Білуі тиіс: көркем бұйымдарды дайындау тәсілдерін, құрал-жабдықтардың құрылысын, компоненттерді есептеу әдістемесін, қолданылатын желімдердің түрлерін, дайны бұйымдарға техникалық талаптарды, геометриялық қисықтар салу мен сызуларды сызуудың тәсілдерін, әр түрлі жабдықтардың құрылымдарын, құю жүйесін, құюға мүмкіндіктерді.
Жұмыс мысалдары
1) "Сусар" секілді жұқа жасалған жабындарсыз жалпыланған қалыптардың анималистік мүсіні – дайындау;
2) «Шағала» секілді сәндік құралдар - дайындау;
3) «Жалын-құс», «Құр» секілді 2-3 түсті сувенирлер - дайындау.
97. Пластмассалардан көркем бұйымдар әзірлеуші 5-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Авторлық даналар бойынша әр түрлі ендірмелермен безендірілген, күрделі композициялық және түстік шешімдегі сәндік- қолөнер көркем бұйымдарын әзірлеу. Суретшінің суреттері мен эскиздері бойынша полимерлеу әдісімен көркем бұйымдарды әзірлеу бойынша жұмыстар кешенін орындау. Полимерлеу процесін жүргізу. Қалыптарға сұйық шайырларды толтыру. Күрделі қалыптардағы сұйық шайырлардан бұйымдарды құйып алу. Пуансон мен матрицаның көмегімен сфераялық беттердің бұйымдары мен бөлшектерін тарту. Сфераялық беттерді және тігістерді қисық сызықты контурларымен оларды бітеумен, өңдеумен, құрастырумен және тегістеумен желімдеп жапсыру.
Білуі тиіс: күрделі композициялық және түстік шешімді сәндік- қолөнер көркем бұйымдарын дайындаудың технологиялық процесін, полимерлеу технологияларын, маннасы құрау, массаға май пигменттері мен бояғыштаплы енгізу тәртібін, қалыптарды жинау және бөлшектеу ережесін, құю жүйесін, құюға мүмкіндіктерді, дайын бұйымдарға қойылатын талаптарды.
Жұмыс мысалдары
1) Өңделген жабындарымен күрт қозғалыстармен анималистік мүсін – дайындау;
2) Жіңішке дайындалған фактурасымен, бетінің тән белгілерімен портреттік және сәндік мүсіндер - дайындау;
3) Сәндік, металмен пластмассамен безендірілген құмыралар - дайындау;
4) Күрделі композициялық және түстік шешімді сәндік - қолөнер көркем бұйымдары және сувенирлер, безендірілген - дайындау.
98. Пластмассалардан көркем бұйымдар әзірлеуші 6-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Суретшінің нобайлары бойынша өте күрделі композициялық және түстік шешімді көрмелік және бірегей сәндік - қолөнер көркем бұйымдары мен туындыларын дайындау. Масса рецептурасын есептеу. Қалыптарды таңдау. Полимерлеу циклдері мен режимін есептеу. Полимерлеу процесін жүргізу. Туындыларды құрастыру және жинақтау.
Білуі тиіс: көрмелік және бірегей сәндік - қолөнер көркем бұйымдары мен туындыларын дайындаудың технологиялық процесін, рецептураларды есептеу әдістеполиемоелу циклдері мен қалыптарын, туындыларды жинау және құрастыру әдімтемесін.
Кәсіби орта білім қажет.
Жұмыс мысалдары
1) Өңделген бөлшектерімен кеуделер және мүсіндер - дайындау;
2) Мүсін өнерінің бірегей және көрмелік көркем бұйымдарды, авторлы эскиз негізіндегі мүсін – дайындау.
Целлулоидты шығыршықтар әзірлеуші
99. Целлулоидты шығыршықтар әзірлеуші 1-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Лентаны жақындату және қыздыру. Құралдың көмегімен таспаны серіппеге ширап оару. Тапсаны арнайы жабдықта шығышықтарға кесу.
Білуі тиіс: шығыршыққа техникалық талаптарды, шығыршықтар дайындау тәсілдерін.
100. Целлулоидты шығыршықтар әзірлеуші 2-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Жұмсартылған тспаны матрица арқылы тарту және оны барабанда бекіту. Барабанды салқын суда орамдармен суыту. Орамды барабаннан алу. Оны ыдысқа салу.
Білуі тиіс: целлулоидтан шығыршықтар дайындау тәсілдерін, таспаны қыздыру режимін, орау станокқа қызмет көрсету ережесі мен құрылысын.
Пластикалық массалардан құбырларды калибрлеушы
101. Пластикалық массалардан құбырларды калибрлеушы 2-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Құбырларлы пластмассалардан калибрлау фильерлері арқылы белгіленген мөлшерге жеткізу мақсатымен арнайы қондырғыда тарту. Құбырларды калиьрлау фильерлеріне жақындату, диаметрлерімен іріктеу. Құбырларды сапасы жағынан мемлекеттік стандартқа сәйкес келтіру. Сыртқы түрі бойынша құбырларды көзбен бақылау. Дайын құбырларды бухталарға байлау. Өлшеу және қоймаға тапсыру.
Білуі тиіс: калибрлеу құбырларына арналған қондырғының құрылысын және оларды пайдалану ережесін, дайын құбырларға техникалық шарттарды, негізгі шикізаттың физикалық - химиялық қасиеттерін, өлшек құралын пайдалану ережесін және дайындалған құбырлардың сапасын тексеру тәсілдерін, пластамасс түтіктеріне қойылатын техникалық талаптар мен мемлекеттік стандарттарын.
102. Пластикалық массалардан құбырларды калибрлаушы 3-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Фторпласттан құбырларды калибрлеу. Құбырларды сапасы жағынан мемлекеттік стандартқа сәйкес келтіру. Сыртқы түрі бойынша құбырларды көзбен және өлшеу құралымен бақылау. Дайын құбырларды бухталарға байлау. Өлшеу және қоймаға тапсыру. Тапсырылған өнім есебін жүргізу.
Білуі тиіс: калибрлеу құбырларына арналған қондырғының құрылысын және оларды пайдалану ережесін, дайын құбырларға техникалық шарттарды, негізгі шикізаттың қасиеттерін, өлшеу құралын пайдалану ережесін және дайындалған құбырлардың сапасын тексеру тәсілдерін, дайын өнімге қойылатын техникалық талаптар мен мемлекеттік стандарттарын.
Қалыптарды калибрлеуші
103. Қалыптарды калибрлеуші 3-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Берілген полимердің номиналға сәйкес калибрлерді іріктеу және дайындау. Қалыптарды құйылмаған полимерлі қоспамен калибрлеу. Контейнерлер бойынша қалыптарды мөлшерлеуішке жақындату.
Білуі тиіс: құйылмаған қалыптарды калибрлеу ережесі, силикатты шынының физико-механикалы құрамы, калибрлі формаларға қойылатын талапарды.
104. Қалыптарды калибрлеуші 4-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Полимерлі қоспа құйылған формаларды калибрдың көмегімен қалыптағы полимерлі қоспаның әртүрліқалыңдығын толықтай жою арқылы калибрлеу. Полимердің белгіленген номиналына сәйкес калибрлерді іріктеу және дайындау. Дайын қабаттарды сөреге немесе кассеталарға салу.
Білуі тиіс: құйылған формаларды калибрлеу ережесі және оларға техникалы талаптар, силикатты шынының физико-химиялы құрамы, өнімдерді калибрлеудің ережесі және оларға техникалы талаптар.
Клишист
105. Клишист 2-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Біліктілігі жоғары клишисттің басшылығмен ағаш клишелерді дайындау бойынша бөлек операцияларды орындау. Клишенің тақтайшасын таңдау және дайындау. Мүсіндерді дайындау және қарапайым өрнектеу. Клишелерді тазарту.
Білуі тиіс: линолеумді басу үшін клишені дайындау негізгі технологиясы, қажетті құралдарды таңдау, клишені және мүсінді дайындауға үшін қолданылатын материалдар.
106. Клишист 3-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Клише дайындау бойынша барлық операцияларды орындау. Клишенің тақтайшаларын өзеркімен таңдау және дайындау. Мүсіндерді дайындау және орташа күрделі өрнектерді ою. Клишені станокта және қолдан жөңдеу.
Білуі тиіс: линолеумді басу үшін клишені дайындау технологиясы, техникалы талаптар және басылатын линолеумға мемлекетті талаптар, тегістеу жұмыстары.
107. Клишист 4-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Есептеудің қарапайым функцияларымен қолдан басу үшін бір суретті оюды жасау. Суретті калькаға ауыстыру және калькадан клишенің тақтайшасына ауыстыру. Қолдан басу үшін толық суретті салу. Зұмпара таспен станокта үгіткішпен клишені түзету және қол баспасы үстелдерінде тықсыру. Клишенің ақауларын жою. Дайын клишені толықтай өндіру.
Білуі тиіс: сызудың негіздері, бір суретті салу үшін есептеу тәсілдері.
108. Клишист 5-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Линолеум төсемін машинада басу үшін және кілемді қолдан тоқу үшін ватманға саны 3-5 дейін түс таңдап өз еркімен ою өрнек-жасау. Арнайы кальканы дайындау. Түстің санына байланысты бөлек клише бойынша сурет салудың есептеу. Суретті болат стержен көмегімен түзу біркелкі ойып калькаға ауыстыру. Калькадан суретті тақтайшаға шыңдау. Негізгі клишені спирт ертіндісімен өңдеу. Ұзындығы бойынша және көлдеңен өлшемдері бойынша латунды немесе темір пішіндерді дайындау. Пішіндерді клише тақтайшасына суреттің оюына сәйкес өрнектеу. Оюдың дұрыс ойылғаның тексеру. Бұрыштарды және шойынды тіреулерді міндетті түрді бір өлшем және пішінді болуын қамтамасыз етіп қиыстырып келтіру. Клишені баспа машиналарында және қолдан басылатын станоктарға орнатуға қатысу. Біліктілігі төмен клишистердің жұмісіна басшылық жасау.
Білуі тиіс: машиналы және қолдан басу үшін әртүрлі күрделіліктегі ою –өрнектерді дайындау технологиясы, клишені және фигураны дайындау рационалды тәсілдері, нрафика және көркем сурет негіздері, безендіру негізі, көп бояуулы басылым үшін клишеге қойылатын талаптар.
109. Дыбысталу бойынша контролер 4-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Жаңа баспаның түпнұсқасынан гримпластинаның дыбысталуын анықтау, дыбысталудың ақауын анықтау. Эксцентриситетті, қалыңдықты, салмақты және гримпластиналардың өлшемін тексеру, заттаңбадағы нөмірлердің гримпластналардағы нөмірмен сәйкес келетінің анықтау. Матрицаның ақаулықтарын анықтау және олардың дыбысталуға әсерін. Матрицалардың пресстен шешу туралы қорытындыны тапсыру.
Білуі тиіс: гримпластиналардың дыбыстық сапасын анықтау тәсілдері, гримпластиналарға мемелекеттік стандарттар.
Полимерлі құрылыс материалдарының бақылаушысы
110.Полимерлі құрылыс материалдарының бақылаушысы 3-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Басылым пленкасысыз линолеумнің және басқада полимерлі құрылыс материалдары түрінің сапасын тексеру және олардың Мемлекеттік стандарттарға сәйкес екнің анықтау. Орайтын, кесетін ж»не көлік құралдарын, матеражды есептегішті, өлшейтін құралды және жабдықтарды жөңдеу және жұмысқа дайындау. Дайын өнімдерді желіден алу. Жиектерін кесуді реттеу. Өнімді көзбен шолып қарап шығу, ақаулы орындарын кесіп тастау, бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен дайын өнімнің өлшемін ара-арасынан таңдап өлшеу. Өнімді кесетін әртүрлі құраладардын көмегімен өлшем бойынша, мемлекеттік стандарттармен регламеттелген кесу түзулігін сақтап пішу. Тігінен жіне көлденен кесетін құрылғыда қызмет көрсету. Материалдарды таңбалау. Өңдеуді есеспке алу журналын жүргізу.
Білуі тиіс: орайтын, көлікті, есептейтін және өлшйтін құралдар мен құрылғылардың конструкциясын және жөңдеу ережелерін, кесетін құралдың геометриясын және үштау ережесі, ақаулау және пішудің ережесі және тәсілі, кесуді сорттау, дайын өнімнің сыртқы пішініне байланысты мемлекеттік стандарттар бойынша қойылатын талаптар.
111. Полимерлі құрылыс материалдарының бақылаушысы 4-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Линолеумнің баспа пленкасымен қабылдау және сапасын тексеру және оның мемелекеттік стандарттаға сәйкес екендігін анықтау. Басатын машинаны жөңдеу және жұмысқа дпйындау. Суреттің сапасын толықтай бағалау. Химиялық талдау үшін полимерлі құрылыс материал үлгілерін іріктеуге қатысу. Ақаулық топтамасымен жарамды және жарамсыз бұйымдар есебін жүргізу. Технологиялық процесс дұрыстығын бақылау.
Білуі тиіс: басылым машинасының конструкциясы және жөңдеу ережелері, материалдар сапасын бағалау ережелерін.
112. Полимерлі құрылыс материалдарының бақылаушысы 5-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Күрделі конфигурациялы резеңке, пластикалық бұйымдарды қабылдау және сапасын бақылау. Технологияқ процесс параметлерінің сақталуын тексеру. Пластикалық массадан жасалаған ұсақ бұйымдарды қабылдау және ұлғайтқыш әйнек пен микроскоп көмегі арқылы бақылау. Сынақ өткізуге қатысу. (герметикалылыққа, беріктілікке және т.б). Бұйымдардың геометриялық пішіндерінің және олардың өзара орналасуларының тексерісі. Ақаулықтар себептерін анықтау.
Білуі тиіс: Күрделі конфигурациялы резеңке, пластикалық бұйымдарға қойылатын мемлекеттік стандарттар мен техникалық талаптарды, жабдықтар құрылғыларын, бұйымдарды қайта өңдеу мен өңдеудің технологиялық процесстерін, пластмасстың физикалық-химиялық қасиеттерін, бастапқы материалға тәуелді бұйымдар жарамсыздықтарының себептерін.
Аса күрделі конфигурациялы резеңке, пластикалық бұйымдарды қабылдау және сапасын бақылауда - 6- разряд
Пластмассаларды құюшы
113. Пластмассаларды құюшы 2-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Қысыммен қарапайым өнімдерді және орташа күрделіліктегі бөлшектерді термопластавтоматтарында орташа күрделі пресс-формаларды пайдаланып құю, түсірілім белгісіз, қарапайым жинақталған қалыпты көркем өнімдерді құю. Пресс-формаларды орнату. Пресс-формалардың тығыз орналасқанын тексеру. Пресс-формаларды ауыстыру. Пресс-формаларды тазарту және майлау. Бұйымдар мен бөлшектерді ыдыстарына салу.
Білуі тиіс: орташа күрделі өнімдерді түсірілім белгісісіз құю техногиясы, пресс-формаларды орнату және ауыстыру ережесі, құятын машиналардың құрылымы және жұмыс қағидалары, құйылымның режимін реттеу тәсілдері, өнімдерге қойылатын техникалы талаптар.
Жұмыс үлгілері
1) Кинопленканы айқындауға арналған бөшке, музыка құралдарының ұсақ және қарапайым бөлшектері (тетіктер, клавиштар және т.б;)- құю;
2) Ойыншықтар (қоян, түлкі, аю және т.б.) және ойыншық бөлшектері, сабын сауыт және май сауыт, поднос чайный, подставка– құю және өңдеу;
3) Крышки и банкам из стекла, крышки к бочкам емкостью 35 и 50 л - құю.
114. Пластмассаларды құюшы 3-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Қысыммен күрделі өнімдерді немесе пластмассадан бөлшектерді автоматты немесе жартылайавтоматты әртүрлі құятын машиналарда күрделі пресс-формаларды пайдаланып құю, түсірілім белгісіз пресстелген арматурамен немесе арматурасыз құю, сонымен қоса қысыммен құятын машиналарда декоративті-қолданбалы көркем өнімдерді, бірнеше шебер өнделген бөлшектерді түсі жағынана суретшінің эскизіне немесе эталонға сәйкес келетін бірпішінді композициялы мүсіндерді құю. Автоматикаларды, қуат беретін мөлшерлейтін және қорғайтын құрылығыларды, пресс-формаларды, құрылығыларды және құралдарды икемдеу және жұмысқа дайындау. Пресс-формаларды құру. Пресс-формалардыі тығыз орналасқанын тексеру. Майлау. Өнімнің немесе бөлшектін түріне байланысты құюдын режимін реттеу. Машинаның жұмысындағы ұсақ ақауларды жою. Құюдын сапасын көзбен анықтау. Бұйымдар мен бөлшектерді ыдыстарына қою.
Білуі тиіс: құюдын технологиялы режимі, құятын материалдарға қойылатын талаптар, құятын машиналардың құрылымы және жұмыс қағидасы, құюдын режимін анықтау тәсілдері, бақылау-өлшеу құралдарымен пайдалану ережесі, құю материалдары мен дайын өнімдерге қойылатын техникалық талаптарды.
Жұмыс үлгілері
1) Ірі және күрделі пішін: тығын, гайка, шкаф және полкалар есіктері, педальді шелек корпусы, қақпақ, себеттер, пышақ пен айырға арналған тартпа, плафон, душ шілтерлері;
2) Музыка құралдарының бөлшектері (гриф, резонаторлар, басовые жапсырмалар, кларнеттің және саксофонның мундштуктар және т.б.) - құю;
3) Үстелді-тұрмыстық және декоративті мүсіндер, көркем кәдесыйлар, мүсіндер, фурнитура (түймелер, тоқымалар, әшекейлер);
4) Техникалық бұйымдар: басқару білікшелері, ұстағыш, шағылдырғыш.
115. Пластмассаларды құюшы 4-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Қысыммен құятын машиналарда (термопласавтоматты) әртүрлі ірі габаритті өнімдерді немесе пластмассадан бөлшектерді, күрделі конфигурациялы бөлшектерді және өнімдерді күрделі көпұялы немесе азұялы пресс-формаларды пайдаланып арматураны пресстеп, түсірілім белгілермен, сонымен қоса қысыммен құятын машиналарда көркем өнімдерді және декоративті-қолданбалы өнердің туындысын, күрделі формалы портретті мүсінді, суретшінің эскизі немесе моделімен түсті таңдауда және өте күрделі шебер өнделген композициялы бөлшекті шұғыл қозғалыстағы адамдар мүсінің құю. Берілген рецепт бойынша құятын материалдарды дайындау. Құюдын берілген режиміне машинаның барлық механизмдерін икемдеу. Машинаны аймақтар бойынша қыздыру. Технологиялы карта бойынша құюдыңрежимін және технологиялы бірізділігін бегіту. Сынама үлгілерді дайындау және машинаны автоматты режимге қосу. Бақылау-өлшеу құралдары арқылы құюдың бегітілген режимін бақылау. Арматураның пресс-формаларын және көркемдеуші белгілерді ұяларына қою. Формаларды бөлшектеу, өнімдерді шешу, раковиналарды істеу. Құятын машинаның жұмысындағы ақауларды жою. Пресс-формаларды тазарту және майлау.
Білуі тиіс: құюдың технологиялы режимі, әртүрлі құятын машиналардың құрылымы және жұмыс мақсаты, пресс-формалардың барлық түрімен жұмыс істеу ережесі, құятын машиналардың құрылымы және белгіленуі, электржылытқыштың, коммуникацияның сызбасы, түстанудың негіздері, пресс-формаларды құру және бөлшектеу ережесі және тәсілдері, материалдардың шөгу себептері, дайын өнімдерге қойылатын талаптар.
Жұмыс мақсаты
1) Декоративті күрделі вазалар (бес не оданда көп бөлшектен) - құю;
2) Ажыратқыш дайындау үшін қажет бөлшектер, магнитофон таспалары үшін счетчиктерді, қалақша тектес армирленген бұйымдар;
3) Бөлетін жол бөгеттері, көлемдері 12л, 15л және 30л шелектер мен шаралар, қоқыс контейнерлері, шаруашылық қораптары;
4) Күрделі мүсіндер, фурнитура, әшекейлер (түймелер, тоқымалар, әшекейлер, сәнді түйреуіш)- құю;
5) Үстелдер, орындықтар, сәкілер.
116. Пластмассаларды құюшы 5-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Қысыммен құятын машиналарда немесе шрифтоқұятын машиналарда ірікегельді әртүрлі күрделі ( титулды, афишалы, плакатты) орыс тіліндегі және латын-грек графиялы негізінде типорафиялы шрифтерді құю. Сызба және бақылау жетегімен барлық өлшемдер (ұзындық, литер, кегель, ұпайдың кемдігін, шрифтің сызбасын) бойынша 0,01 мм дәлдіктегі типографиялы шрифттерді жетегінің операциясын орындау. Құйылымның қалыңдығын құйылатын әріптің еніне байланысты бегіту, құйылымның қалыңдығын тексеру, көздердің үстің және құйғыштардың тазалығын бақылау-өлшеу құрылығыларының көмегімен сақтау: микрометрлер, индикаторлар, лекальды жетекті сызғыштың, ұзындықты плаштардың, ұзындықты анықтаушы литерлер, кегельді өлшейтін калибрлерді. Арнайы құрылығымен матрицалардың тығыздығын анықтау. Машиналарды жұмысқа дайындау. Технологиялы карта бойынша құюдың режимін анықтау. Қысымды, температураны, литті қалыпты және материалды, материалды жіберуді бақылау және реттеу. бегітілген техникалы режимнен ауытқуларды жою және алдын-алу. Өнімнің сапасын тексеру. Машинаны икемдеу, тазарту және майлау.
Білуі тиіс: қысыммен құюдын технологиясын және режимін, типографиялы өлшеудің жүйесін, типографиялы шрифттердің стандарты, орыс, латын алфавиты, пластмасстың физико-химиялы және технологиялы құрылымы, құятын машинаның, пресс-форманың және бақылау-өлшеу құрылғыларының барлық тораптарын эксплуатациялау ережесі, типографиялы шрифттерді келтіру ережесі.
Жұмыс үлгісі:
Құю
1) Балалар ваннасы, бақша жиһаз жиынтығы, көкеніс қораптары;
2) Газ құбырлары үшін диметрлері 32-ден 315мм дейінгі фитингтер; канализациялық жүйелерге арналған фитингтер (үштіктер, бұрмалар, потрубкілер, бұрыштық, фланец тығындары);
3) Тұрмыстық электртехникалық бұйымдар үшін корпусты бөлшектер (кофе ұнтақтағышы, фен, кір жуғыш машина, тоңазытқыш және т.б).
117. Пластмассаларды құюшы 6-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Аса күрделі пресс-формаларды қолдану арқылы ірі габаритті бұйымдарды микропроцессормен жабдықтармен жабдықталған техника жүйелерімен ротациалық құю мен құю машиналарындағы қысым арқылы (термопластавтоматтарында) құю. Суретшінің бастапқы үлгісіне немесе моделіне сәйкес аса күрделі композицияларды, адам фигурасын, портретті мүсіндер, аса күрделі пішінді декоративті-қолданбалы көркем бұйымдарды құю машиналарының қысымында құю. Пресс-формаларды дайындау және орнату. Берілген рецепттер бойынша, құю материалын дайындау. Құю машинасының механизмдерін баптау. Бағдарламалаушы бақылағышты, микро-,мини – ЭВМді қажетті параметрлерге шығару. Арнайы тесттік бағдарламалар арқылы электрмеханикалық, гидравликалық және басқару жүйесінің жабдықтарын диагностикалау. Технологиялық бағдарламаларды түзету. Құю процесінің параметрлерін бақылау және реттеу: қысымды, температура, формасын және материал санын. Параметрлер ауытқушылықтарын алдын ала ескерту. Жабдық ақаулықтарын жою.
Білуі тиіс: қысым астындағы құю процесінің технологиясын, әр типті құю машиналары мен микропроцессорлы техникадағы басқару жүйелерін пайдалану ережелерін, шикізат пен материалдардың физикалақ-химиялық және технологиялық қасиеттерін, бағдарламалау негіздерін, тесттік және технологиялық бағдарламаларды жүргізу тәсілдерін.
118. Пленканы дайындаушы 4-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Қалыңдығы бойынша +0,005 мм дәлдіктегі пленканың лентасын целлулоидттың цилиндрлі әзірлемелерін (блоктардың) лущениемен немесе фторпластты-4 және т.б. әртүрлі конструкциялы токарлы-лущильді станоктарда алу. Әзірлемелерді (блоктардың) жұмыс орнына әкелу. Станоктың ортасына блоктарды қысу. Пленканың беліленген қалыңдығына және дөңгелетудің коэффициентіне байланысты лущенияның режимін бегіту және іріктеу. Пленканы лущение: кесудің тұрақты желілі жылдамдығын қамтамасыз ету, арнайы барабанға кескішпен кесілетін пленканың лентасын ілеспелі оралуын қамтамасыз ету. Пышақ кескіштерді ауыстыру және орнату. Пышақтың кескіштерін қайрау. Алынған пленкадан сынама алу талдау үшін. Жабдықты қызмет көрсету. Өнімді дайындауды және қалдықтарды өлшеу және есептеу. Пленканы қоймаға тапсыру.
Білуі тиіс: сүргілеудің(лущения) режимі, өнделіп жатқан пластмасстың құрамы, әзірлемелерге (блоктарға) техникалы талаптар, қызмет көрсетіліп жатқан жабдықтың құрылымы және жұмыс мақсаты, әмбебап және арнайы өлшейтін құралдармен пайдалану ережесі, дайын өнімге қойылатын техникалы талаптар, қалдықты және дайын өнімді есептеу ережесі, сынамаларды алу ережесі.
Полимерден контейнер өндіру бойынша автоматты желінің машинисі
119. Полимерден контейнер өндіру бойынша автоматты желінің машинисі
4-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Біліктілігі жоғары машинисің басшылығымен полимерден қапшықтарды және контейнерлерді автоматты желіде өндіру технологиялы процессін жүргізу. Автоматты желіні дайындау. Пленка және көшіретін матамен рулондарды ауыстыру. Пленканы және желім құрамды тиеу. Ораудың жылдамдығын бақылау, созудың разрядсін және жағылған желімнің қалыңдығын, желімді кептірудің температуралы режимі, түбін және клапанның калыптасуын бақылау. Желінің агрегатын икемдеу.
Білуі тиіс: полимерден қапшық және контейнер өндіру процессінің технологиялы сызбасын, негізгі және қосалқы жабдықтың құрылымы, қолданылып жатқан материалдардың физико-химиялы құрамы, желінің тиісті тораптарына пленканы салу және орнату ережесі, алынатын шикізатқа және дайын өнімге қойылатын талаптар.
120. Полимерден контейнер өндіру бойынша автоматты желінің машинисі
5-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Автоматты желіде капшықтарды және контейнерлерді полимерден дайындау технологиялы процессін жүргізу. Процесті жүргізудің оңтайлы режимдерін таңдау. Технологиялы процестің параметрлерін және дайын өнімнің сапасын бақылау және реттеу. Бақылау талдауларының нәтижесі бойынша және бақылау-өлшеу құрылғыларының көрсеткіші бойынша автоматты желінің технологиялы процесін реттеу. Автоматты желінің жабдықтарының ілеспелі ұмыс істеуін қамтамасыз ету. Шикізаттың және дайын өнімнің шығының есептеу.
Білуі тиіс: полимерден қапшық және контейнер өндіру процессінің технологиялы режимі және негіздері, жабдықтың және бақылау-өлшеу жабдықтарының құрылымы және белгіленуі, жабдықты икемдеу және барлық технологиялы режимдерді ілестіру, шикізатты және материалдарды үнемдеутәсілі және жұмыстың оңтайлы тәсілдері, дайын өнімге және қолданылатын материалдарға қойылатын техникалы талаптар.
Вакуумды-қалыптастыратын машинаның машинисі
121. Вакуумды-қалыптастыратын машинаның машинисі 2-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Қаңылтыр немесе рулонды материалдардан сәл терең сығынды өнімдерді өндіретін вакуумды-қалыптастыру машинаны басқару. Машинаны дайындау және жұмысқа қосу. Бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен вакуум-қалыптастыру технологиялы режимін реттеу. Жабдықтың жұмыс істеуін және технологиялы процестің жұмыс барысын қадағалау. Керек жағдайда қалыптастырылған өнімдерді кесу. Өнімнің сапасын сыртқы түріне қарап анықтау. Өнімді салу.
Білуі тиіс: вакуум-қалыптастыру технологиялы процесін, вакуум-қалыптастыру машинасының құрылымы және жұмыс қағидасы, шикізаттың құрылымы, ақаулардың түрлері оларды жоюдың тәсілдері, дайын өнімге қойылатын талаптар.
Жұмыс үлгілері
1) Тұрмыстық банкаға арналған қақпақ - вакуум-қалыптастыру;
2) Кеңсе керек-жарағына және ас үй жабдықтарына арналған науа - вакуум-қалыптастыру.
122. Вакуумды-қалыптастыратын машинаның машинисі 3-разряд
Жұмыс сипаттамасы. Қаңылтыр немесе рулонды материалдардан орташа терең сығынды өнімдерді өндіретін вакуумды-қалыптастыру машинаны басқару. Бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен вакуум-қалыптастыру технологиялы режимін реттеу. Өнімнің сапасан тексеру. Жабдықтың жұмысындағы ұсақ ақаулақтарды жою.
Білуі тиіс: вакуум-қалыптастыру технологиялы процесін, вакуум-қалыптастыру машинасының құрылымы және жұмыс қағидасы, вакуум-қалыптастыруда қолданылатын материалдардың құрылымы, бақылау-өлшеу құралдарымен пайдалану ережесі, қалыптастырылған өнімдердегі ақаулардың түрлері және оларды жою тәсілдері.
Достарыңызбен бөлісу: |