Жоспары: Биосфера ұғымы Вернадскийдің негізгі идеялары Вернадскийдің бірінші заңы


Биосфераның шекаралары Биосфераның шекаралары



жүктеу/скачать 3.55 Mb.
бет3/3
Дата03.10.2022
өлшемі3.55 Mb.
#461849
1   2   3
Вернадский 1-зан

Биосфераның шекаралары

Биосфераның шекаралары

1926 жылы В.И. Вернадский биосфераның шекаралары туралы мәселені қойды.

Қандай физико-химиялық жағдайлар тіршілікке анағұрлым қолайлы болып табылады?

  • Көмірқышқыл газы мен оттегінің жеткілікті мөлшерде болуы.
  • Судың жеткілікті болуы (міндетті түрде сұйық күйде) .
  • Температуралық режим тым жоғары (ақуыздардың ұюына әкелетін) және тым төмен (ферменттердің жұмысын тоқтататын) болмауы керек.
  • Минералдық қоректену элементтерінің жеткілікті болуы.
  • Су ортасының белгілі бір тұздығы.

Осыдан үш млрд. жылдар бұрын пайда болған қазіргі биосфераның құрамына тірі организмдер, олардың қалдықтары, сондай-ақ олар мекендейтін және олардың әсерінен өзгерген атмосфера, гидросфера және литосфера зоналары кіреді. Планетадағы барлық тірі организмдердің жиынтығын Вернадский ТІРІ ЗАТТАР деп атады.

Биосфераның негізгі құрамы

Осы циклдермен және айналымдармен тірі заттардың негізгі функциялары қамтамасыз етіледі. В. И. Вернадский бірнеше функцияларды атап көрсеткен:

Қорытынды

Миллиардтаған жылдар барысында тірі ағзалардың көбеюі, өсуі, зат алмасуы мен белсенділігі, планетаның беткі бөлігін толық өзгеріске ұшыратты. Сөйтіп жылдан-жылға биосфера дамуда. Соның ішінде Вернадский өз үлесін көп қосты. 1926 жылы Ленинград қаласында 3 жылдан соң Парижде және кейінірек Берлинде В.И. Вернадский «Биосфера» деген жалпы атпен «Космостағы биосфера», «Өмір аймағы» атты очерктері жарық көрді. Жалпы биосфера – тіршілік қабаты, яғни біздің тірі ағзаладың тіршілік жасатын Жер шарының бір бөлігі.


Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
  • Теориялық биология. Ордабеков С.О. Ахауова Г.Қ. Қарағанды, 2012 жыл.
  • Оспанова Г.С., Бозшатева Г.Т. Экология. Оқулық. – Алматы: Экономика, 2002. – 405 бет.138-158 беттер
  • «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том

Назарларыңызға РАХМЕТ!


жүктеу/скачать 3.55 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3



©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет