2012 жылдың 9 айына мемлекеттік бюджетке түсімдер 93,1 млрд. теңгені немесе 2011 жылға 108,2 % құрады.
Өскемен қаласы бюджетінің жеке кірістер бойынша болжамы 112,6 % орындалды, түскені 8,9 млрд. теңге, бұл жоспарланғаннан 998,6 млн. теңге көп, түсімдер өсімінің екпіні 107,4 % құрады.
Әлеуметтік салада жұмыссыздар саны 761 адамды құрады, 2011 жылдың ұқсас аралығына 45,6 % құрады. Тұрғындардың экономикалық белсенділер санында тіркелген жұмыссыздар саны 0,4 % құрады (2011 жылдың 1 қазаны – 1,0 %). 2012 жылдың 9 айына 5057 жаңа жұмыс орындары құрылды (2011 жылдың ұқсас аралығына 118,8 %).
2020-жұмыспен қамту бағдарламасы бойынша.
1 бағыт бойынша әлеуметтік жұмыс орындарға 918 адам, жастар тәжірибесіне – 543 адам, кәсіптік даярлыққа 1029 адам, оқуларын 513 адам аяқтады, 243 адам жұмысқа орналастырылды.
2 бағыт бойынша 14 несиелік серіктестік құрылды, қаржыландыру 128 млн. теңгені құрады.
3 бағыт бойынша 55 пәтерлі аз отбасылық шағын жатахананың құрылысы аяқталуда, пайдалануға енгізу 2012 жылдың қазанында жоспарланды және 150 бір пәтерлі тұрғын үйлер, олардың 100 ағымдағы жлдың қазанның аяғында аяқтау жоспарлануда.
Білім беру жүйесінде мектепке дейінгі ұйымдарда балалрды қамту 95,8 % ұқсас аралыққа 18,8 % құрады. Білім беру ұйымының жөндеу жұмысына 470,1 млн. теңге, материалдық-техникалық базаны нығайтуға – 174,3 млн. теңге.
4. Өскемен қаласының әлеуметтік-экономикалық даму
басымдылықтары
4.1. Индустриалды саясаттың басымдылықтары
Болашаққа қаланың экономикалық дамуының негізгі басымдылықтары бар шикізат ресурстарын кешенді өңдеуді қамтамасыз етумен толық пайдалану, дайындықтың жоғарғы деңгейімен жоғарғы тенологиялық және өнімнің бәсеке түрлерін шығаруға бағытталған негізгі салалардың мамандануын жаңғырту болып саналады.
Бұның барлығы қаланың рөлін түрлі түсті металды терең өңдеу орталығы автомобиль салу, металлургия саласында технологияны тәжірибелі өңдеу мен әзірлеу, дамыған өңдеуші өнеркәсіп, экономиканың инновационалды салалары ретінде күшейтеді.
Өнеркәсіп. Өскемен қаласы болашақта облыстың диверсификатталған экономикасымен өнеркәсіптік орталығы болып қалады, онда ірі, орта және шағын кәсіпорындар ұсынылады.
Металлургиялық саланы дамыту.
Облыста көптеген кен орындарының бары түсті металлургияның өңдеуші өнеркәсібін дамуын анықтады, оның үлесіне қаланың өнеркәсіптік әлеуетінің 70 % кіреді. Шығарылатын өнімнің номенклатурасында негізгі үлесті мырыш, цинк, алтын, күміс, титан, магний алады.
Саланың жүйе құрайтын кәсіпорындары жаңа техникамен, технологиямен, жоғарғы білікті кадрлармен жабдықталған бұл шығарылатын өнімге жүз пайыздық экспорттық шаманы береді. Бұл кәсіпорындардың басты міндеті жаңа инновационалдық және бәсекелестік өндірісті жоғарғы құнды ұлғайту мақсатында құрылады.
Металл өңдеу мен машина салу әлеуетін бекіту. Аталған салада «Азия-Авто» АҚ, Өскемен «Арматурный завод» АҚ, «Вастокмашзавод» АҚ, Өскемен «Конденсаторный завод» АҚ , «Гидросталь» ЖШС, «КЭМОНТ» АҚ ірі кәсіпорындар жұмыс жасайды, олардың бәсекелестік өнім мен жаңа мүмкіндіктер құру әлеуеті бар.
Бүгінде Қазақстанның Мемлекеттік индустиалды-инновационалдық даму бағдарламасы аясында бақылау желілерін, әрекеттегі өндірістік қуаттылықты жаңғырту, шығарылатын өнімнің ассортиментін ұлғайту, болат вагондар өндірісін құю астында шойын-болат цехты жаңғырту, сонымен қатар жылына 120 мың автомобильдер автокомпоненті өндірісі бойынша техносаябақ және толық циклді авто зауыттың құрылысы бойынша басымды инвестициялық жобаларды іске асыру толық ағыммен іске асуда.
Индустрияландыру картасы аясында Қалалық үйлесімдік кеңесте мақұлданған 6 жобаларды кіргізу бойынша жұмыстар жалғастырылуда: 1. «ЖелезоБетонныйКомбинат» ЖШС – инвестициялық жоба «Ұсақтау-сортау кешенде ПГС өңдеу, құмайт қиыршық тасты табу»; 2. «Эльдар» ШҚ- инвестициялық жоба «Мал сою цехы мен малжемдейтін базаның құрылысы»; 3. «Казахстан Солор Силикон» ЖШС - инвестициялық жоба «Фотоэлектрикалық пластиндер өндірісі бойынша зауыттың құрылысы»; 4. «Восток Котлы» ЖШС - инвестиционный жоба - «Орлаған құбырлар өндірісі бойынша зауыт»; 5. «УК Конденсаторный завод» АҚ - инвестициялық жоба «Энергия жабдықтау өндірісін жаңғырту мен ұлғайту»; 6. «Айтас МП» ЖШС - «Шұжық цехының құрылысы»
Химия өнеркәсібін дамыту. Тау кен өнеркәсіп саласының кәсіпорындары жарылғыш заттарға және жарғыш құралдарға, метталлургиялық шекте күкірт қышқылы түрінде өнімнің маңызды көлеміне қатысты, ерітінді қышқылды алу үшін шикізат ресурстарының бары, сонымен ядролық зерттеулерінде жаңа химиялық өнімді алу үшін ғылыми-техникалық базаның бары химиялық өнеркәсіпті дамыту үшін қолайлы шарттар бар.
Азық-түлік өнеркәсібі. Салада бүгінгі күнде «Эмиль» ЖШС, «Ұлан ет консервілеу зауыты» ЖШС, «Аксай-нан Өскемен»НБК ЖШС , «Әділ» АҚ, «Тамила плюс» ЖШС, «Май» АҚ, «Өскемен май зауыты» АҚ ірі және орта кәсіпорындар қызмет атқарады .
Аталған саланың негізгі бағыты өңдеу кәсіпорынын жаңарту мен жаңғырту, заманауи технологиялармен жабдықтау, өндірістік үрдісті толық автоматтандыру болып саналады. Қуаттылықты біртіндеп ұлғайту, технологиялық үрдісті қиындату мен өнімнің сапасын арттыру қаладағы күнбағыс майының, суб өнімдерді, ет консервісін, нан бөлке және макарон өнімдерін сүт өнімдер өндірісі мен сүтті өңдеуде қайта өңдеу өнімінің бәсекелестігін арттыруға мүмкіндік береді.
Энергетика. «АЕС Согралық ЖЭО» ЖШС «№ 1 турбинді, генератор және қосалқы жабдықты ауыстырумен турбоагрегатты жаңғырту мен қайта қалпына келтіру» жобаны іске асыру өнімнің өнімділігін ұлғайту мен энергетикалық саланы дамытуды арттыруға мүмкіндік береді.
Инновационалдық және ғылыми-зерттеу саласы. Қаладағы нақты сектордың жоғары технологиялық ірі және орта кәсіпорындардың бары басымды бағыт болып саналатын, сәйкес ғылыми инфрақұрылымды дамытуға мүмкіндік береді. Бүгін салалы және өңірлік саябақтар, ғылыми-зерттеулік және жобалық- конструкторлық ұйымдар, металлургия орталығы, индустриалды және арнайы экономикалық аймақтар жұмыс жасауда.
Бар инфрақұрылымның негізгі міндеті біздің қажетілігімізге, тәжірибелі өнеркәсіптік және оларды ары қарайғы енгізумен және өндірісте игерумен, сонымен қатар оларды Қазақстанның басқа өңірлеріне тарату болып саналады.
Шет елдік делегацияның келуі аясында өңірлік және салалық Техносаябақты позициялау тұрақты негізде таяу және алыс шет елдің өңірлері арасындағы ғылыми-техникалық және инновационалдық ынтымақтастықты ұлғайту мақсатында тұрақты негізде жүзеге асырылады, бұл ары қарай жаңа өнідірісті құруға және басымды инновационалдық жобалар үшін инвестицияны татуға мүмкіндік береді.
«Металлургия орталығы» құрамында тәжірибелі-экспериментальды учаскелер кешенін пайдалануға енгізу ғылыми-техникалық және тәжірибелі-өнеркәсіптік зертеулер мен сынақтарды орындауға мүмкіндік береді. Металлургия орталығы минералды шикізатпен толтыруға жаңа технологиялық регламенттерді әірлеу үшін ірі монтажды сынақтарды, пирометаллургиялық үрдістерді, үгілмелі материалдарды және бұйымдарды, үнтақ металлургияны жинақтауды өткізуге мүмкіндік береді.
АӨК дамыту мен әлеуетті қайта қалпына келтіру. Қаланың агроөнеркәсіптік кешені экономика саласының негізгі профиліне жатпайтындығын ескере отырып, ары қарайғы даму азық-түлік және индустриалды диверсификацияның өңдеуші өнеркәсіп есебінен дамуы қамтамсыз етіледі, экспортқа бағытталған өнімді ұлғайту, қияр жәнеқызанақ өсіру бойынша жылыжай кешенін дамыту, «Шығыс-Сүт» ЖШС негізінде сүт және етті кешенді құру, жеміс сақтау желісін ұлғайту, аса қауіпті ауылшаруашылық малдардың ауруларымен эпизоодияға қарсы шараларды жүзеге асыру.
Көліктік-логистикалық жүйені дамыту. Өскемен қаласының аумағында жолаушылар мен жүкті тасымалдау, сонымен қатар ауыр жүктер автомобильді, темір жол және электрикалық қаражаттармен іске асырылады.
Қаланың темір жол көлігі «Қазақстан Темір жолы» ӨМК Алматы темір жолы Защита станциясы мен 150 орынды темір жол вокзал ғимараты бар.
КЛЖ мықты жақтары:
-
Оңтүстік Сібір мен Алтайды Жетісу және Орта Азиямен байланыстыратын орнықты геополитикалық аумақ. Қолайлы және салыстырмалы қысқа көліктік артерия, қалыптасқан Жібек Жолы;
2) жаңа логистикалық тәсілдемені пайдалануға мұқтаж қалада өнеркәсіптік және өндірістік саланың бары;
3) қалаға шет елдік сауда желілерінің келуі;
4) жеткілікті дамыған көліктік инфрақұрылым, ірі көліктік байланыстың бары;
5) экспорттық-импорттық жүк тасымалдауға әлеуеттік мүмкіндік, оның ішінде контейнерлі;
6) нашар бәсекелестік орта.
Сонымен қаланың позициясы облыста ірі өнеркәсіптік, энергетикалық, көліктік орталығы ретінде РФ мен ҚХР өзара ынтымақтастығына мұқтаж етеді, өнеркәсіп саласында (түсті металлургия, машина салу, энергетикалық, прибор құру, азық-түлік). Бұл өз кезегінде жылдан жылға таяу және алыс шет елдерге шығарылатын өнімді жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
Туристік-рекреационалдық әлеуетті дамыту. Өскемен қаласы ішкі және жылжымалы туризмді дамыту үшін қажетті ресурстары бар. Бүгінгі күнде қала экономиканың жоғарғы өсімімен, инвестициялық тартымдылықпен, көліктік қол жетімділікпен, қолайлы географиялық және геополитикалық жағдаймен, демалыс индустриясының бары, бай тарихи-мәдени мұражайлармен, ғасырлық қонақжайлық салттармен сипатталады.
Өскемен қаласының бәсекелестік кешенді туристік өнімін құру мақсатында қазақстандық және халықаралық нарықта ең алдымен мәдени, іскерлі, таулы туризмді дамыту қажет.
Тау шаңғылы туризмді дамытудың негізінде қаланың географиялық жағдайы жатады. Өңірдің климатты жағдайы мықты ертегілі Аяз-Ата резиденциясын құруға болашақта демалыс саябағының өсуіне әкеліп соғады.
Туризмді дамыту тікелей көліктік инфрақұрылымды дамытумен байланысты. Біздің облыстың аумағында автомобильді және ауа көлігі қажет. Ішкі туризм мақсатында жиірек автомобиль қолданылады. Турларды және экскурсиялы маршруттарды сапалы ұйымдстыру автомобиль жолдарының жағдайына тәуелді.
Қаладағы туристік қызметті дамыту инвестицияны дамыту қажет. Туризмді дамытуға кедергі жасайтын, қызмет көрсету салада мамандандырылған туристік кадрлардың жоқтығы болып саналады. Индустрия туризм нысандарында білікті кадрлардың жоқтығы емес туристік сала үшін сапалы кадрлар даярлау қажет. .
Сонымен туризм саласында қалада жоғарғы тиімді және бәсекелесті туристік инфрақұрылым құру қажет.
4.2. Өскемен қаласында бюджеттік және салықтық саясаттың негізгі басымдылықтары
Орта аралық мерзімде салықтық бюджеттік саясат экономиканың өсімін қамтамасыз ету мен мемлекеттік саясат шараларын тиімді жүзеге асыруға бағытталған.
Ары қарайғы экономикалық өсім үшін шарттар салықтық және бюджеттік саясаттың құралдары арқылы жүзеге асырылатын болады.
2013-2015 жылдарға салықтық саясат аясында кірістерді қайта бөлу бойынша салықтық саясат аясында кірістерді бөлу бойынша мемлекеттің әділ құралды ретінде салықтың фискалды функциялары, әлеуметтік-маңыздылар бекітіледі.
Осыған байланысты орта мерзімді аралықта салықтық саясаттың шаралары:
Экономиканың шикі емес сектрының дамуын ынталандыру, ең алдымен елдер арасындағы капиталдың бос келуін және халықаралық бәсекелестікті күшейту шартында экономиканың нақты секторының инновционалдық секторын дамыту;
Ішкі және сыртқы, жеке инвестицияны ынталандыру мен қолайлы инвестициялық климатты құру;
Бюджеттің кіріс бөлігін ұлғайту;
Толық көлемде мемлекеттік функциялар мен міндеттерді орындауды қаржылық қамтамасыз ету.
Экономиканың ары қарайғы өсімін қамтамасыз ету мақсатында орта мерзімдік аралықта бюджеттік саясат:
тұрғындардың әл ауқатын арттыруға;
экономиканы модернизациялау мен диверсификациялауға;
мемлекет тарапынан қажетті ішкі сұраныстың деңгейін қолдау.
Шығыстар саясаты бекітілген бюджеттік қаражаттардың көлемін қолданумен мемлекеттік органдардың ескерілген стратегиялық жоспарларына, тура қорытындыға жетуден шыға, бюджетті орындау мен әзірлеу жолымен мемлекеттік органдардың шығыстарының нәтижелілігі мен тіимділікті арттыруға бағытталады.
Осы мақсатпен тиімділік индикаторы мен нәтижелілікке негізделген, бюджетті орындау мен жинақтау жүйесі әрекет етеді, сонымен жергілікті атқару органдар мен қызметтің тиімділігіне жыл сайынғы баға бұл салада/аяда/ өңірде стратегиялық мақсаттар міндеттерге қол жеткізу деңгейін, тиімділік көрсеткіші мен аяққы нәтижеге және тура көрсеткіштерді анықтауға мүмкіндік береді.
Экономикада жағдайдың өзгеруінде бюджеттік саясатты түзету бойынша, оның ішінде бюджеттің параметрлерін нақтылауда жедел және басқа да шаралар қолданылатын болады.
2013-2015 жылдарға басымды бюджеттің шығыстары. Қазақстан халқына Ел басының «Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту-Қазақстан дамуының басты бағыты» жолдауында қойылған міндеттерін ескере отырып 2013-2015 жылдарға бюджет шығысының бсымдылығы:
1. Тұрғындарды жұмыспен қамтамасыз ету.
Тұрғындардың кірісін арттыру үшін «2020 Жұмыспен қамтамасыз ету бағдарламасы» тұрақты дамытуға қолдау көрсету жалғастырылуда.
2020 Жұмыспен қамтамасыз ету бағдарламасы аясында оқыту, қайта оқыту мен жұмысқа орналастыруға қолдау көрсету, бизнес-әдістемелерге үйрету арқылы ауылда кәсіпкерлікті дамытуға, сонымен қатар желілі еңбек ресусртарымен қамтамасыз ету қаржыландырылатын болады.
2. Тұрғындарды қол жетімді баспанамен қамтамасыз ету.
Тұрғындарды қол жетімді баспанамен қамтамасыз ету үшін, бірінші кезекте жас отбасылар тұрғын үй құрылысын дамытуға бағдарлама алады. Қол жетімді тұрғын үйдің құрылысы жаңа «2020 қол жетімді баспана» бағдарламасы жүзеге асырады. Бағдарлама аясында мемлекеттік қолдау келесі бағыттар бойынша көрсетіледі:
Жергілікті атқару органдармен Қазақстанның Тұрғын-үй құрылыс банкі арқылы оны жүзеге асыру;
кезекте тұрғандар үшін жалдамалы тұрғын үйдің құрылысы;
жас отбасыларға жүзеге асыру үшін жалдамалы тұрғын үйдің құрылысы;
ЖТҚ құрылысы (инженерлік желілер);
инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымынң құрылысы.
3. Адами капиталдың сапалы өсімі. Әлеуметтік саланы ары қарайғы жаңғырту мақсатында бірінші кезекте Қазақстан Республикасының білім беру Бағдарламасы, «Балапан» бағдарламасы шаралары қаржыландырылатын болады
Сонымен дене шынықтыру және спорттың материалдық-техникалық базасы дамыту бойынша шараларын қаржыландырылатын болады.
Әлеуметтік инфрақұрылымды ары қарайғы дамыту жалғастырылатын болады (бала бақшалар, мектеп, аурухана, емханалар).
4. Тұрғындардың өмір салтын жақсарту. Аталған бағыт аясында тұрғын үй қорын дамытуға бағытталған, тұрғындарды сапалы ауыз сумен, сумен қамту және суды бұру жүйесін дамыту 2011-2020 жылдарға Қазақстан Республикасының Тұрғын-үй коммуналдық шаруашылығын жаңғырту бағдарламасы, 2010–2014 жылдарға «Жасыл даму», 2011-2020 жылдарға «Ақ Бұлақ», бағдарламасы аясында аясында іске асырылады.
Сонымен қатар мемлекеттік қызметті сапалы және қол жетімді арттыру ары қарайғы электрондық форматқа ауыстырумен шаралар қаржыландырылатын болады.
5. Индустиалдық-инновационалдық даму. 2010-2014 жылдарға Үдемелі индустриалды-инновационалдық даму мемлекеттік бағдарламасын іске асыру экономиканы жаңғырту мен ары қарайғы диверсификациянын басты құралы болып саналады.
Сонымен қатар Үдемелі индустриалды-инновационалдық даму мемлекеттік бағдарламасы бойынша шаралар басымды қаржыландырылатын болады, оның ішінде «2020 Өнімділік», «2020 Бизнестің жол картасы».
Инвестициялық саясаттың басымдылықтары. Бюджеттік инвестициялық саясат таяудағы аралықта 2012 жылғы 27 қаңтардағы Ел басының «Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту- Қазақстан дамуының басты бағыты» Жолдауында берілген стратегиялық және бағдарламалық құжатарда анықталған мақсаттар мен міндеттерді іске асыруға бағытталады.
Басымыды сала болып қаланың әлеуметтік-экономикалық дамуы үшін интеллектуалды және инфрақұрылымды негіздер құрылады.
Орта мерзімді келешекте мемлекеттің бюджеттік инвестицияның бағыттары:
-
Әлеуметтік саланы жаңғырту
Аталған бағыт аясында 2010-2014 жылдарға «балапан», 2020 Жұмыспен қамтамасыз ету мектепке дейінгі білім беру және тәрбиелеуді қамтамасыз ету бойынша шараларды қаржыландыру іске асырылады.
Білім беру саласында жаңа мектептерді салу есебінен мектепке дейінгі желілерді дамыту, апатты мектептерді жою, оқушылардың орынға тапшылығын жою.
2. Тұрғындардың өмір шартын жақсарту, тұрғынүй коммуналдық шаруашылығын жаңғырту жолымен қол жетімді баспанамен қамтамасыз ету, тұрғын үй құрылысы, тұрғындарды сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету, сумен қамтамасыз ету және суды бұру жүйесін дамыту. Аталған бағыт аясында бірінші кезекті тәртіпте 2011-2020 жылдарға «Ақ бұлақ» бағдарламасы, 2011-2020 жылдарға ҚР Тұрғын-үй коммуналдық шаруашылығын жаңғырту бағдарламасы іске асырылады.
Сонымен қатар, 2011-2014 жылдарға Қазақстан Республикасының Мемлекеттік тұрғын-үй құрылыс бағдарламасы аясында қол жетімді тұрғын үй құрылысын ұлғайту жоспарлануда.
2013-2017 жылдарға
Өскемен қаласының
әлеуметтік-экономикалық
даму Болжамына
1 қосымша
2013-2015 жылдарға жергілікті бюджеттің бюджеттік парметрлері
Көрсеткіштердің атауы
|
2012 жыл
|
2013 жыл
|
2014 жыл
|
2015 жыл
|
(баға)
|
болжам
|
Қаластың бюджеті
|
Түсімдер
|
24,3
|
12,566
|
13,0
|
11,8
|
ІӨӨ пайызда
|
3,83,83
|
1,6
|
1,4
|
1,0
|
Кірістер (трансферттер есебінсіз)
|
11,7
|
12,066
|
12,4
|
11,8
|
ІӨӨ пайызда
|
1,8
|
1,6
|
1,3
|
1,0
|
Салықтық түсімдер
|
11,1
|
10,8
|
10,7
|
10,9
|
Салықтық еес түсімдер
|
0,091
|
0,066
|
0,059
|
0,06
|
Негізіг капиталды сатудан түсімдер
|
0,6
|
1,2
|
1,6
|
0,8
|
Трансферттер түісімі (субвенциялар)
|
9,8
|
0,5
|
0,6
|
|
Бюджеттік несиелерді жабу
|
2,8
|
|
|
|
Мемлекеттің қаржылық активін сатудан түсімдер
|
0,0036
|
|
|
|
Шығыстар
|
24,3
|
12,566
|
13,0
|
11,8
|
ІӨӨ пайызда
|
3,8
|
1,6
|
1,4
|
1,0
|
Былтырғы жылға пайызда
|
103,0
|
51,8
|
105,7
|
90,8
|
Достарыңызбен бөлісу: |