Негізгі бөлім.
Масса алмасу процесінің кинетикасы. Масса өтудің бағыты және масса алмасу процестерінің қозғаушы күші.
Масса алмасудағы тепе - теңдік Фазалар ережесі. Масса алмасу процестерінің тепе-теңдігі олардың ӛту шегін анықтауға мҥмкіндік береді. Тепе-теңдіктің негізгі фазалар ережесімен анықталады:
Ф + С = К + 2
Мұндағы: Ф – фазалар саны, С – еркіндік дәрежесінің саны, К – жүйені құрастырушылар саны. Абсорбция, экстракция үшін фазалар саны Ф = 2, құрастырушылар саны К = 3 болғанда, еркіндік дәрежесінің саны:
С = К + 2 – Ф = 3 + 2 – 2 = 3 тең.
Ректификация үшін: Ф = 2; К = 2, онда еркіндік дәрежесінің саны:
С = К + 2 – Ф = 2 + 2 – 2 = 2 тең.
Егер масса алмасу процестері тұрақты қысымда өткізілетін болса, онда фазаның концентрациясының өзгеруіне байланысты температура өзгереді. Егер мұндай процесс тұрақты температурада өткізілсе, онда фазаның әртүрлі концентрациясына әртүлі қысым мәндері сәйкес келеді.
Масса алмасу процесінің кинетикасы. Масса өтудің бағыты және масса алмасу процестерінің қозғаушы күші. Таралушы зат үнемі оның концентрациясы тепе-теңдік концентрациясынан көп болған фазадан концентрациясы тепе-теңдік концентрациясынан аз болған фазаға қарай өтеді және тепе-теңдіктен қаншалықты көп ауытқыса, соншалықты масса алмасу процесі қарқынды өтеді. Масса өтудің бағытын у-х диаграммасынан тепе-теңдік және жұмыс сызықтарының өзара орналасуына байланысты оңай анықтауға болады. Масса алмасу және фазалар арасында өтеді делік.
Масса өту бағытын у-х диаграммадан анықтау. Жұмыс сызығы тепе-теңдік сызығынан: а) жоғары; б) төмен орналасқан. Егер жұмыс сызығы тепе-теңдік сызығынан жоғары болса (а), онда кез-келген А-нүктесі үшін y>yx және xx . Бұл жағдайда таралушы зат фу-тен фх-қа өтеді және процестің қозғаушы күші немесе болады.
Егер жұмыс сызығы тепе-теңдік сызығынан төмен орналасқан болса (б), онда жұмыс сызығындағы А нүктесі үшін және . Бұл жағдайда таралушы зат фх -тан фу -ке өтеді және процестің қозғаушы күші немесе болады.
Достарыңызбен бөлісу: |