Жаралар Жара (vulnus) — терінің немесе кілегей қабаттарының және терең жатқан құрылымдарының механикалық бұзылыстары

Жарақатты емдеу

• Жарақатты емдеудің мақсаты - зақымданған мүшелер мен тіндердің қызметін және бастапқы формасын қысқа уақытта қалпына келтіру.

Жарақаттану кезіндегі алғашқы көмек

• Қан кетуді тоқтату
• Асептикалық таңғыштарды салу
• Анальгетиктерді енгізу
• Жарақат аймақтарын иммобилизациялау

Жарақаттардын хирургиялық өңдеу

• Біріншілік хирургиялық өңдеу (БХӨ) – жарақатта біріншілік хирургиялық әрекет.
• Мақсаты:
• жарақат инфекцияны алдын алу
• анатомиялық құрылымдардың зақымдану деңгейін анықтау үшін жарақат каналын толық тексеру
• біріншілік некроздың ошақтарын алып тастау
• жарақат қуыстарын адекватты дренаждау

Жарақатты біріншілік хирургиялық өңдеу

• Операциялық әрекеттер:
• Жарақатты кесу;
• Жарақат каналын қарау;
• Жарақат жиектерін, қабырғаларын, түбін кесу;
• Гемостаз жасау;
• Зақымданған мүшелер және құрылымдардың тұтастығың қалпына келтіру;
• Жарақатқа дренажды қалдырып (көрсеткіш бойынша) немесе қалдырмай тігістерді салу.

Жарақаттарды хирургиялық өңдеуді орындау мерзімдері

• Ерте БХӨ (24 сағ ішінде)
• Кейінге қалдырылған БХӨ (24-48 сағ аралығы)
• Кеш БХӨ (48 сағаттан кейін)
• Екіншілік хирургиялық өңдеу - жарақатта инфекциялық (ірінді) асқынулар дамуы кезінде жасалады.

Тігістердің түрлері

• Біріншілік тігіс жарақатқа грануляция дамуы басталғанша салынады, бұл кезде жарақат біріншілік тартылумен жазылады.
• Екіншілік тігістер грануляция бары жарақатқа салынады, екіншілік тартылумен жазылады.