Жобалау пайда болған алғашқы кезеңдерде жобаны ғылыми-негізделіп, дәл есептелген түрде жасалатын және негізінен технологиялық қызметтерді пайдаланылатын белгілі бір нәрсенің нобайы деп түсіндірілген болатын
-семинар. Педагогикалық ұжымның даму бағдармаласын жобалау технологиясы
жүктеу/скачать 3.3 Mb.
|
| 7-семинар. Педагогикалық ұжымның даму бағдармаласын жобалау технологиясы
Жобалау әрекетінің нәтижесі мақсаттық - бағдарлы жобалармен қатар ұйымның даму бағдарламалары түрінде де жасалады. Оның құрылымы негізінен жобалардың құрылымына өте ұқсас келеді, бірақ мазмұны мен түрі жағынан айырмашылықтары бар. Аталған бағдарламаны жүйелілік тұрғыдан құрастыру жоспарланған нәтиже мен оған жету жолдарының арасындағы өзара байланыстың болуын көздейді. Даму бағдарламалары төмендегі мазмұнда құрастырылды: Бағдарлама мақсаты мен құрылымдық логикасын анықтау; Білім беру ұйымының, педагогикалық процестің проблемаларын диагностикалау жолдарын анықтау; Білім беру ұйымының, педагогикалық процестің күтілетін жаңа сапасын белгілеу; Оған жету жолдарын анықтау; Білім беру ұйымының, педагогикалық процестің дамуын басқарудағы мақсатты нақтылау; Оны орындаудың нақты іс -әрекеттер жоспарын жасау; Бағдарлама құрастырушылар тобын анықтау; Бағдарламаны жүзеге асыруды басқаруды жоспарлау; Бағдарламаның орындалуын көрсететін индикаторларды белгілеу. Бағдарлама құрастыру жұмысының нәтижесі – құжат ретіндегі даму бағдарламасын мәтіні. Оны құрастырудың өзіндік талаптары болады: құжатты оқитын, пайдаланатын, оның орындалуы мен реттелуін қадағалайтын адамдарды анықтау, сол арқылы құжаттың жазылу стилі, құрылымы, саны, сақталатын орны анықталады; құжаттың бекітілу деңгейін анықтау, мысалы, педагогикалық кеңес, басқару кеңесі, жалпы жиналыс, білім басқармасы т.б.; бағдарлама негізіне жасалатын құжаттарды белгілеу, мысалы, жылдық жоспарлар, құрылымдар жоспарлары, кейбір нормативтік құжаттар. Бағдарламаның құрылымы оның идеясын, мақсатын, таңдаған даму бағдарын көрсетеді, сонымен қатар, төмендегі міндеттерді орындайды: бағдарламаның кімге арналғаны анықталады; білім беру ұйымының даму тұжырымдамасы нақтыланады; білім беру ұйымының жетістіктері талданып, проблемалары айқындалады; білім беру ұйымы дамуының ішкі ресурстарына баға беріледі; бағдарламаның теориялық негіздері қарастырылады; білім беру ұйымы қызметінің басым мақсаттары мен даму жолдары анықталады; даму міндеттеріне сәйкес жобалар құрастырылады; бағдарламаны орындау кестесі жасалады; бағдарлама жобасы сараптаудан өткізіледі. Сонымен қатар, жобалардағыдай, даму бағдарламасында төмендегідей мағлұматтар берілуі талап етілді: педагогикалық ұжымның сол кезеңде кол жеткен нәтижелері туралы; одан жоғары нәтижелерге жетудің мүмкіндіктері туралы; жоғары нәтижелерге жетудегі кедергілерді анықтау және оны болдырмауға қажет ресурстар туралы. Бағдарламаны жүзеге асыру бірнеше жылдарды қамтитын болғандықтан, оның аралық орындалу кезеңдері белгіленді, әдетте оқу жылдарын кезең ретінде алып отыру қолайлы деп есептеледі. Бұл жағдайда жобалар сияқты, әр кезеңнің мақсаты мен міндеттері, күтілетін нәтижелері, орындалу әдістері мен нәтижені бағалау көрсеткіштері, оны өлшеу құралдары айқындалды. Бағдарлама мазмұнына сай өзгерістердің бірнеше кезеңдері белгіленді: Қазіргі жағдайды талдау, немесе жобалау алдындағы зерттеу жұмысы – қалыптасқан мақсат, міндеттер жүйесіне, оны жүзеге асыру құралдарына, білім беру әрекеттерінің жағдайына, нәтижелері мен бағалау жүйесіне сипаттама беру; Жобаны құрастыру – білім беру үрдісіне ендірілетін өзгерістерді және оның нәтижелерін жобалау; Басқарушы және педагогтарды педагогикалық процеске ендірілетін өзгерістерге теориялық, әдістемелік және психологиялық даярлау, жобаланған өзгерістерді қоғам тарапынан қолдау ісін ұйымдастыру, немесе жоба туралы келісімге келу; Жобаны нормативтік, ұйымдастырушылық, материалдық және қаржылық қамтамасыз ету; Білім беру үрдісіне шағын өзгерістер ендіру (білім жүйесінің белгілі сатыларына ғана, немесе, жеке пәндерді оқыту көлемінде, т.б.) Білім беру үрдісіне жүйелі өзгерістер ендіруе көшу, немесе жобаны жүзеге асыру; Белгілі кезеңдерде қол жеткен нәтижелерді талдау, басқару және әдістемелік шараларға түзетулер мен толықтырулар ендіру, педагогикалық процестің сапасын өзгертудегі перспективалық бағыттарды анықтау,немесе жобаны қорыту. Бұл кезеңдер де өзгертіле алады, әр кезеңнің ұзақтығы да әр түрлі болу мүмкін, сонымен қатар әрекеттер түрлі болатыны сөзсіз. Даму бағдарламасын құрастыруда төмендегі талаптардың орындалуы қамтамасыз етілді: біріншіден, педагогтардың, ата - аналардың, білім алушылардың оны құрастыруға қатысуы аталған бағдарламаның шын мәнінде білім беру ұйымын дамыту құралына айналуына мүмкіндік береді; екіншіден, бағдарламаның жүйелілігін қамтамасыз ету, оның мақсат міндеттері мен жүзеге асырылу құралдарының өзара байланыста болуы оның тиімділігіне негіз болады; үшіншіден, бағдарламаның орындалу барысы туралы ұжымын, ата - аналар және білім алушылардың, сыртқы ортаны хабардар етіп отыру міндетті болып табылады. Оның формасы ретінде білім беру мекемелерінің көпшілікке ұсынылатын есеп ретіндегі баяндамасын алуға болады. Бағдарламалардың нұсқаларын екі негізгі топқа біріктіруге болады. Олар: жаңа талаптар мен іс - әрекеттерді орындауға бағытталған бағдарламалар; педагогтардың инновациялық әрекеттерін қолдауға бағытталған бағдарламалар. Сонымен қатар, тәжірибеде осы нұсқалардың араласқан түрін білім беру нәтижелерін көтеру үрдісін басқаруда кездестіруге болады. Бағдарламаның білім беру үрдісін жаңаша құрудағы негізгі бағыттары белгіленіп, олар бөлімдер ретінде ұсынылды: жүктеу/скачать 3.3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|