6. Тапсыру мерзімдері: Тақырып жоспаы бойынша 14 сабақтан кешікпеу керек.
7. Әдебиетер
8. Бақылау (сұрақтар,тесттер, есептер):
1.Ұзақ өмір сүру терминіне анықтама берңіз.
2. Қандай факторлар ұзақ өмір сүруге септігін тигізеді?
3. Өмірді ұзартудың жолдары қандай?
Қазіргі таңда Қазақстанда өмір сүру ұзақтығы ... жасты құрайды.
а) 75
б) 44
в) 66
г) 35
Сауықтыру мақсатындағы жүгіру бұл … :
а)
дене жаттығуы
б) психикалық жаттығу
в) ырғақты жаттығу
г) барлығы дұрыс
Ұзақ өмір сүру профилактикасы:
а) дене жаттығуы
б) серуендеу
в) барлығы дұрыс
г) дұрыс
тамақтану
Сауықтыру мақсатындағы жүгіру – бұл … профилактикасы.
а) гастриттің
б)
бронхиттің
в) неврастения, ұйқысыздықтың
г) энцефалопатияның
Жүгіру барысындағы терең дем тартудың маңызы:
а) көкет пен бауыр үшін массаж
б) жүрекке жүктеме
в) қанайналымды төмендетеді
г) барлығы дұрыс
Қартаю кезіндегі қауіп факторлары:
а) тұқым қуалаушылық
б) әлеуметтік жағдай, тамақтану
в) кәсібі, жұмысы
г) барлығы дұрыс
Дене жаттығуларын жылдам жасағанда қарт адамдарға келетін қауіп:
а) жарақат
б) артериялық гипертония
в) бүйрек жетімсіздігі
г) остеохондроз
Жиі өлімге алып келетін ауру топтары ... жүйесіне тән.
а) жүрек-қантамырлар
б) тыныс алу
в) зәр шығару
г) ас
қорыту
Жүгіру кезінде жасалатын бастапқы қозғалыс:
а) баяу жүру
б) күрт қозғалыс
в) жылдам жүру
г) секіру
Дене жаттығуларының адам ағзасына әсері:
а) қанайналымды жақсартады
б) иммунитетті төмендетеді
в) артериялық гипертония
г) жүрек жетімсіздігі
Өмірді ұзарту жолдарын қарастыратын медицина бағыты ... деп аталады.
а) г
еропротекция
б) геронтология
в) гериатрия
г)
гомеопатия
д) геодезия
Ұзақ өмір сүрушілерге … жастағы адамдар жатады.
а) 90 және одан жоғары
б) 80 және одан жоғары
в) 70 және одан жоғары
г) 60 және одан жоғары
д) 50 және одан жоғары
Ұзақ өмір сүрудің негізінде … жатыр.
а) физиологиялық қартаюды қамтамасыз ететін бейімделу механизмдерінің мейлінше айқындылығы
б) физиологиялық қартаюды қамтамасыз ететін бейімделу механизмдерінің орташа айқындылығы
в) физиологиялық қартаюды қамтамасыз ететін бейімделу механизмдерінің
төмен айқындылығы
г) физиологиялық қартаюды қамтамасыз ететін бейімделу механизмдерінің болуы
д) физиологиялық қартаюды қамтамасыз ететін бейімделу механизмдерінің болмауы
Ұзақ өмір сүрушілердегі қартаю үдерісі … жүреді.
а) баяу
б) жылдам
в) орташа қарқында
г) жоғары қарқында
д) толқын тәрізді
Ұзақ өмір сүрудің әлеуетті мүмкіндігі ... ерекшелікке байланысты.
а) генетикалық
б) функционалдық
в)
теориялық
г) сыртқы факторлардың ықпалы
д) ішкі факторлардың ықпалы
16. Ұзақ жасаушылардың 50% артығы үнемі … тұрады.
а) ауылдық жерлерде
б) қалалық жерлерде
в) орманды жерде
г) далалық жерде
д) таулы жерде
17. Өмірді ұзарту факторларына ... жатады.
а) диета, қозғалыс белсенділігі, антиоксиданттар
б)
ішкі факторлардың әсері
в) сыртқы факторлардың әсері
г) зиянды әдеттер
д) дәрілерді көп мөлшерде қолдану
18.Геронтология – … ғылым.
а) организмнің қартаюы туралы
б) кәрі және қартаң жастағы ауру ағымының ерекшеліктерін және оларды емдеу жолдарын қарастыратын
в) кәрі және қартаң жастағы үйлесімді патологияның ерекшеліктерін қарастыратын
г) организмнің дамуын зерттейтін
д) организмдегі метаболизм үдерістерін зерттейтін
19. Адам орташа өмір сүру
жасынан артық жасаса, бұл ... деп аталады.
а) ұзақ өмір сүру
б) аз өмір сүру
в) онотогенез
г) эмбриогенез
д) фенотип
20. Ұзақ өмір сүру құбылысы …
а) нақты теориялық түсінікке тән емес
б) барлық адамдарға тән
в) тек жекелеген елдерде ғана кездеседі
г) алкогольді ішімдікті көп қолдануға байланысты
д) нақты себептерге ие
№ 1 есеп
Сіз участкелік медбике болып жұмыс істейсіз. Қарт жастағы адамдар тұратын аулада денсаулықты нығайтушылар тобын ұйымдастырдыңыз.Топта айналысам деушілерге медициналық тексеру жүргізу қажет. Сіздің бұл жұмыста негізгі бағытыңыз, геропротекция бойынша кеңесіңіз.
№ 2 есеп
Сіз ардагерлер үйінде физиотерапиялық бөлімде медбике болып жұмыс істейсіз. Бүгін жаңадан демалушылар келеді. Физиотерапевт дәрігері денсаулықты нығайту және шынықтыру әдісі бойынша ем тағайындалды. Жаңадан келген науқастаға денсаулықты нығайту процедураларын жүргізу кезінде ерекшеліктер қаедай?