Қоздырушысының даму биологиясы

100 
жұмыртқалары клиникалыққы ортаға шығып, температура 25 – 30°С кезінде 
жұмыртқалардың ішінде бірінші сатылы дернәсілдер дамиды, олар 14 – 17 
сағаттан кейін жұмыртқа қабығын тастап кетеді. Содан кейін дернәсілдер екі 
рет түлейді, 4-5 тәулік өткесін инвазиялық сатысына жетеді (үшінші сатысы). 
Қолайсыз шарттарда жұмыртқа сатысынан бастап дернәсілдердің инвазиялық 
сатысына дейін даму мерзімі созылады. Сумен немесе азықпен инвазиялық 
дернәсілдерді жұтып күйістілер гемонхозбен зақымдалады. Екі апта бойы 
дернәсілдер сычугтың бездерінде орналасып, өседі, түлейді, содан кейін 
сычугтың немесе ашы ішектің қуысына шығады да 17-20 күннен кейін толық 
жыныс сатысына жетеді. Гемонхтар күйістілерде 7-10 ай тіршілік етеді. 
Эпизоотологиялық деректері. Гемонхозбен жиі жаздың сонында және 
күзде жаңа туған қозылары зақымдалады және өте қатты аурады. Қыста
күйістілердің зақымдалу деңгейі төмендейді. Гемонхтардың инвазиялық 
дернәсілдері биік тұрақтылығымен және қозғалдығымен, тозандырғышқа биік 
тұрақтылыгымен сипатталады, бірақта малдың несебі оларға өте қауыпті 
болады, сондықтан қорада қойлар гемонхозбен зақымдалмайды. Дымқылдығы 
(жаңбыр, тұман, шық) жоғары кезендерінде олар шоптің үстіне шығады, 
сондықтан қойларға жеңілдік келтіреді. 
Патогенезі. Гемонхтар – гематофагтар. Сычугта және ашы ішекте 
паразиттеп осы мүшелердің кілегей қабатың жарақаттайды. Кілегей 
қабаттарыңа механикалық әсер етіп қан құйюларды және жараларды тудырады, 
паразиттер токсиндерді бөліп асқорыту және жүйке жүйелерінің бұзылыстарың 
шақырады. 
Клиникалық белгiлері. Инвазияның интенсивтігі жоғары кезінде 
(паразиттердің жүздей немесе мыңдай) аурудың қатты клиникалық белгілері 
байқалады. Ауру малдар жүдеу болады, табыннан қалып қоя береді; іш өту, іш 
қату білінеді, қан қосылғаннан нәжистің түсі қара болады, кілегей қабаттары 
бозғылт, жүні сынғыш. Кейін жақ, кеуде астында ісіктер және жалпы гидремия 
білінеді. 1-3 айдасын әлсізденуден қажып қозылар өлімге ұшырайды. 

жүктеу/скачать 5.37 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: