦ-нiң барлық мекемесiнiң көбiсiн бетонды жабынмен қамтамасыздандырылған.

5. КонструкторлыҚ бӨлiм

1. 
   "БелА3-7523" автокөлiктерiнiң артқы көпiр редукторын
   

Қолданылуы

БелА3 маркiлi автокөлiктерiнiң артқы көпiр редукторын шешiп орнатуға арналған арба негiзiнен артқы көпiр редукторын шешiп-орнату жұмыстарын қамтамасыздан-дыру жєне механизациялауға арналған. Арба өндiрiстiк жөндеу жұмыстарындағы абсолюттi қауiпсiздiкке кепiл-дiк бере отырып, осы жұмыстарды iстеитiн жұмысшы-лардың санын қысқартуға мүмкiншiлiк бередi.

2. 
   Артқы көпiр редукторын шешiп-орнатуға арналған
   

1. 
   Қолменен қозғалтып, төрт дөңгелектi арбамен келесi түрде танысуға болады. Арбада тiрек орнатылған. Тiрекке жылжымалы карета бекiтiлген, каретаны көтерiп-түсiру гидравикалық плунжерлi демкартпен iске асыры-лады, оның штокпен жүрiсi 300 мм.
   

2. 
   Редукторды шешу үшiн- арбаны автокөлiктiң астына єкелiп, редукторға келтiрiп, домкратпен рычагты жоғарғы деңгейге жеткiзедi. Редуктордың бекiтту болт-тарын бұрайды. Технологиялық болттарды бұрай отырып редукторды қораптан шығарады, ал одан кейiн арбаның рычагын төменгi деңгейге дейiн түсiредi. Редукторы бар арбаны оны жөндеу үшiн алып келтiредi. Редукторды орнату осыған керi тєртiпте орындалады.
   

5.3 Қауiпсiздiк iс-шаралары

1. Жұмысты бастардың алдында техниканың сыртқы қарап тексеруiн жүргiзу керек. Конструкцияның пiсiрмелi, қатыр-малы жерлерiнiң бүтiндiгiн тексеру керек.

2. Арбаның жұмыс iстеуiн “ бос жүрiсте “ тексеру керек.

3. Ақауы бар арбаны пайдалануға тыйым салынады.

4. Арбамен қызмет көрсетуде iлiмi тексеруден өтпеген жұмысшыларды жұмыс iстеуге жiберуге болмайды.

-Жетек түрi-қалдық, гидравикалық

-Жүк көтергiштiгi -0.7тн

-Рычагтың орын ауыстыруы- вертикалды

-Орын ауыстыру єдiсi-қалдық.
5.5. Рычагтың есебi

1. 
   Рычагты тiрек ретiнде l=90см арақашықтықтағы орташа
   

В нүктесiндегi максималды майысатын моментiн анықтау.

Ммах=P*l A=P[1011]

Мұнда l=90см

P=700кг

(анықтамадан БелАЗ –7523-тiң артқы көпiрiнiң редук-торы m=530кг)

P=Pред*K=530*1,3=689м

Берiктiн коэффициентi R=1,3

Mmax=700*90=63000 кгс/см.

Сурет 2.

2. 
   Рычаг қимасын анықтау
   

Wx=(b2*(h-h1))/b ; [10T1]

Рычагты 10мм қимасы бар беттiк темiр ретiнде қабылдаймыз .Олар екеу болғандықтан формула келесi түрге келедi. Мєндердi қоя отырып:

Wx=(202*(40-38))/6=800/6=133см2

Сурет 3.
Майысуға рұқсат етiлетiн мєнi

Мына формуламен анықтаймыз:

Сондықтан таңдалған қимамыз талап ететiн шартты толық қанағаттандырып отыр.

5.6. Тректiң есебi

Тiрек өзi негiзiнен N12 швеллерден тұратын раманы құрайды, яғни карета рычагпен бiрге жылжиды, сондықтан майысуға швеллер таяқтарын жүргiземiз.

Швеллер N12 кестесiнен

Көлденең қимасының ауданы F=133см2

Қарсыласу моментi Wx=50*6cм3 [10T1]

Сурет 5.

Сурет 6.
Майысу моментi швелердiң бiр таяғына єсер етiп,оның 30 см ұзындығының орташа дєлдiгiне келедi.

Таяқтың қарсыласу моментi:

Wx=

Мұнда В=5.2см

H=14см

h=11.5см

Wx=

Бiлiктi қимаға тексеру.

Сурет 8.
Бiлiк талап ету шартына жауап беру керек.

Мұнда S-жылжымалы күш

i-қима жазықтығының саны