К. А. Нариков, Г. Г. Беркалиева, С. С. Тулемисова

85 
Q
max
=50·(15.3-10)=265 т/тəул. 
2. Көтергіштің тиімді жұмыс режимі кезінде скважина фонтандауы үшін 
скважина дебитін анықтаймыз: 
Q
тиім
= К
өнім
(Р
ағым.
- Р
түп
) 
(7.4) 
Q
тиім
=50(12,8-10)=140 т/тəул. 
3. Тиімді жұмыс режимінде көтергіш құбыр диаметрі: 


мм
d
т
75
,
66
478
,
0
349
,
0
400
109
,
0
1219
,
0
400
10
)
22
,
1
10
(
1350
81
,
9
793
1350
140
10
22
,
1
10
1350
793
400
3
3
6
6















Шартты диаметрі 89 мм, ішкі диаметрі 73 мм болатын шеттері сыртқа 
отырғызылған құбырларды таңдаймыз. 
4. Ең үлкен жұмыс режимі (фонтандаудың бастапқы кезі) үшін көтергіш 
диаметрін есептейміз
d
max
=


мм
96
,
44
5
,
19
0124
,
0
186
46
,
7462
0001537
,
0
186
793
265
10
22
,
1
10
1350
186
3
3
5
,
0
6









d
max
< d
т 
болғандықтан скважинға диматері 89 мм құбырды түсіру қажет. 
 
 

86 
Өзіндік жұмыс 
Нұсқа 
L
c
=Н
б
 
К
пр
 
Р
пл.нач
 
Р
пл.тек
 
Р
нас
 
Р
у
 
ρ
н
 
1 
1300 52 15,2 12,7 10 1,2 792 
2 
1400 49 15,4 12,9 10 1,23 794 
3 
1250 53 15,1 12,6 10 1,18 791 
4 
1330 48 15,2 12,8 10 1,21 792 
5 
1340 49 15,3 12,9 10 1,23 794 
 
Бақылау сұрақтары: 
1. Фонтанды скважинаның жұмысы кезінде қандай қиындықтар болады? 
2. Фонтанды скважинаның жұмысы кезінде болатын қиындықтардың 
алдын-алу шаралары? 
3. Скважинаның ашық фонтандауының алдын-алу үшін қандай шаралар 
жасалады? 
4. Тізбек басының конструкциясына қандай талаптар қойылады? 
5. Фонтанды арматураның қандай түрлері бар? 
6. Штуцердің негізгі қызметі қандай? 
 
7.2. Скважиналарды газлифті əдісімен пайдалану 
Газлифті көтергіштерінің жұмыс істеу принциптері 
Газлифті скважинаның жұмысы қарапайым фонтанды скважинаның 
жұмысына ұқсайды, тек онда сұйықты газдандыру үшін, газ жоғарыдан бөлек 
арнайы каналмен беріледі (7.5-сурет). Құбыр тізбегі арқылы (1) газ жоғарыдан 
башмакқа (2) беріледі, онда газ бен сұйық араласады да, газсұйық қоспасы 
түзіліп көтергіш құбыр (3) арқылы жоғары көтеріледі.
Айдалатын газ қабат сұйығынан бөлінетін газбен қосылады. 
Нəтижесінде газ бен сұйық қосылып, скважина түбіндегі қысым сұйықты 
жоғары көтеруге жететіндей газсұйық қоспасы түзіледі. 
Көтергіш құбырдағы газ берілетін нүкте (башмак) сұйық деңгейінен h 
тереңдікке батырылған құбырдың газ берілетін нүктесіндегі газдың қысымы 
Р
1
батырылған h тереңдікке пропорционал жəне келесі қатынаспен 
байланысты 
gh
P


1
.

87 
Сурет 7.5 – Газлифті əдісінің 
принципальды схемасы 
Скважина 
сағасында 
өлшенген, айдалатын газдың 
қысымы Р
Р 
жұмыс қысымы 
деп аталады. Ол практика 
жүзінде башмактағы қысымға 
Р
1
тең болады жəне ол газ 
бағанының 
гидростатикалық 
қысымымен 
1
p

жəне 
құбырдағы газдың үйкелісіне 
кететін 
қысымымен 
2
p

ерекшеленеді. 
1
p

төменнен Р
1
қысымын жоғарылатады, ал 
2
p

төмендетеді.
Осыған 
байланысты 
Р
1
=Р
р
+
1
p

-
2
p

немесе Р
р
=Р
1
-
1
p

+
2
p

Нақты скважинада 
1
p

мəні Р
1
мəнінің бірнеше пайыз бөлігін құрайды, 
ал 
2
p

мəні өте аз болады. Осыған байланысты жұмыс қысымы Р
р
жəне 
башмактағы Р
1
қысымы бір-бірінен аз ғана ерекшеленеді. Сол себептен 
газлифтілі скважинаның түбіндегі жұмыс қысымын оның сағадағы жұмыс 
қысымымен анықтауға болады. Бұл газлифтілі скважинаны зерттеуді, оның 
жұмысын реттеуді жəне тиімді режимге орнатуды жеңілдетеді.
Скважинадағы сұйықты көтеру үшін, газ энергиясын қолданатын əдіс 

жүктеу/скачать 3.99 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: