Ұйымдастырудың ерекшеліктері туралы әдістемелік нұСҚау хат

316 
Сабақтың барысы: 
Сабақтың кезеңі/ 
Уақыты
 
Педагогтің іс-әрекеті
 
Оқушының іс-
әрекеті
 
Ресурстар
 
Ұйымдастыру 
кезеңі 
1.Жағымды көңіл-
күй
 
 
2. Алдыңғы үй 
тапсырмасын 
тексеру (әңгіме)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3. Жағымды ой-
пікір 
(дәйексөз) 
әңгіме 
 
 
 
 
 
 
 
4. Оқиға айту 
(әңгіме) 
 
 
 
 
 
5.
Шығармашылық 
жұмыс
 
 
 
6. Жобалау қызметі 
 
 
 
7. Топпен ән айту
 
 
 
 
 
 
 
8. Үй тапсырмасы
 
 
 
 
9. Сабақтың 
қортынды сәті
 
 

317 
1. 
Сабақ жоспарының «Бөлім» бағанында осы сабақтың тақырыбы 
орналасқан өзін-өзі тану бойынша оқулықтың төрт тақырыптық бөлімінің бірінің 
атауы көрсетіледі. 
2. 
«Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары» деген бағанда 
«Өзін-өзі тану» пәні бойынша оқу бағдарламасынан: оқушылардың дайындық 
деңгейіне қойылатын талаптар тізімінен 1-4 сыныптар үшін, күтілетін нәтижелер 
тізімінен 5-9, 10-11 сыныптар үшін оқу мақсаттары жазылады. 
3. 
«Құндылық» бағанында мұғалім сабақ тақырыбының рухани-
адамгершілік тереңдігін анықтау үшін таңдаған бес мәңгілік жалпыадамзаттық 
құндылықтардың бірін (Ақиқат, Сүйіспеншілік, Ішкі тыныштық, Дұрыс әрекет, 
Қиянат жасамау) жазады. 
4. 
«Қасиеттер» бағанында мұғалім таңдалған құндылыққа сәйкес 
келетін рухани-адамгершілік қасиеттерді жазады, олар сабақтың міндеттерінде 
көрсетіледі. 
5. 
«Сабақтың мақсаты» бағанында мұғалім сабақтың мақсатын 
жазады, онда сабақтың тақырыбына байланысты сабақта анықталған құндылық 
көрсетілуі керек. Құндылықты анықтау сабақ тақырыбының рухани-
адамгершілік тереңдігін ашуға көмектеседі. 
6. 
«Сабақтың міндеттері» бағанында мұғалім сабақтың үш міндетін 
жазады:
 
білімділік, дамытушылық, тәрбиелік. Білімділік тапсырмасында 
сабақтың негізгі ұғымдары, дамытушылықта-дағдылар, ал тәрбиелік 
тапсырмасында «Қасиеттер» бағанында жазылған қасиеттер көрсетілуі керек. 
Сабақтың мазмұны мұғалімнің таңдаған адамгершілік-рухани қасиеттерін 
зерттеу, дамыту және тәрбиелеу арқылы сабақтың мақсатын жүзеге асыру үшін 
таңдалуы керек. Осылайша, сабақтың құрылымдық және мазмұндық тұтастығы 
жүзеге асырылады. 
«Сабақ барысы» кестесін толтыру бойынша ұсыныстарда «Мұғалімнің іс-
әрекеті» бірінші бағанын қалай толтыру керектігі ғана қарастырылады, өйткені 
«Оқушының іс-әрекеті» және «Ресурстар» бағандарын толтыру мұғалім үшін 
қиын емес. 
1. 
«Жағымды көңіл-күй» бағанында мұғалім таңдаған жағымды көңіл-
күй формасын көрсету керек: Қуаныш шеңбері немесе «Жарыққа көңіл бөлу», 
«Орманда серуендеу», «Су астындағы әлем», тыныс алу және басқалар. Бұл 
жағдайда көңіл-күй мәтінін жазудың қажеті жоқ. Егер мұғалім өзінің авторлық 
мәтінін оң көзқараспен ұсынса, онда бұл мәтін толығымен жазылуы керек. 
2. 
«Алдыңғы үй тапсырмасын тексеру (әңгіме)» бағанында мұғалім 
оқытылатын тақырып бойынша оқулықтан үйде оқуға арналған мәтіннің беті мен 
атауын көрсетуі, сондай-ақ әңгімеге арналған сұрақтарды жазуы керек. Сабақта 
оқушылар мәтінді қайталайды, ал мұғалім әңгіме жүргізеді. Сабақтың бұл 
компоненті мұғалімге оқушыларды сабақ тақырыбына алдын-ала дайындауға, 
мәтінді оқуға уақытты қысқартуға және жаңа ақпаратпен танысуға уақыт 
қалдыруға мүмкіндік береді. Сабақтың бұл құрылымдық компоненті міндетті 
емес екенін ескеріңіз, ол мұғалімнің таңдауы бойынша жүзеге асырылады. Егер 
бұл компонент болмаса, онда осы бағанда сызықша қойылады.

318 
3. 
«Жағымды ой-пікір (дәйексөз) (әңгіме)» бағанында мұғалім 
сабақтың мәнін анықтайтын және тақырыбына сәйкес келетін бір жағымды ой-
пікір (дәйексөз) жазып, дәйексөзді талқылауға арналған сұрақтарды таңдап, 
сонымен қатар дәйексөзді есте сақтау үшін қандай әдістемелік әдіс 
қолданылатынын сипаттауы керек, мысалы, хормен дәйексөзді қайталау, 
дәптерге жазу және т.б. қажет болған жағдайда дәйексөз авторы туралы аздап 
ақпарат қосуға болады. 
4. 
«Әңгімелеу» бағанында мұғалім оқушыларға әңгімелейтін оқиғаның 
атын, сондай-ақ әңгімеге арналған сұрақтарды жазуы керек. Әңгіме айтуда 
мұғалім «мұғалімнен сыйлық» ретінде оқулықтан емес, жаңа бір нәрсені айта 
алады: өз өмірінен алынған әңгіме, жаңа тәмсіл, күн жаңалықтарынан немесе 
бейнеден алынған өмірлік оқиға. Оқушыларға оқиғаны айтуды ұсынуға болады. 
Сондай-ақ, мұғалім оқулықтан бір оқиғаны айта алады (содан кейін алдын-ала 
үй тапсырмасы болмайды). Оқиға мен әңгіме сабақтың мақсаты мен міндеттеріне 
сәйкес келуі керек. 
5. 
«Шығармашылық 
жұмыс» 
бағанында 
мұғалім 
қандай 
шығармашылық қызметті жүргізетінін егжей-тегжейлі сипаттауы керек. Егер 
бұл шығармашылық әрекет оқулықтан болса, онда оған парақ пен 
шығармашылық тапсырманың нөмірін жазу жеткілікті. Егер шығармашылық 
қызметті мұғалімнің өзі құрастырса немесе дамытса, онда оны егжей-тегжейлі 
сипаттау керек. Шығармашылық қызмет міндеттерде көрсетілген қасиеттерді 
дамытып, тәрбиелеуі керек. 
6. 
«Жобалау қызметі» бағанында мұғалім жобалық қызметті жүзеге 
асыру бойынша оқушылармен қандай жұмысты жүзеге асыратынын сипаттауы 
тиіс. Сабақтың бұл құрылымдық компоненті міндетті емес екенін ескеріңіз, ол 
мұғалімнің таңдауы бойынша жүзеге асырылады. Егер бұл компонент болмаса, 
онда осы бағанда сызықша қойылады. Егер мұғалім, керісінше, жобалық 
қызметке көбірек уақыт бөлуді шешсе және басқа шығармашылық жұмысты 
өткізуге уақыт жетпесе, онда «шығармашылық қызмет» бағанында сызық 
қойылады. 
7. 
«Топпен ән айту» бағанында мұғалім әннің атауын және авторларын 
жазады. Ән сабақтың тақырыбына сәйкес келуі керек, құндылықтардан тұруы 
керек және тапсырмаларда көрсетілген қасиеттерді дамытуы керек. Оқушыларға 
ұнайтын бір әнді бірнеше сабақта айтуға болады. 
8. 
«Үй тапсырмасы» бағанында мұғалім үй тапсырмасын жазады. 
9. 
«Сабақтың қорытынды сәті» бағанында мұғалім сабақтың соңғы 
минуты қалай өткізілетінін сипаттайды және тыныш музыкамен айтылатын 
сабақтың мақсатына байланысты тілектерді жазады. 
10. 
Сабақтың құрылымдық компоненттерінің тәртібі екі жағдайдан 
басқа өзгеруі мүмкін: жағымды көңіл-кұй әрдайым сабақтың басында, сабақтың 
қорытынды сәті соңында өткізіледі. 
11. Сабақты құрудағы шығармашылық көзқарас, қосымша материалды 
«мұғалімнен сыйлық» ретінде пайдалану, ең бастысы сабақтың тақырыбы 

319 
бойынша, сабақтың құндылығы мен міндеттеріне сәйкес қолдану әрқашан 
құпталады. 
Жоспарда «бағалау» бағаны жоқ екеніне назар аударамыз, себебі 14-9 
тармаққа сәйкес «Орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім 
беру ұйымдары үшін білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылау, аралық 
және қорытынды аттестаттау жүргізудің үлгілік қағидаларын бекіту туралы» ҚР 
Білім және ғылым министрінің 17.04.2020 ж. № 125 бұйрығының жаңа 
редакциясында «Өзін-өзі тану» пәні бойынша жиынтық бағалау жүргізілмейді. 
Әр жартыжылдықтың және оқу жылының соңында «өзін-өзі тану» пәні 
бойынша барлық сыныптарда «сынақ» («сынақталмады») қойылады.
Әр жартыжылдықтың және оқу жылының соңында «өзін-өзі тану» пәні 
бойынша барлық сыныптарда «сынақ» («сынақталмады») қойылады. Тек бірінші 
сыныптардың бірінші жартыжылдығы аптасындағы сағат санына қарамастан 
барлық оқу пәндері бойынша бағаланбайтыны - ерекшілік болып табылады. 
Бірінші сынып оқушыларын екінші жартыжылдыққа және бір жылға бағалау 
стандартты түрде «сынақ» («сынақталмады») белгісін қою арқылы жүзеге 
асырылады.

жүктеу/скачать 2.94 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: