85
310.8 A2
Мүдделер қақтығысы тудыратын қауіп-қатер деңгейін бағалауға
қатысы бар факторларға осы мәселеге қатысты мүдделері
қайшылықта болатын екі немесе одан да көп клиенттер үшін
нақты
мәселеге байланысты кәсіби қызметтер көрсету кезінде құпия
ақпараттың рұқсатсыз ашылуын болдырмайтын шаралар жатады. Бұл
шараларға мыналар кіреді:
• Практика салалары арасында клиенттер туралы құпия ақпаратты
беруге кедергі бола алатын фирма ішіндегі арнайы функциялар
үшін практиканың жеке салаларының болуы.
• Клиенттердің файлдарына қол жеткізуді шектейтін саясаттар мен
процедуралар.
• Құпиялылық туралы келісімдерге
фирманың қызметкерлері мен
серіктестері арасындағы келісім.
• Құпия ақпаратты физикалық және электронды түрде бөлу.
• Арнайы және мақсатты оқыту және байланыс.
310.8 A3
Мүдделер қақтығысы тудыратын қауіп-қатерлерден қорғайтын іс-
әрекеттердің мысалдары:
• Құпиялылықты қамтамасыз ету бойынша нақты саясат пен
рәсімдерді ұсынатын жеке аудиторлық топтардың болуы.
• Қызмет көрсетуге қатыспайтын немесе жанжалға басқаша әсер
етпейтін, негізгі пікірлер мен
тұжырымдардың орынды екенін
бағалау үшін орындалған жұмысты тексеретін рецензенттің
болуы.
Ақпаратты ашу және келісім беру
Жалпы
R310.9
Кәсіби
бухгалтер
мүдделер
қақтығысының
сипаты
мен
маңыздылығын анықтау үшін кәсіби шешім қабылдауы керек, ол
мүдделер қақтығысынан туындаған қауіпті жою кезінде нақты
ақпаратты ашып, нақты келісімді қажет етеді.
310.9 A1
Ақпаратты нақты ашу және анық келісу
қажеттілігін айқындау
кезінде ескерілуге тиіс факторларға мыналар жатады:
• Мүдделер қақтығысын тудыратын жағдайлар.
• Әсер етуі мүмкін тараптар.
• Туындауы мүмкін мәселелердің сипаты.
86
• Нақты бір мәселенің күтпеген даму мүмкіндігі.
310.9 A2
Ақпаратты ашу және келісу түрлі нысанда болуы мүмкін, мысалы:
• Клиенттерге коммерциялық тәжірибеде әдеттегідей, кәсіби
бухгалтер тек бір клиентке кәсіби қызмет көрсетпейтін
жағдайларды (мысалы, белгілі бір кәсіби қызметтер мен нарық
секторында) жалпы ашу. Бұл
клиентке сәйкесінше жалпы
мәлімет беруге мүмкіндік береді. Мысалы, бухгалтер жалпы
ақпаратты тапсырманың стандартты шарттарында аша алады.
• Зардап шеккен клиенттерге нақты қақтығыс жағдайларын нақты
ашып көрсету, клиентке осы мәселе бойынша саналы шешім
қабылдауға және соған сәйкесінше нақты келісім беру. Мұндай
ақпаратты ашу мән-жайларды егжей-тегжейлі
баяндауды және
кез келген жоспарланған сақтық шаралары мен осыған
байланысты тәуекелдерді толық түсіндіруді қамтуы мүмкін.
• Кәсіби бухгалтер клиенттер жағдайды басынан бастап біледі және
егер олар қақтығыстың болуына қарсы болмаса, мүдделер
қақтығысын қабылдады деген қорытындыға келетін жеткілікті
дәлелдері бар жағдайларда
клиенттердің мінез-құлқымен
байланысты болуы мүмкін.
310.9 A3
Әдетте қажет:
(а)
Мүдделер қақтығысының сипатын және мүдделер қақтығысы
қозғаған клиенттерге төнетін қатерлерді жою тәсілдерін ашу;
сондай-ақ
(b)
Қауіпті жою үшін сақтық шаралары қолданылған кезде зардап
шеккен клиенттердің кәсіби қызмет көрсетуге келісімін алу.
310.9 A4
Егер мұндай ақпаратты ашу немесе келісім жазбаша түрде
көрсетілмесе, кәсіби бухгалтерге құжаттау ұсынылады:
(а)
Мүдделер қақтығысына әкелетін жағдайлардың сипаты;
(b)
Қауіп-қатерді жою үшін қолданылатын сақтық шаралары;
сондай-ақ
(c)
Алынғанды жария ету
Анық келісуден бас тартқан жағдайда
R310.10
Егер кәсіби бухгалтер R310.9 параграфына сәйкес нақты келісім
қажет екенін анықтаса және клиент келісім беруден бас тартса,
бухгалтер не істеу керек: