Криминалистика пәнінін тусінігі мен заты
жүктеу/скачать 36.1 Kb.
|
1 2
Криминалистика Автосохраненный| жоне турлері.
Жалпы алғанда «идентификация» термині латынның іdеntifiсаrе - дəл соның өзі, тең, теңдес, ұқсастыру, сəйкестендіру деген мағынаны білдіреді, яғни белгілі бір объектінің немесе жеке тұлғаның жалпы жəне жекелеген белгілері жиынтығы арқылы бір- біріне теңдестіру деген сөзінен шыққан. Объектіні идентификациялау, яғни белгілі бір объектінің өзіне тəн кескіндері мен бейнелерінің көмегімен салыстырмалы зертте- улер жүргізу арқылы, оның əр уақыттағы жəне əр күйдегі теңдігін, сəйкестігін анықтау болып табылады. Криминалистикалық идентификация қылмыстық іс жүргізуде күдіктінің тексеріліп отырған оқиғаға қатыстылығын оның осы жерде қалдырған іздері, заттары, басқа да материалдық бейнеленулері арқылы анықтаудың негізгі əдістерінің бірі. Идентификацияның мəні – қалдырған кескіндері арқылы осы объектіні анықтау. Бұл жерде объект жəне кескін кең мағынада қарастырылады. Объектілерге адамдар, олардың киіміндегі заттар, аяқ киім,қылмыс қаруы, транспорт құралдары т.с.с жатқызсақ, ал кескін ретінде əр түрлі іздер, объектілердің бөлшектері, құжаттар, фото- кино-бейне көріністер, адамның есінде қалған ойдағы образдарды қарастыруға болады. Əлемдегі барлық материалдық объектілер өзіне-өзі ғана тең, яғни дəл мұндай екінші объект болмайды. Əрбір объект өзінің қасиеттеріне байланысты, өзі тектес басқа объектілерден ерекшеленеді. Басқаша айтқанда, қандай да бір болмасын материалдық объект өзі тектес объектілерге жалпы белгілері ұқсас болғанмен жеке белгілерімен ерекшеленеді. Объектіні идентификациялау дегеніміз, оны қалдырған кескіні арқылы өзімен сəйкестендіру немесе теңестіру. Объектінің өзімен- өзінің сəйкестендірілуі оның қайталанбайтындығының куəсі. Сонымен, криминалистикалық, идентификация дегеніміз - нақтылы бір обьектінің қалдырған кескінделуі немесе бөлінділерінің көмегімен анықталған теңдігі. Идентификация танымдық əдіс ретінде ғылымның басқа сала- ларында да атап айтқанда: химия, зоология, ботаника, геология, өнертану т.с.с. кеңінен қолданылады. Идентификацияланатын объектілерді криминалистикада екіге бөліп жіктейді: 1) идентификациялауға жататын (идентифицируемый), яғни теңдігі анықталатын объект; 2) идентификациялауға көмектесетін (идентифицирующий) яғни осы объектінің көмегімен теңдігі анықталады. Мысалы, оқиға болған жерде саусағының іздерін қалдырған адам идентифициялауға жататын объект болады да, ал саусақ іздері идентификациялауға көмектесетін объектіге жатады; қолжазба идентификациялауға көмектесетін объекті ретінде пайдаланып, ал қолтаңбасы (почерк) анықталатын адам идентификациялауға жа- татын объект болып саналады. Идентификациялауға жататын объектілер – адамдар, жануар- лар, əр түрлі заттар, механизмдер мен қондырғылар, ғимараттар, оқиға орны болуы мүмкін, ал идентификациялауға көмектесетінге идентификацияланатын объектінің сыртқы белгілерінің жиынтығы бар объектілерді жатқызамыз. Адамдарға қатысты идентификациялауға көмектесетіндерге оның материалды-бекітілген сыртқы белгілерінің кескіндері: əр түрлі іздер (қол, аяқ, тіс т.с.с), олардың фотосурет, пластикалық материалдарға алынған көшірмелері, қолжазбалары, фотобейнелері (фото, кино-бейне құжаттар), сипатталған белгілері, ойдағы бейнелерді жатқызуға болады. Идентификациялауға көмектесетін объектілердің өзін екіге бөледі: – пайда болу тегі белгісіз (неизвестного происхождения) заттық дəлелдемелер, мысалы, оқиға болған жерден табылған қол, аяқ іздері; – пайда болу тегі белгілі (известного происхождения), салы- стырмалы зерттеулерге арналған үлгілер. Үлгі деп тергеушінің немесе сарапшының ҚР ҚІЖК 256-257 бабтарына сəйкес арнайы сарапшылық зерттеулер жүргізу үшін сəйкестікті анықтау мақсатында алған объектілерді айтады. Мысалы, оқиға болған жерден саусақ іздері табылса онда салыстырмалық үлгі ретінде осы үй иесінің жəне күдікті адамның саусақ іздерінің көшірмелері алынады. Айғақ заттардан айырмашылығы, салыстырмалық үлгілерді тергеушінің немесе сарапшының қалауы бойынша кезкелген мөлшерде алуға болады. Олар алу тəсіліне байланысты еркін (свободный) жəне тəжірибелік (эскперименталды) болып бөлінеді, Еркін үлгілер деп тергеліп жатқан қылмысқа қатыссыз пай- да болып, идентификациялауға көмектесетін объектілер түрінде қолданатын үлгілерді айтамыз (мысалы, күдіктінің жазған хаттарындағы, күнделіктеріндегі, қызмет құжаттарындағы қолтаңба үлгілері). Тəжірибелік үлгілер деп тергеушінің, жедел іздестіру қызметкерінің немесе маманның идентификация жүргізу үшін ар- найы алған үлгілерін айтамыз. Мысалы, қылмыстық іске қатысты белгілі бір құжатты жазған адамды табу үшін күдіктіден тергеушінің белгілі бір мөлшерде жаздырған қолтаңбасы, оқиға болған жерден табылған гильзамен салыстыру үшін тексеріліп жатқан қарудан атылған гильза т.с.с. Объектілерді идентификациялық зерттеу мынандай кезең- дерден тұрады: 1. Объектілердіқарау,шешілетінсұрақтардыанықтау. 2. Бөліпзерттеу,эксперимент. 3. Салыстырмалы зерттеу, идентификациялауға жататын жəне идентификациялауға көмектесетін объекті белгілерін салы- стыру. 4. Нəтижелергебағаберужəнеқорытындыжасау. Идентификация жүргізу барысында мынандай нəтижелер алы- нуы мүмкін: а) теңдіктің(тождество)болуынанықтау; б) теңдіктің болмауын анықтау; в) теңдестіру мүмкіндігі жоқ деген қорытынды (мысалы, белгілердің жеткілікті мөлшерде идентификациялық жиын- тығының болмауынан). 5. Криминалистикалык техниканын тусінігі жэне курылымы. 6. Тергеу эрекеттерін жургізу барысында колданылатын техника- криминалистикалык куралдар. 7. Жалпы фотографиянын тусінігі, поні жане міндеттері. 8. Заманауи сандык жоне пленкалы фотоаппараттын курылымы. 9. Криминалистикалык фотография куралдарынын, адістері мен тосілдерінін тусінігі жане жуйесі. 10. Teprey эрекеттерін жургізу _кезінде криминалистикалык фотографияны колдану. 11. •Іздер туралы криминалистикалык ілімнін поні, міндеттері мен жуйесі. 12. •Іздердін-кескінделуі: пайда болу механизмі жоне жіктемесі. 13. Окига орнында іздерді табу, бекіту жоне алудын одістері. 14. Заттар - кылмыстын ізі ретінде. Іздердін-заттардын турлері. 15. Нерселер - кылмыстын ізі ретінде. 16. Микрообъектілердін тусінігі, оларды жинау жоне зерттеудін куралдары мен одістері. 17. Іздердін жолы мен жалгыз аяккиім іздерін елшеу жоне сипаттаудын ережесі 18. Сандык фотоапаратта фотобейнелерді алудын сатылары. 19. Фотообъективтін негізгі касиеттері. 20. Зерттеу фотографиясынын одістері. 21. Ауызша портрет курастырудын ережесі. 22. Колеянын тусінігі жене оны елшеу ережесі. 23. Ату кашыктыгын аныктау. Штанцмарка. 24. Папиллярлык ернектердін курылымы. 25. Жалган кужаттардын тусінігі. Мерлердін, мертанбалардын (штамп). баспатанбаларынын (оттиск) жалгандыгын аныктау. 26. Сувальды кулытын курыльмы мен жумыс жасау принципі. 27. Автоколіктін козгалыс багытын аныктау. 80 28. 29. Криминалистикалык баллистикалагы ок-дарілердін жіктемест. жарамдылынынын тусінігі. 30. Атыс каруынын белгілері. Атыс карунык дурыстыты мен іске 31. 32. Сындыру куралдарынын іздерін табу жане бекітудін одістері. Сындырудын тусінігі мен эдістері. 33. 34. Булдірмей сындырудын (ашудын) тусінігі мен одістері. Ульнарлы жоне радиалды тузакты ернектер. белгілер. 35. Идентификация турлері. Жалпы жоне жеке идентификациялык 36. Шыгу тегі бологнялык іздерді табу жане бекітудін одістері. каснеттері. Адам колынын папиллярлык ернектерінін курылымы мен 37. 38. 39. 40. жасау. Папиллярлык ернектердін жалпы жоне жеке белгілері. Кол саусак іздерін табудын эдістері мен ережелері. Дактилоскопнялык зерттеулер шешетін сурактар. Адамнын жалан аяк іздері жоне олармен окина орнында жумыс 41 42. Кулыптар мен пломбаларды криминалистикалык зерттеу. 43. • Цилиндрлі кулыптардын курылымы мен жумыс жасау приципі. 44. Атыс каруынын негізгі тусініктері мен жіктемесі. объектілері. Атыс каруін криминалистикалык зерттеудін міндеттері мен 45. Каруды жоне ок-дарілерді криминалистикалык зерттеу. баллистикалык сараптамасы шешетін сурактар. Cor 46. Атыс іздерінін жіктемесі. 47. 48. Окига орнында баллистикалык объектілермен жумыс жасау. жоне жеке белгілері. Аяккиім табанынын негізгі боліктері. Аяккиім табаныны жалпы 49. 50. Кол іздерін табудын физикалык тосілдері. 51. Жазба тілінін тусінігі мен белгілері. 52. Серіппелі культын курылымы мен жумыс жасау принципі. 53. Колжазбанын жалпы жоне жеке белгілері. 54. Колжазба кужаттарын криминалистикалык зерттеудін міндеттері. Кужаттардын тусінігі жоне турлері. 55. адістері. Кукаттардагы озгерту енгізу тосілдері жэне оларды анктау 56. 57. Закымданган жэне кезте керінбейтін жазуларды аныктау. Кужаттарды шешілетін сурактар. техника-криминалистикалык зерттеу аркылы 58. 59. Адамнын сырткы белгілері, олардын касиеттері мен жіктемесі. Адамнын сырткы белгілерін криминалистикалык куралдары мен адістері. аныктаудын жане бекітудін Криминалистикалык диагностиканын тусінігі мен мані жане оны кылмыстарды ашу мен тергеп-тексерудегі манызы. 61. Криминалистикалык объектідері, турлері жэне адістері. есептерді курудын туініг, максаты 62. Кол іздерін табудын химиялык эдістері. 63. Колік куралдарынын іздерін зерттеу аркылы идентификациялык жоне диагностикалы міндеттер. шетілетін 64. Культарды жіктемесінін жуйесі. 65. 66. Жадыда бекіту (запечатлевающей) фотографиясьнын одістері. 67. Панорамалык тусірілім жургізу ережелері. Окига орнында мойіті фотога тусірудін ерекшеліктері. Тусіру нуктесін тандау. 68. 69. Тірі адамдар мен мэйіттерді дактилоскопиялаудын техникасы. Кол іздерін бекіту мен алудын одістері. 70. 71. Сувік кару жіктемелерінін жуйесі. Бегеттердегі атыс каруынан калдырылган іздер. 72. Ок жоне оксауыттардары іздерді зерттеу аркылы шешілегін идентификациялык міндеттер. 73. эдістері. Окига орнынан табылган іздерді жене объектілерді буып-туюдін 74. Атыс карунан тускен іздерді зерттеу аркылы шешілетін диагностикалык жене ситуациялык міндеттер. 75. жіктемесі. Бегеттерге вікнал ететін курылгыдар мен курал-саймандардын 76. Механикальк эсер ету аркылы сындыру куралдары іздерінін жіктемесі, олардын криминалистикалык сипаттамасы. 77. Криминалистикалык фотографиянын тасілдері. 78. Тірі адамдар мен мойіттерді тану фототусірілімі. 79. 80. Сукпалы суык карудын конструкциялык ерекшеліктері. 81. Сукпасыз суык карудын конструкциялык ерекшеліктері. Суык каруды зерттеу аркылы шешілетін сурактар. 82. Тектік белгілері бойынша • заттардын жаткызылатындыгын аныктау. суык каруга 83. 84. Сукпасыз суык карулардын тектік белгілері. Кужаттарды криминалистикалык зерттеудін тусінігі мен мазмуны - криминалистикалык техника курсынын бір тарауы ретінде. 85. 86. Заттай далелдемелерді жинау процесі. туралы маліметтер. . Тергеулік карап-тексеру хаттамасында керсетілетін кол іздері 87. 88. Нгізгі жоне косымша атыс іздері." 89. Фотокестелерді процестік расімдеу ережелері. Сандык фотоаппараттаны курылымы жоне жумыс жасау принципі. бейнеіздегіштін (видоискатель) Гипетік кошірмені дайындау ережесі жүктеу/скачать 36.1 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2