Кафедра: «Химия-география»



жүктеу/скачать 235.98 Kb.
бет7/7
Дата02.11.2023
өлшемі235.98 Kb.
#482198
1   2   3   4   5   6   7
Нураддинов Сайфиддин курсавой

3.1.
Валенттілігі өзгермейтін элементтердің валенттігін тұрақты, ал валенттілігі өзгеретін элементтердің валенттігін айнымалы деп аталынады.
 
Тұрақты валентті элементтер
I валетті элементтер: H, Li, Na, К, Rb, Cs, F, Ag
IІ валетті элементтер: О, Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Zn, Cd
IІІ валетті элементтер: B, Al
 
Айнымалы валентті элементтер
I және ІІ валетті элементтер: Cu, Hg. Мысалы: Cu2О, CuО
IІ және ІІІ валетті элементтер: Fe, Co, Ni. Мысалы: FeО, Fe2О3
IІ және IV валетті элементтер: Sn, Pb, C. Мысалы: СО, СО2
IІІ және V валетті элементтер: P, As. Мысалы: Р2О3, Р2О5
II, IV және VІ валетті элементтер: S. Мысалы: Н2S, SО2, SО3
II, III және VІ валетті элементтер: Cr. Мысалы: CrО, Cr2О3, CrО3
II, IV, VI және VII валетті элементтер: Mn.Мысалы: MnО, MnО2, MnО3, Mn2О7
I, III, V және VII валетті элементтер: Cl, Br, I. Мысалы: Cl2О, Cl2О3, Cl2О5, Cl2О7
 
IV. Қосылыстағы элементтің валенттілігін анықтау алгоритмімен танысу
Валенттілікті анықтау заңдылығы: Молекулада бір элементтің барлық атомдарының валенттіліктерінің саны екінші элементтің барлық атомдарының валенттіліктерінің санына тең.

Элементтің валенттілігін анықтау алгоритмі

Мысал

1. Қосылыстың формуласын жазыңдар

H2S, Cu2O

2. Валенттігі белгілі элементтің валенттігін белгілеңдер

II
H2S,

II
Cu2O

3.Валенттігі белгілі элементтің валенттігін оның атомының санына көбейтіңдер

2
I
H2S

2
II
Cu2O

4.Алынған санды валентігі белгісіз элементің атомдарының санына бөліңдер. Алынған жауап ізделінген валенттік болып табылады

2
I II
H2S

  2
I II
Cu2O

 
Жаттығу: Қосылыстағы элементтің валенттілігін анықта(тапсырма улестірме ретінде берілген)
1 нұсқа: SiH4, CrO3, H2S, CO2, CO, SO3
2. нұсқа: HBr, Cl2O5, Cl2O7, РН3, K2O, Al2O3
Тапсырманы орындап болған соң, оқушылар бір-бірінің жұмысын тексереді, дұрыс жауап тақтада берілген:
IV I VI II  I II IV II II II VI II
1 нұсқа: SiH4, CrO3, H2S, CO2, CO, SO3
I I V II VII II III I I II III II
2 нұсқа: HBr, Cl2O5, Cl2O7, РН3, K2O, Al2O3
Алған ұпайлары матрицаға еңгізіледі.
V. Екі элементт атомдарынан құралған қосылыстың формуласын
құрастыру алгоритмі

Амалдарды орындау реті

Фосфор(v) оксидінің формуласын құрастыру

1. Элементтердің символдарын жазу

Р О

2. Элементтердің валенттілігін жазу

V-II
P O

3. Валенттілік сандарының ең кіші орта еселігін анықтау

5•2 = 10

4.Анықталған ЕКО санын элементтердің валенттілігіне бөліп элементтердің атомдарының қатынасын анықтау. Қатынасын білдіретін сандар элементтердің индекстері болып табылады

10 : 5 = 2, 10 : 2 = 5;
P : О = 2 : 5

5. Элемент символдарының қасына индекстерін жазу

Р2О5

6. Қосылыс формуласы

Р2О5

 

Жаттығу орындау:Қосылыстардың формулуларын құрастырыңдар:

II I  III I V II III II VII II

1нұсқа: CaCl PCl NO CrO ClO

VI II II I III I VII II III II

2-нұсқа: СrO BaCl AlH MnO PO


Тапсырманы орындап болған соң, оқушылар бір-бірінің жұмысын тексереді, дұрыс жауап тақтада берілген:

1нұсқа: CaCl2 PCl3 N2O5 Cr2O3 Cl2O7

2-нұсқа: СrO3 BaCl2 AlH3 Mn2O7 P2O3


Алған ұпайлары матрицаға еңгізіледі.
VI. Қосылыстардың құрылымдық формулулары туралы түсінік беру
Элементердің қосылыстағы валенттігі бойынша молекуланың құрылымдық формуласын құрастыруға болады. Құрылымдық формула – молекуладағы атомдардың байланысу тәртібін анықтайды. Атомдардың арасындағы байланыс саны сызықшамен белгіленеді.
Мысалы:Fe2О3-қосылыс молекуласында Fe - 3 байланыс, ал О - 2 байланыс түзеді, себебі Fe 3- валентті,ал О – 2 валентті элементтер. III II 
Fe2О3 молекуласының құрылымдық формуласы: О = Fe - О - Fe = О
жүктеу/скачать 235.98 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7



©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет